ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

Christine Lagarde, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Luis de Guindos, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ

Φρανκφούρτη, 22 Ιουλίου 2021

Καλησπέρα σας, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε στη συνέντευξη Τύπου μας.

Κατά τη σημερινή συνεδρίαση, το Διοικητικό Συμβούλιο επικεντρώθηκε σε δύο βασικά θέματα: πρώτον, στις συνέπειες της επανεξέτασης της στρατηγικής μας για τις ενδείξεις που παρέχουμε όσον αφορά τη μελλοντική εξέλιξη των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ και, δεύτερον, στην αξιολόγηση της οικονομίας και των μέτρων μας για την πανδημία.

Κατά την πρόσφατη επανεξέταση της στρατηγικής μας συμφωνήσαμε έναν συμμετρικό στόχο για πληθωρισμό 2% μεσοπρόθεσμα. Τα επιτόκια πολιτικής μας βρίσκονται κοντά στο κατώτατο όριό τους εδώ και αρκετό χρόνο και οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό εξακολουθούν να διαμορφώνονται σε επίπεδο πολύ χαμηλότερο από τον στόχο μας. Υπό αυτές τις συνθήκες το Διοικητικό Συμβούλιο αναθεώρησε σήμερα τις ενδείξεις που παρέχει σχετικά με τη μελλοντική εξέλιξη των επιτοκίων. Με τον τρόπο αυτό επιθυμούμε να τονίσουμε τη δέσμευσή μας να διατηρήσουμε μια επίμονα διευκολυντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής με σκοπό την επίτευξη του στόχου μας για τον πληθωρισμό.

Για να στηρίξουμε τον συμμετρικό στόχο μας για πληθωρισμό 2% και σύμφωνα με τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής μας, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσουμε ότι ο πληθωρισμός φθάνει στο 2% πολύ πριν από το τέλος του υπό εξέταση χρονικού ορίζοντα προβολής και με διάρκεια κατά το υπόλοιπο του χρονικού ορίζοντα προβολής, και κρίνουμε ότι η πορεία του υποκείμενου πληθωρισμού έχει σημειώσει επαρκή πρόοδο ούτως ώστε να είναι συμβατή με σταθεροποίηση του πληθωρισμού στο 2% μεσοπρόθεσμα. Αυτό μπορεί επίσης να συνεπάγεται μεταβατική περίοδο κατά την οποία ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σε επίπεδο μετρίως υψηλότερο από τον στόχο.

Θα ήθελα τώρα να προχωρήσω στην αξιολόγηση των οικονομικών προοπτικών και των μέτρων μας για την πανδημία.

Η ανάκαμψη της οικονομίας στη ζώνη του ευρώ προχωρεί κανονικά. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι εμβολιάζονται και τα περιοριστικά μέτρα καραντίνας (lockdown) έχουν χαλαρώσει στις περισσότερες χώρες της ζώνης του ευρώ. Όμως η πανδημία συνεχίζει να σκιάζει την κατάσταση, ιδίως καθώς η μετάλλαξη δέλτα αποτελεί πηγή ολοένα μεγαλύτερης ανησυχίας. Ο πληθωρισμός έχει επιταχυνθεί, όμως η άνοδός του αναμένεται να είναι κατά κύριο λόγο πρόσκαιρη. Οι προοπτικές για τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα εξακολουθούν να είναι υποτονικές.

Είναι αναγκαίο να διατηρήσουμε ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης για όλους τους τομείς της οικονομίας κατά την περίοδο της πανδημίας. Αυτό είναι απαραίτητο προκειμένου η τρέχουσα ανάκαμψη να μετατραπεί σε διαρκή μεγέθυνση και να αντισταθμίσει τον αρνητικό αντίκτυπο της πανδημίας στον πληθωρισμό. Ως εκ τούτου, έχοντας επιβεβαιώσει την αξιολόγηση που πραγματοποιήσαμε τον Ιούνιο όσον αφορά τις συνθήκες χρηματοδότησης και τις προοπτικές για τον πληθωρισμό, συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι οι αγορές στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme - PEPP) το επόμενο τρίμηνο θα διενεργούνται με ρυθμό σημαντικά υψηλότερο από ό,τι κατά τους πρώτους μήνες του έτους.

Επιβεβαιώσαμε επίσης και τα άλλα μέτρα που έχουμε λάβει για να στηρίξουμε την αποστολή μας για σταθερότητα των τιμών, πιο συγκεκριμένα το επίπεδο των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ, τις αγορές που διενεργούμε στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme - APP), τις πολιτικές επανεπενδύσεών μας και τις πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, όπως περιγράφεται στο δελτίο Τύπου που δημοσιεύθηκε σήμερα στις 13.45. Είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε καταλλήλως όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα.

