Rozliczalność
Europejski Bank Centralny jako niezależna, autonomiczna instytucja sam decyduje, jakie środki stosować w ramach wypełniania swoich zadań i mandatu. Potrzebną przeciwwagę dla tej niezależności stanowi obowiązek rozliczania się z podejmowanych działań.
EBC uzasadnia i wyjaśnia swoje decyzje obywatelom UE i ich wybranym przedstawicielom. Na tej podstawie mogą oni ocenić, jak EBC wywiązuje się z zadań określonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Realizacja zasady rozliczalności
Zgodnie z Traktatem EBC rozlicza się ze swoich zadań w pierwszym rzędzie przed Parlamentem Europejskim jako przedstawicielem ogółu obywateli UE, a także ma obowiązek składać regularne sprawozdania Radzie UE, która reprezentuje rządy państw członkowskich. Zasada ta jest także zapisana w Statucie ESBC.
EBC wypracował przez lata spójne i kompleksowe zasady dotyczące rozliczalności, idące nawet dalej niż wymogi traktatowe.
Główne formy rozliczania się z zadań:
| Wysłuchania i wymiany poglądów | Prezes EBC uczestniczy w kwartalnych wysłuchaniach przed Komisją ds. Gospodarczych i Walutowych Parlamentu Europejskiego. Także pozostali członkowie Zarządu występują przed Komisją, by wyjaśniać rozumowanie EBC i konkretne decyzje. Webcasty z wysłuchań w Parlamencie Europejskim |
|---|---|
| Interpelacje parlamentarne | Posłowie do Parlamentu Europejskiego mogą kierować do EBC pytania pisemne. Odpowiedzi na pytania posłów |
| Raport roczny | EBC składa przed Parlamentem Europejskim, Radą UE, Komisją Europejską i Radą Europejską roczny raport z wykonania swoich zadań, działalności ESBC i realizacji polityki pieniężnej Eurosystemu. Co roku wiceprezes EBC przedstawia ten raport na specjalnym posiedzeniu Komisji ds. Gospodarczych i Walutowych Parlamentu, a prezes – podczas debaty plenarnej. Raporty roczne |
Rozliczalność a nadzór bankowy
Rozliczalność EBC w zakresie nadzoru bankowego podlega szczególnym zasadom, określonym w rozporządzeniu w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego.
Konkretne formy rozliczania się z zadań w tym zakresie są podane w dwóch dokumentach:
- porozumieniu międzyinstytucjonalnym między Parlamentem Europejskim a EBC
- protokole ustaleń między Radą Unii Europejskiej a EBC.
Rozliczalność EBC w zakresie nadzoru bankowego
Inne kanały komunikacji ze społeczeństwem
Aby zwiększyć przejrzystość swoich decyzji, EBC przez lata wypracował różne formy komunikacji, stanowiące rozwinięcie wymogów traktatowych.
Inne sposoby informowania społeczeństwa:
| Biuletyn Ekonomiczny | Biuletyn Ekonomiczny (dawniej: Biuletyn Miesięczny) prezentuje informacje na temat sytuacji gospodarczej i monetarnej, które Rada Prezesów bierze pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących polityki. Ukazuje się osiem razy w roku, dwa tygodnie po każdym posiedzeniu poświęconym polityce pieniężnej. |
|---|---|
| Tygodniowe sprawozdania finansowe | Tygodniowe skonsolidowane sprawozdania finansowe Eurosystemu zawierają informacje na temat operacji polityki pieniężnej, operacji walutowych i działalności inwestycyjnej. |
| Konferencje prasowe | Po każdym z posiedzeń Rady Prezesów poświęconych polityce pieniężnej, na których są wyznaczane podstawowe stopy procentowe dla strefy euro – czyli co sześć tygodni – EBC organizuje konferencję prasową. |
| Relacje z posiedzeń dotyczących polityki pieniężnej | Cztery tygodnie po każdym posiedzeniu Rady Prezesów poświęconym polityce pieniężnej publikowany jest opis dyskusji, jaka się na nim odbyła. |
| Artykuły, wywiady i wystąpienia publiczne | Członkowie Zarządu prowadzą regularne działania informacyjne: publikują artykuły, udzielają wywiadów i występują publicznie. Wszystke teksty ukazują się na stronie internetowej EBC. |