Εισαγωγική δήλωση στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου

Mario Draghi, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Vítor Constâncio, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ,
Φρανκφούρτη, 16 Ιουλίου 2015

Κυρίες και κύριοι, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε με μεγάλη χαρά στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου. Θα σας ενημερώσουμε τώρα για τα αποτελέσματα της σημερινής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου, στην οποία συμμετείχε επίσης ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Dombrovskis.

Βασιζόμενοι στην οικονομική και νομισματική ανάλυση που διενεργούμε τακτικά και σύμφωνα με τις ενδείξεις που παρέχουμε για τη μελλοντική πορεία της νομισματικής πολιτικής, αποφασίσαμε να διατηρήσουμε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.

Όσον αφορά τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής, τα προγράμματα αγοράς περιουσιακών στοιχείων εξακολουθούν να προχωρούν ομαλά. Όπως έχουμε εξηγήσει επανειλημμένως, προβλέπεται ότι θα συνεχίσουμε να διενεργούμε αγορές περιουσιακών στοιχείων, ύψους 60 δισεκ. ευρώ μηνιαίως, μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2016 και πάντως έως ότου διαπιστώσουμε μια διαρκή προσαρμογή της πορείας του πληθωρισμού η οποία να είναι συμβατή με την επιδίωξή μας να επιτυγχάνουμε ρυθμούς πληθωρισμού κάτω αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα. Κατά τη διενέργεια της αξιολόγησής του, το Διοικητικό Συμβούλιο θα ακολουθήσει τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής που έχει χαράξει και θα επικεντρωθεί στις τάσεις του πληθωρισμού και τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τη σταθερότητα των τιμών.

Συνολικά, οι πληροφορίες που έχουν γίνει διαθέσιμες μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου στις αρχές Ιουνίου συμβαδίζουν σε γενικές γραμμές με τις προσδοκίες μας. Οι πρόσφατες εξελίξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές, οι οποίες αντανακλούν εν μέρει μεγαλύτερη αβεβαιότητα, δεν έχουν μεταβάλει την εκτίμηση του Διοικητικού Συμβουλίου για διεύρυνση της οικονομικής ανάκαμψης στη ζώνη του ευρώ και σταδιακή άνοδο των ρυθμών πληθωρισμού τα επόμενα έτη. Η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ εξακολουθεί να είναι διευκολυντική και οι βασιζόμενες σε δείκτες της αγοράς προσδοκίες για τον πληθωρισμό συνολικά σταθεροποιήθηκαν ή ανέκαμψαν περαιτέρω μετά τη συνεδρίασή μας στις αρχές Ιουνίου. Οι πιο πρόσφατες πληροφορίες επίσης εξακολουθούν να συμφωνούν με τη συνεχιζόμενη μετακύλιση των μέτρων νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει στο κόστος και τη διαθεσιμότητα πιστώσεων για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Συνεπώς, τα μέτρα μας συνεχίζουν να συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη, στην υποχώρηση του βαθμού υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία και στη νομισματική και πιστωτική επέκταση. Η πλήρης εφαρμογή όλων των μέτρων νομισματικής πολιτικής θα οδηγήσει σε διαρκή επάνοδο των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω, αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα και θα στηρίξει τη σταθεροποίηση των μεσομακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό.

Όσον αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στις χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς και τις πιθανές επιδράσεις για την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής και τις προοπτικές για τη σταθερότητα των τιμών. Σε περίπτωση που κάποιοι παράγοντες οδηγήσουν σε αδικαιολόγητα πιο περιοριστική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, ή σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής των προοπτικών για τη σταθερότητα των τιμών, η αντίδραση του Διοικητικού Συμβουλίου σε μια τέτοια κατάσταση θα ήταν να προβεί στη χρήση όλων των μέσων που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο της αποστολής του.