Θα σας παρουσιάσω τώρα με περισσότερες λεπτομέρειες το πώς περιμένουμε ότι θα εξελιχθεί η οικονομία και ο πληθωρισμός και στη συνέχεια θα αναφερθώ στην αξιολόγησή μας όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες.

Οικονομική δραστηριότητα

Η οικονομία ανέκαμψε το β΄ τρίμηνο του έτους και, καθώς χαλαρώνουν οι περιορισμοί, προχωρεί κανονικά προς έντονη ανάπτυξη το γ΄ τρίμηνο. Αναμένουμε ισχυρές επιδόσεις στον τομέα της μεταποίησης, έστω και αν κάποια φαινόμενα συμφόρησης στην πλευρά της προσφοράς δρουν ανασταλτικά στην παραγωγή σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Η επανεκκίνηση μεγάλων τμημάτων της οικονομίας στηρίζει μια δυναμική ανάκαμψη στον τομέα των υπηρεσιών. Όμως η μετάλλαξη δέλτα του κορωνοϊού θα μπορούσε να περιορίσει αυτή την ανάκαμψη στις υπηρεσίες, ιδίως στον τουρισμό και στις υπηρεσίες παροχής καταλύματος.

Καθώς οι άνθρωποι επιστρέφουν στα καταστήματα και τα εστιατόρια και αρχίζουν και πάλι να ταξιδεύουν, οι καταναλωτικές δαπάνες αυξάνονται. Η βελτίωση των προοπτικών για την απασχόληση, η αύξηση της εμπιστοσύνης και η συνεχιζόμενη κρατική στήριξη ενισχύουν τις δαπάνες. Η εξελισσόμενη ανάκαμψη της εγχώριας και της παγκόσμιας ζήτησης εμπνέει αισιοδοξία στις επιχειρήσεις. Αυτό στηρίζει τις επενδύσεις. Για πρώτη φορά μετά την έναρξη της πανδημίας η έρευνά μας για τις τραπεζικές χορηγήσεις δείχνει ότι η χρηματοδότηση πάγιων επενδύσεων αποτελεί σημαντικό παράγοντα που επηρεάζει τη ζήτηση δανείων προς επιχειρήσεις.

Αναμένουμε ότι η οικονομική δραστηριότητα θα επανέλθει στο προ της κρίσης επίπεδό της το α΄ τρίμηνο του επόμενου έτους. Θα χρειαστεί όμως ακόμη πολύς χρόνος έως ότου αντισταθμιστούν οι βλάβες που προκάλεσε η πανδημία στην οικονομία. Ο αριθμός ανθρώπων που συμμετέχουν σε σχήματα διατήρησης της απασχόλησης μειώνεται, αλλά παραμένει υψηλός. Συνολικά, απασχολούνται 3,3 εκατομμύρια λιγότεροι άνθρωποι από ό,τι πριν από την πανδημία, ιδίως μεταξύ των νεότερων και χαμηλότερης ειδίκευσης ατόμων.

Μια φιλόδοξη, στοχευμένη και συντονισμένη δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να συνεχίσει να συμπληρώνει τη νομισματική πολιτική για τη στήριξη της ανάκαμψης. Σε αυτό το πλαίσιο το πρόγραμμα Next Generation EU θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο. Θα συνεισφέρει στην ισχυρότερη και ομοιόμορφη ανάκαμψη στις χώρες της ζώνης του ευρώ. Επίσης, θα επιταχύνει τη μετάβαση προς την πράσινη και την ψηφιακή οικονομία και θα στηρίξει τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που τονώνουν τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Πληθωρισμός

Ο πληθωρισμός ήταν 1,9% τον Ιούνιο. Αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί περαιτέρω τους προσεχείς μήνες και θα μειωθεί πάλι το επόμενο έτος. Η τρέχουσα αύξηση καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από την άνοδο των τιμών της ενέργειας και από επιδράσεις της βάσης σύγκρισης λόγω της απότομης πτώσης των τιμών του πετρελαίου στην αρχή της πανδημίας και της επίδρασης της προσωρινής μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ στη Γερμανία το προηγούμενο έτος. Μέχρι τις αρχές του 2022 η επίδραση αυτών των παραγόντων αναμένεται ότι θα έχει εξαλειφθεί καθώς δεν θα λαμβάνονται πλέον υπόψη στον υπολογισμό του ετήσιου πληθωρισμού.

Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ο σημαντικός βαθμός υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία δρα ανασταλτικά στις υποκείμενες πληθωριστικές πιέσεις. Η ισχυρότερη ζήτηση και οι πρόσκαιρες πιέσεις από την πλευρά του κόστους στην αλυσίδα της προσφοράς θα ασκήσουν κάποιες ανοδικές πιέσεις στις τιμές. Όμως η υποτονική άνοδος των μισθών και η προηγούμενη ανατίμηση του ευρώ συνεπάγονται ότι οι πιέσεις στις τιμές πιθανώς θα παραμείνουν μέτριες για ορισμένο χρονικό διάστημα.

