Europejski Bank Centralny jako autonomiczna instytucja sam decyduje, jakie środki stosować w ramach wypełniania swoich zadań i swojej misji. Potrzebną przeciwwagę dla tej niezależności stanowi obowiązek rozliczania się z podejmowanych działań.
EBC uzasadnia i wyjaśnia swoje decyzje obywatelom UE i ich demokratycznym przedstawicielom. Na tej podstawie mogą oni ocenić, jak EBC wywiązuje się z zadań określonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
ZadaniaRealizacja zasady rozliczalności
Zgodnie z Traktatem EBC rozlicza się ze swoich zadań w pierwszym rzędzie przed Parlamentem Europejskim jako przedstawicielem ogółu obywateli UE, a także ma obowiązek składać regularne sprawozdania Radzie UE, która reprezentuje rządy państw członkowskich. Ta zasada jest także zapisana w Statucie Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego.
EBC wypracował przez lata spójne i kompleksowe zasady dotyczące rozliczalności, idące nawet dalej niż wymogi traktatowe.
| Wysłuchania i wymiany poglądów | Prezes EBC uczestniczy co kwartał w wysłuchaniu przed Komisją Gospodarczą i Monetarną Parlamentu Europejskiego. Także pozostali członkowie Zarządu występują przed tą komisją, żeby wyjaśniać tok rozumowania i konkretne decyzje EBC. Webcasty z wysłuchań w Parlamencie Europejskim |
|---|---|
| Pytania pisemne | Posłowie do Parlamentu Europejskiego mogą składać pisemne interpelacje do EBC. Pisma skierowane do posłów do PE |
| Raport roczny | EBC składa przed Parlamentem Europejskim, Radą UE, Komisją Europejską i Radą Europejską raport z wykonania swoich zadań, działalności ESBC i realizacji polityki pieniężnej Eurosystemu. Co roku wiceprezes EBC przedstawia ten raport na specjalnym posiedzeniu Komisji Gospodarczej i Monetarnej Parlamentu, a prezes – podczas debaty plenarnej. Częścią raportu jest roczny raport finansowy. Raporty roczne |
Rozliczalność a nadzór bankowy
Rozliczalność EBC w zakresie nadzoru bankowego podlega szczególnym zasadom, określonym w rozporządzeniu w sprawie jednolitego mechanizmu nadzorczego.
Konkretne formy rozliczania się z zadań w tym zakresie są wskazane w dwóch dokumentach:
- porozumieniu międzyinstytucjonalnym między Parlamentem Europejskim a EBC
- protokole ustaleń między Radą Unii Europejskiej a EBC.
Inne kanały komunikacji ze społeczeństwem
Żeby zwiększyć przejrzystość swoich decyzji i umożliwić społeczeństwu ich zrozumienie i ocenę, EBC przez lata wypracował różne formy komunikacji, stanowiące rozwinięcie wymogów traktatowych.
| Biuletyn ekonomiczny | Publikacja Economic Bulletin (dawniej: Biuletyn Miesięczny) przedstawia informacje o sytuacji gospodarczej i monetarnej, które Rada Prezesów bierze pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących polityki pieniężnej. Ukazuje się osiem razy w roku, dwa tygodnie po każdym posiedzeniu poświęconym tej polityce. |
|---|---|
| Tygodniowe sprawozdania finansowe | Skonsolidowane tygodniowe sprawozdanie finansowe Eurosystemu zawiera informacje na temat operacji polityki pieniężnej, operacji walutowych i działalności inwestycyjnej. |
| Konferencje prasowe | Po każdym posiedzeniu Rady Prezesów, na którym są wyznaczane podstawowe stopy procentowe dla strefy euro – czyli co sześć tygodni – EBC organizuje konferencję prasową. |
| Relacje z posiedzeń dotyczących polityki pieniężnej | Cztery tygodnie po każdym posiedzeniu Rady Prezesów poświęconym polityce pieniężnej jest publikowany opis dyskusji, jaka się na nim odbyła. |
| Artykuły, wywiady i wystąpienia publiczne | Członkowie Zarządu prowadzą regularne działania informacyjne: publikują artykuły, udzielają wywiadów i wygłaszają przemówienia. Wszystkie teksty ukazują się na stronie internetowej EBC. |