Rozliczalność

Europejski Bank Centralny jako niezależna, autonomiczna instytucja sam decyduje, jakie środki stosować w ramach wypełniania swoich zadań i mandatu. Potrzebną przeciwwagę dla tej niezależności stanowi obowiązek rozliczania się z podejmowanych działań.

EBC uzasadnia i wyjaśnia swoje decyzje obywatelom UE i ich wybranym przedstawicielom. Na tej podstawie mogą oni ocenić, jak EBC wywiązuje się z zadań określonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Zadania

Realizacja zasady rozliczalności

Zgodnie z Traktatem EBC rozlicza się ze swoich zadań w pierwszym rzędzie przed Parlamentem Europejskim jako przedstawicielem ogółu obywateli UE, a także ma obowiązek składać regularne sprawozdania Radzie UE, która reprezentuje rządy państw członkowskich. Zasada ta jest także zapisana w Statucie ESBC.

EBC wypracował przez lata spójne i kompleksowe zasady dotyczące rozliczalności, idące nawet dalej niż wymogi traktatowe.

Główne formy rozliczania się z zadań:

Wysłuchania i wymiany poglądów Prezes EBC uczestniczy w kwartalnych wysłuchaniach przed Komisją ds. Gospodarczych i Walutowych Parlamentu Europejskiego. Także pozostali członkowie Zarządu występują przed Komisją, by wyjaśniać rozumowanie EBC i konkretne decyzje.
Webcasty z wysłuchań w Parlamencie Europejskim
Interpelacje parlamentarne Posłowie do Parlamentu Europejskiego mogą kierować do EBC pytania pisemne.
Odpowiedzi na pytania posłów
Raport roczny EBC składa przed Parlamentem Europejskim, Radą UE, Komisją Europejską i Radą Europejską roczny raport z wykonania swoich zadań, działalności ESBC i realizacji polityki pieniężnej Eurosystemu. Co roku raport ten jest przedstawiany Parlamentowi przez wiceprezesa EBC na specjalnym posiedzeniu Komisji ds. Gospodarczych i Walutowych oraz przez prezesa podczas debaty plenarnej.
Raporty roczne

Te formy rozliczania się z zadań nie są jednak jedynym źródłem informacji, na podstawie których opinia publiczna może zrozumieć decyzje EBC i ocenić jego działania.

Rozliczalność a nadzór bankowy

Rozliczalność EBC w zakresie nadzoru bankowego podlega szczególnym zasadom, określonym w rozporządzeniu w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego.

Konkretne formy rozliczania się z zadań w tym zakresie są podane w dwóch dokumentach:

  • porozumieniu międzyinstytucjonalnym między Parlamentem Europejskim a EBC
  • protokole ustaleń między Radą Unii Europejskiej a EBC.

Rozliczalność EBC w zakresie nadzoru bankowego

Inne kanały komunikacji ze społeczeństwem

Aby zwiększyć przejrzystość swoich decyzji, EBC przez lata wypracował różne formy komunikacji, stanowiące rozwinięcie wymogów traktatowych.

Inne sposoby informowania społeczeństwa:

Biuletyn Ekonomiczny Biuletyn Ekonomiczny (dawniej: Biuletyn Miesięczny) prezentuje informacje na temat sytuacji gospodarczej i monetarnej, które Rada Prezesów bierze pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących polityki. Ukazuje się osiem razy w roku, dwa tygodnie po każdym posiedzeniu poświęconym polityce pieniężnej.
Tygodniowe sprawozdania finansowe Tygodniowe skonsolidowane sprawozdania finansowe Eurosystemu zawierają informacje na temat operacji polityki pieniężnej, operacji walutowych i działalności inwestycyjnej.
Konferencje prasowe Po każdym z posiedzeń Rady Prezesów poświęconych polityce pieniężnej, na których są wyznaczane podstawowe stopy procentowe dla strefy euro – czyli co sześć tygodni – EBC organizuje konferencję prasową.
Relacje z posiedzeń dotyczących polityki pieniężnej Cztery tygodnie po każdym posiedzeniu Rady Prezesów poświęconym polityce pieniężnej publikowany jest opis dyskusji, jaka się na nim odbyła.
Artykuły, wywiady i wystąpienia publiczne Członkowie Zarządu prowadzą regularne działania informacyjne: publikują artykuły, udzielają wywiadów i występują publicznie. Wszystke teksty ukazują się na stronie internetowej EBC.