Χρειάζεται ακόμη χρόνος έως ότου εξαλειφθούν οι επιπτώσεις της πανδημίας στον πληθωρισμό. Καθώς η οικονομία ανακάμπτει, υποβοηθούμενη από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής μας, αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί μεσοπρόθεσμα, παραμένοντας όμως σε επίπεδο χαμηλότερο από τον στόχο μας. Αν και έχουν σημειώσει άνοδο, οι δείκτες μέτρησης του πιο μακροπρόθεσμου πληθωρισμού εξακολουθούν να απέχουν από τον στόχο του 2%.

Αξιολόγηση κινδύνων

Θεωρούμε ότι οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές είναι σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Η οικονομική δραστηριότητα θα μπορούσε να ξεπεράσει τις προσδοκίες μας αν οι καταναλωτές δαπανήσουν περισσότερο από ό,τι αναμένεται επί του παρόντος και χρησιμοποιήσουν γρηγορότερα τις αποταμιεύσεις που έχουν συσσωρεύσει στη διάρκεια της πανδημίας. Η ταχύτερη βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά την πανδημία θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε ισχυρότερη μεγέθυνση από ό,τι προβλέπεται επί του παρόντος. Όμως οι επιδόσεις όσον αφορά την ανάπτυξη θα μπορούσαν να είναι κατώτερες των προσδοκιών μας αν η πανδημία ενταθεί ή αν οι ελλείψεις στην πλευρά της προσφοράς αποδειχθούν πιο επίμονες και περιορίσουν την παραγωγή.

Χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες

Η ανάκαμψη της ανάπτυξης και του πληθωρισμού εξακολουθεί να εξαρτάται από τις ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης. Τα επιτόκια της αγοράς έχουν μειωθεί μετά την τελευταία συνεδρίασή μας. Οι συνθήκες χρηματοδότησης για τις περισσότερες επιχειρήσεις και νοικοκυριά εξακολουθούν να είναι ευνοϊκές.

Τα επιτόκια τραπεζικών χορηγήσεων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά παραμένουν σε ιστορικώς χαμηλά επίπεδα. Οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να διαθέτουν επαρκή χρηματοδότηση ως αποτέλεσμα των δανείων που έλαβαν κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας, πράγμα που εξηγεί εν μέρει γιατί οι χορηγήσεις προς τις επιχειρήσεις έχουν επιβραδυνθεί. Αντιθέτως, οι χορηγήσεις προς τα νοικοκυριά είναι ανθεκτικές. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνά μας για τις τραπεζικές χορηγήσεις, οι πιστωτικές συνθήκες για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά έχουν σταθεροποιηθεί. Η ρευστότητα παραμένει άφθονη.

Ταυτόχρονα, το κόστος έκδοσης μετοχών εξακολουθεί να είναι υψηλό για τις επιχειρήσεις. Πολλές επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχουν αναλάβει επιπλέον χρέος για να αντιμετωπίσουν την πανδημία. Συνεπώς, τυχόν επιδείνωση της οικονομίας θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη χρηματοοικονομική ευρωστία τους, πράγμα που θα μπορούσε να επηρεάσει τελικά την ποιότητα των ισολογισμών των τραπεζών. Εξακολουθεί να είναι απαραίτητο να αποφευχθεί μια κατάσταση στην οποία οι πιέσεις στους ισολογισμούς και η υιοθέτηση αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης αλληλοενισχύονται.

Συμπέρασμα

Για να ανακεφαλαιώσω, η οικονομία της ζώνης του ευρώ ανακάμπτει έντονα. Όμως οι προοπτικές συνεχίζουν να εξαρτώνται από την πορεία της πανδημίας και την πρόοδο των εμβολιασμών. Η τρέχουσα άνοδος του πληθωρισμού αναμένεται ότι θα είναι σε μεγάλο βαθμό πρόσκαιρη. Οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές πιθανώς θα αυξηθούν σταδιακά, αν και ο πληθωρισμός μεσοπρόθεσμα θα παραμείνει σε επίπεδο πολύ χαμηλότερο από τον στόχο μας. Τα μέτρα πολιτικής μας, συμπεριλαμβανομένων των αναθεωρημένων ενδείξεων που παρέχουμε για τη μελλοντική εξέλιξη των επιτοκίων, θα βοηθήσουν την οικονομία να προχωρήσει προς μια σταθερή ανάκαμψη και, εν τέλει, θα συνεισφέρουν στην επίτευξη του στόχου μας για πληθωρισμό 2%.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.