European Central Bank - eurosystem
Zoekopties
Home Media Explainers Onderzoek & publicaties Statistieken Monetair beleid De euro Betalingsverkeer & markten Werken bij de ECB
Suggesties
Sorteren op

Kapitaal van de ECB

Bijgewerkt op 1 januari 2023

Het kapitaal van de ECB is afkomstig van de nationale centrale banken (NCB's) van alle EU-lidstaten en bedraagt € 10.825.007.069,61.

Het aandeel van de afzonderlijke NCB's in dit kapitaal wordt berekend met behulp van een verdeelsleutel. Deze weerspiegelt het aandeel van elk land in de totale bevolking en het totale bruto binnenlands product van de EU. Deze twee factoren wegen even zwaar. De ECB past de aandelen elke vijf jaar aan. Dit gebeurt ook bij een verandering in het aantal NCB's die aan het kapitaal van de ECB bijdragen. Hierbij gaat het om de NCB's van EU-lidstaten. De aanpassing vindt plaats op basis van gegevens van de Europese Commissie. De verdeling is voor het laatst aangepast op 1 februari 2020 naar aanleiding van de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU.

Nationale centrale banken van het eurogebied

De volgestorte aandelen van de nationale centrale banken (NCB's) in het kapitaal van de ECB bedragen € 8.875.217.621,22 en worden als volgt uitgesplitst:

Bijdragen van de NCB's van het eurogebied aan het kapitaal van de ECB
Nationale centrale bank Kapitaalverdeelsleutel (%) (1) Gestort kapitaal (in €)
(1) Sinds het begin van de derde fase van de economische en monetaire unie op 1 januari 1999 is de kapitaalverdeelsleutel acht maal gewijzigd. In de jaren 2004, 2009, 2014 en 2019 vond per 1 januari de vijfjaarlijkse herziening plaats. De andere wijzigingen stammen van 1 mei 2004 (toen Tsjechië, Estland, Cyprus, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Slovenië en Slowakije toetraden tot de EU), van 1 januari 2007 (toen Bulgarije en Roemenië tot de EU toetraden), van 1 juli 2013 (toen Kroatië tot de EU toetrad) en van 1 februari 2020 (na de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU).
(2) Met de toetreding van Kroatië tot het eurogebied op 1 januari 2023 is Hrvatska narodna banka (HNB) lid geworden van het Eurosysteem. Daarom heeft HNB op die datum het resterende deel van haar aandeel in het geplaatste kapitaal van de ECB volgestort.
(3) De gestegen bijdragen van de NCB’s van het eurogebied als gevolg van het vertrek van de Bank of England uit het Europees Stelsel van centrale banken (dat wil zeggen voorafgaand aan de toetreding van Kroatië tot het eurogebied) werden opgesplitst in twee jaarlijkse termijnen (zie het persbericht van de ECB dat op 30 januari 2020 op de website van de ECB werd gepubliceerd). De eerste van deze twee termijnen werd betaald op 29 december 2021 en de tweede op 28 december 2022.
Nationale Bank van België (België) 2,9630 320.744.959,47
Deutsche Bundesbank (Duitsland) 21,4394 2.320.816.565,68
Eesti Pank (Estland) 0,2291 24.800.091,20
Central Bank of Ireland (Ierland) 1,3772 149.081.997,36
Bank of Greece (Griekenland) 2,0117 217.766.667,22
Banco de España (Spanje) 9,6981 1.049.820.010,62
Banque de France (Frankrijk) 16,6108 1.798.120.274,32
Hrvatska narodna banka (Kroatië) (2) 0,6595 71.390.921,62
Banca d’Italia (Italië) 13,8165 1.495.637.101,77
Central Bank of Cyprus (Cyprus) 0,1750 18.943.762,37
Latvijas Banka (Letland) 0,3169 34.304.447,40
Lietuvos bankas (Litouwen) 0,4707 50.953.308,28
Banque centrale du Luxembourg (Luxemburg) 0,2679 29.000.193,94
Central Bank of Malta (Malta) 0,0853 9.233.731,03
De Nederlandsche Bank (Nederland) 4,7662 515.941.486,95
Oesterreichische Nationalbank (Oostenrijk) 2,3804 257.678.468,28
Banco de Portugal (Portugal) 1,9035 206.054.009,57
Banka Slovenije (Slovenië) 0,3916 42.390.727,68
Národná banka Slovenska (Slowakije) 0,9314 100.824.115,85
Suomen Pankki – Finlands Bank (Finland) 1,4939 161.714.780,61
Totaal(3) 81,9881 8.875.217.621,22

