Η στρατηγική του Ευρωσυστήματος για τα μετρητά
Τα τραπεζογραμμάτια είναι μέρος της οικονομίας, της ταυτότητας και του πολιτισμού μας – και στην ΕΚΤ έχουμε τεράστια ευθύνη να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι διατηρούν την εμπιστοσύνη τους σε αυτά.
Τα μετρητά είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ελευθερίας σας να επιλέγετε τον τρόπο με τον οποίο κάνετε τις πληρωμές σας και είναι ουσιώδη για την χρηματοπιστωτική ενσωμάτωση όλων των κοινωνικών ομάδων. Σκοπός της στρατηγικής μας για τα μετρητά είναι να διασφαλίζει ότι τα μετρητά εξακολουθούν να είναι ευρέως διαθέσιμα και αποδεκτά τόσο ως μέσο πληρωμής όσο και ως μέσο αποθήκευσης αξίας.
Τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ αποτελούν νόμιμο χρήμα στη ζώνη του ευρώ και τα μετρητά είναι η μόνη μορφή δημόσιου χρήματος στο οποίο μπορούν όλοι να έχουν άμεση πρόσβαση. Η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες – γνωστές ως το Ευρωσύστημα – έχουν τη θεμελιώδη αρμοδιότητα, μαζί με τον τραπεζικό τομέα, να εξασφαλίζουν την ομαλή παροχή μετρητών και να διευκολύνουν τη χρήση μετρητών από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις για τις πληρωμές τους.
Διαφυλάσσουμε το μέλλον των μετρητών με διάφορους τρόπους.
Εξασφαλίζουμε τη διαθεσιμότητα μετρητών σε ευρώ
Το Ευρωσύστημα εγγυάται ότι τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα στο κοινό. Όλες οι εθνικές κεντρικές τράπεζες παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες μετρητών σε όλη την επικράτεια των αντίστοιχων χωρών και προσπαθούν επίσης να κάνουν τον κύκλο των μετρητών όσο το δυνατόν πιο αποδοτικό σε σχέση με το κόστος. Λαμβάνουμε επίσης υπόψη τις ανάγκες των διεθνών αγορών εφόσον το 30%-50% των τραπεζογραμματίων ευρώ κυκλοφορούν εκτός της ζώνης του ευρώ. Και αν εκδοθεί ψηφιακό ευρώ στο μέλλον, θα διατίθεται παράλληλα με τα μετρητά.
Στηρίζουμε την πρόσβαση σε υπηρεσίες μετρητών για όλους
Θέλουμε οι πολίτες και οι επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση στο δικό τους χρήμα, όποιες και αν είναι οι προτιμήσεις και οι ανάγκες τους όσον αφορά τις πληρωμές. Για να συμβεί αυτό οι τράπεζες πρέπει να παρέχουν επαρκείς υπηρεσίες μετρητών, μεταξύ άλλων ανάληψη μετρητών δωρεάν ή με λογική χρέωση. Στηρίζουμε επίσης τους εμπόρους που παρέχουν συμπληρωματικές υπηρεσίες μετρητών όπως «επιστροφή μετρητών» ή που διευκολύνουν περιορισμένες αναλήψεις και καταθέσεις μετρητών. Βοηθάμε τις τράπεζες να αντιμετωπίζουν αιφνίδιες, απότομες αυξήσεις της ζήτησης τραπεζογραμματίων και εξασφαλίζουμε ότι τα μετρητά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εφεδρικό μέσο πληρωμής σε περίπτωση που οι ηλεκτρονικές πληρωμές τεθούν προσωρινά εκτός λειτουργίας.
Εξασφαλίζουμε ότι τα μετρητά γίνονται αποδεκτά παντού
Οι περισσότεροι άνθρωποι στη ζώνη του ευρώ εξακολουθούν να προτιμούν τη χρήση μετρητών για πληρωμές λιανικής. Η διασφάλιση ότι τα μετρητά γίνονται αποδεκτά παντού είναι επομένως ζωτικό μέρος του συστήματος πληρωμών και συνάδει επίσης με την ιδιότητά τους ως νόμιμου χρήματος. Αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα τον τρόπο με τον οποίο κάνουν τις πληρωμές τους και ότι όσοι δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικές πληρωμές δεν βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Τα καταστήματα λιανικής, οι εμπορικές και άλλες επιχειρήσεις δεν μπορούν να αρνηθούν τις πληρωμές σε μετρητά, εκτός εάν τα δύο μέρη έχουν συμφωνήσει εκ των προτέρων για άλλο μέσο πληρωμής. Γενικά, οι δημόσιες αρχές και οι φορείς παροχής υπηρεσιών πρέπει επίσης να δέχονται μετρητά, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από τον νόμο.
Αναπτύσσουμε καινοτόμα και ασφαλή τραπεζογραμμάτια ευρώ
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ προστατεύονται από τις πιο πρόσφατες και πιο αποτελεσματικές τεχνολογίες, οι οποίες τα καθιστούν ιδιαιτέρως ανθεκτικά στην παραχάραξη και διευκολύνουν την εξακρίβωση της γνησιότητας τους. Διασφαλίζουμε τη γνησιότητα και την υψηλή ποιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία και εφαρμόζουμε αυστηρά πρότυπα για τον τρόπο με τον οποίο οι τράπεζες και όσοι διαχειρίζονται μετρητά στην εργασία τους ελέγχουν τα τραπεζογραμμάτια και εξακριβώνουν τη γνησιότητά τους. Το πρόγραμμα PERICLES της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενθαρρύνει επίσης την ανάπτυξη χαρακτηριστικών ασφαλείας για πιθανές μελλοντικές αναβαθμίσεις των σημερινών ονομαστικών αξιών των κερμάτων ευρώ. Τελευταίο και σημαντικότερο, διασφαλίζουμε ότι το σχέδιο των τραπεζογραμματίων ευρώ είναι κάτι με το οποίοι οι Ευρωπαίοι μπορούν να ταυτιστούν.
Διατηρούμε τα τραπεζογραμμάτια ασφαλή και βιώσιμα
Εξασφαλίζουμε ότι τα τραπεζογραμμάτια είναι ασφαλή κατά τη χρήση τους, διερευνώντας τον πιθανό αντίκτυπο της παραγωγής και κυκλοφορίας τραπεζογραμματίων ευρώ στη δημόσια υγεία και διενεργώντας ειδικούς επιστημονικούς ελέγχους και δοκιμές. Εξετάζουμε επίσης το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των τραπεζογραμματίων με σκοπό να εντοπίσουμε ευκαιρίες για να μειώσουμε τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο μέσω νέων προϊόντων και διαδικασιών. Έτσι διασφαλίζεται ότι τα τραπεζογραμμάτια ευρώ και οι διαδικασίες παραγωγής τους γίνονται όσο το δυνατόν περισσότερο βιώσιμα, οικολογικά και φιλικά προς το περιβάλλον.