Rola gotówki

Do właściwego funkcjonowania gospodarka potrzebuje pewnej puli dostępnej gotówki. W strefie euro banknoty i monety są przeważającym środkiem płatniczym: za ich pomocą dokonujemy większości codziennych transakcji. Pieniądz gotówkowy jest także potrzebny do umożliwienia udziału w życiu społecznym (włączenia społecznego) słabszym grupom, np. osobom starszym czy o niskich dochodach.

Ale gotówka ma też inne ważne funkcje i zalety:

• Daje nam swobodę i niezależność. Banknoty i monety to jedyne formy pieniądza, które można posiadać bez udziału pośrednika. Żeby płacić gotówką, nie trzeba żadnego sprzętu, internetu ani elektryczności, więc można z niej korzystać także wtedy, kiedy wyłączą prąd lub zgubi się kartę bankową.
• Jest prawnym środkiem płatniczym. Sklepy, restauracje itp. nie mogą odmówić przyjęcia gotówki, chyba że z góry uzgodniły z klientami inny sposób płatności. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w zaleceniu Komisji Europejskiej z 22 marca 2010 (2010/191/UE).
• Chroni naszą prywatność. Transakcje gotówkowe zapewniają poszanowanie podstawowego prawa do ochrony prywatności, danych i tożsamości w sprawach finansowych.
• Służy włączeniu społecznemu. Pieniądz gotówkowy pozwala dokonywać płatności i gromadzić oszczędności ludziom niemającym dostępu lub z ograniczonym dostępem do pieniądza cyfrowego, więc ma ogromne znaczenie dla włączenia społecznego słabszych grup, np. osób starszych czy o niskich dochodach.
• Pomaga kontrolować własne wydatki. Posługiwanie się gotówką pozwala lepiej panować nad swoimi finansami, np. nie wydawać więcej, niż się ma.
• Jest szybka. Zapłata banknotami i monetami oznacza natychmiastowe uregulowanie należności.
• Jest dobrze zabezpieczona. Gotówka sprawdza się jako forma pieniądza odporna na cyberprzestępstwa, oszustwa i fałszowanie. Ponadto nie rodzi ryzyka finansowego ani dla dokonujących płatności, ani dla odbiorców, ponieważ emituje ją bank centralny.
• Służy do przechowywania wartości. Gotówka to nie tylko instrument płatniczy. Jest także środkiem tezauryzacji, czyli pozwala gromadzić oszczędności bez ryzyka utraty majątku. Przydaje się też przy drobnych podarunkach i płatnościach. Na przykład rodzice mogą dać dziecku niewielką kwotę gotówki na drobne zakupy, albo można wręczyć gotówkę znajomemu, żeby coś kupił w naszym imieniu. Na przykładzie gotówki łatwiej jest też prowadzić edukację finansową dzieci.