Nationale centrale banken buiten het eurogebied

De NCB's van de zeven EU-lidstaten die niet tot het eurogebied behoren, nemen deel aan het Europees Stelsel van centrale banken (ESCB) en zijn daarom verplicht in de operationele kosten van de ECB bij te dragen. Dit doen ze door een klein percentage van hun aandeel in het geplaatste kapitaal van de ECB te storten. Sinds 29 december 2010 komen hun bijdragen overeen met 3,75 % van hun totale aandeel in het geplaatste kapitaal. De NCB's buiten het eurogebied hebben voor in totaal € 73.117.104,33 aan het kapitaal van de ECB bijgedragen, en wel als volgt:

Bijdragen van de NCB's buiten het eurogebied aan het kapitaal van de ECB
Nationale centrale bank Kapitaalverdeelsleutel (%) Gestort kapitaal (in €)
(4) Het totaal kan door afronding verschillen van de som van de individuele getallen.
Българска народна банка (Nationale Bank van Bulgarije) 0,9832 3.991.180,11
Česká národní banka (Tsjechië) 1,8794 7.629.194,36
Danmarks Nationalbank (Denemarken) 1,7591 7.140.851,23
Magyar Nemzeti Bank (Hongarije) 1,5488 6.287.164,11
Narodowy Bank Polski (Polen) 6,0335 24.492.255,06
Banca Naţională a României (Roemenië) 2,8289 11.483.573,44
Sveriges Riksbank (Zweden) 2,9790 12.092.886,02
Totaal (4) 18,0119 73.117.104,33

De NCB's van de landen buiten het eurogebied hebben geen recht op een aandeel in de te verdelen winst van de ECB; evenmin hoeven ze eventuele verliezen van de ECB te financieren.

Kapitaalverdeelsleutel Eurosysteem

De kapitaalverdeelsleutel voor het Eurosysteem fungeert bijvoorbeeld als verdeelsleutel bij de meeste aankopen in het kader van sommige aankoopprogramma's van de ECB, omdat alleen nationale centrale banken van het eurogebied er deel van uitmaken.

Kapitaalverdeelsleutel Eurosysteem per 1 januari 2023 en 1 februari 2020
Land Kapitaalverdeelsleutel Eurosysteem 1 jan. 2023 Kapitaalverdeelsleutel Eurosysteem 1 feb. 2020
% %
(5) De totalen kunnen door afronding verschillen van de som van de individuele getallen.
België 3,6139 3,6432
Bulgarije    
Tsjechië    
Denemarken    
Duitsland 26,1494 26,3615
Estland 0,2794 0,2817
Ierland 1,6798 1,6934
Griekenland 2,4536 2,4735
Spanje 11,8287 11,9246
Frankrijk 20,2600 20,4243
Kroatië 0,8044  
Italië 16,8518 16,9885
Cyprus 0,2134 0,2152
Letland 0,3865 0,3897
Litouwen 0,5741 0,5788
Luxemburg 0,3268 0,3294
Hongarije    
Malta 0,1040 0,1049
Nederland 5,8133 5,8604
Oostenrijk 2,9033 2,9269
Polen    
Portugal 2,3217 2,3405
Roemenië    
Slovenië 0,4776 0,4815
Slowakije 1,1360 1,1452
Finland 1,8221 1,8369
Zweden    
Totaal (5) 100,0000 100,0000

Verdeling van de nettowinsten of -verliezen van de ECB

De verdeling van de nettowinsten en -verliezen van de ECB over de NCB's van het eurogebied vindt plaats in overeenstemming met artikel 33 van de statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank.

33.1. De nettowinst van de ECB wordt in de onderstaande volgorde overgedragen:

  1. een door de Raad van Bestuur vast te stellen bedrag, dat niet meer dan 20% van de nettowinst mag bedragen, wordt naar het algemeen reservefonds overgedragen tot een maximum van 100% van het kapitaal;
  2. de resterende nettowinst wordt onder de aandeelhouders van de ECB verdeeld naar rato van hun gestorte aandelen.

33.2. In geval van een verlies van de ECB wordt het tekort gedekt uit het algemeen reservefonds van de ECB en, indien nodig, bij besluit van de Raad van Bestuur, door de monetaire inkomsten van het betrokken boekjaar, naar rato en tot beloop van de bedragen die overeenkomstig artikel 32.5 aan de nationale centrale banken zijn toegedeeld.

ZIE OOK

Meer informatie over verwante onderwerpen

Alle pagina's in dit deel