Επιτρέψτε μου τώρα να σας παρουσιάσω με περισσότερες λεπτομέρειες την αξιολόγησή μας όσον αφορά τα διαθέσιμα στοιχεία, ξεκινώντας από την οικονομική ανάλυση. Ο τριμηνιαίος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ επιβεβαιώθηκε σε 0,4% το α΄ τρίμηνο του 2015, στηριζόμενος από τη συνεισφορά της ιδιωτικής κατανάλωσης και των ιδιωτικών επενδύσεων. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία ερευνών έως τον Ιούνιο παραμένουν συμβατά με τη συνέχιση της μέτριας τάσης ανάπτυξης το β΄ τρίμηνο. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, αναμένουμε ότι η οικονομική ανάκαμψη θα επεκταθεί περαιτέρω. Η εγχώρια ζήτηση αναμένεται να υποβοηθηθεί περαιτέρω από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει και τον ευνοϊκό αντίκτυπό τους στις χρηματοπιστωτικές συνθήκες, καθώς και από την πρόοδο της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Επιπλέον, η πρόσφατη μείωση των τιμών του πετρελαίου αναμένεται να στηρίξει περαιτέρω το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και την κερδοφορία των επιχειρήσεων και, κατ' επέκταση, την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις. Επιπροσθέτως, η ζήτηση για εξαγωγές της ζώνης του ευρώ αναμένεται να ωφεληθεί από τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τιμών. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη επιβράδυνση της δραστηριότητας στις οικονομίες με αναδυόμενες αγορές εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά τις παγκόσμιες προοπτικές και η οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ είναι πιθανόν να συνεχίσει να περιορίζεται από τις αναγκαίες προσαρμογές των ισολογισμών σε ορισμένους τομείς και τον υποτονικό ρυθμό υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Οι καθοδικοί κίνδυνοι που περιβάλλουν τις οικονομικές προοπτικές για τη ζώνη του ευρώ έχουν γενικά περιοριστεί λόγω των αποφάσεων νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, καθώς και λόγω των εξελίξεων όσον αφορά τις τιμές του πετρελαίου και τη συναλλαγματική ισοτιμία.

Ο πληθωρισμός έπαψε να μειώνεται στις αρχές του έτους και επανήλθε σε θετικά επίπεδα τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με την Eurostat, ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) της ζώνης του ευρώ ήταν 0,2% τον Ιούνιο του 2015, σημείωσε δηλαδή ελαφρά μείωση από 0,3% τον Μάιο. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες και τις ισχύουσες τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί του πετρελαίου, ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού (βάσει του ΕνΔΤΚ) αναμένεται να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα τους επόμενους μήνες και να αυξηθεί προς το τέλος του έτους, γεγονός που οφείλεται και στις επιδράσεις της βάσης σύγκρισης οι οποίες συνδέονται με την πτώση των τιμών του πετρελαίου στα τέλη του 2014. Υποβοηθούμενοι από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη, τον αντίκτυπο της υποχώρησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ και την υπόθεση που εμπεριέχεται στις αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί του πετρελαίου για κάπως υψηλότερες τιμές του πετρελαίου τα προσεχή έτη, οι ρυθμοί πληθωρισμού αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω στη διάρκεια του 2016 και του 2017.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τους κινδύνους που περιβάλλουν τις προοπτικές για την εξέλιξη των τιμών μεσοπρόθεσμα. Σε αυτό το πλαίσιο, θα επικεντρωθούμε ιδίως στη μετακύλιση των μέτρων νομισματικής πολιτικής στην οικονομία, καθώς και στις γεωπολιτικές εξελίξεις και στις εξελίξεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες και στις τιμές της ενέργειας.

Όσον αφορά τη νομισματική ανάλυση, τα πρόσφατα στοιχεία επιβεβαιώνουν την έντονη αύξηση της ποσότητας χρήματος με την ευρεία έννοια (Μ3). Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του Μ3 ήταν 5,0% τον Μάιο του 2015, έναντι 5,3% τον Απρίλιο. Η ετήσια αύξηση του Μ3 εξακολουθεί να στηρίζεται δυναμικά από τις πιο ρευστές συνιστώσες του, καθώς το στενό νομισματικό μέγεθος Μ1 αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 11,2% τον Μάιο.

Η δυναμική των δανείων συνέχισε να βελτιώνεται. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (με διόρθωση ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) επιταχύνθηκε σε 0,1% τον Μάιο, έναντι -0,1% τον Απρίλιο, εξακολουθώντας να ανακάμπτει σταδιακά από το κατώτατο επίπεδο -3,2% τον Φεβρουάριο του 2014. Το αποτέλεσμα αυτό συμβαδίζει με τα θετικά στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις για το β' τρίμηνο του 2015. Οι τράπεζες ανέφεραν συνεχιζόμενη καθαρή χαλάρωση των πιστοδοτικών κριτηρίων για δάνεια προς επιχειρήσεις η οποία ήταν εντονότερη από ό,τι αναμενόταν στον προηγούμενο γύρο της έρευνας. Η καθαρή ζήτηση για δάνεια προς επιχειρήσεις αυξήθηκε περαιτέρω, στηριζόμενη από τη ζήτηση για πιστώσεις που συνδέονται με πάγιες επενδύσεις. Ο κατακερματισμός όσον αφορά τη ζήτηση πιστώσεων στις επιμέρους χώρες υποχώρησε και οι στοχευμένες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης συνέβαλαν στη βελτίωση των όρων και προϋποθέσεων για την παροχή πιστώσεων. Παρά τις βελτιώσεις αυτές, η δυναμική των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις παραμένει υποτονική και εξακολουθεί να αντανακλά τη χρονική υστέρηση που παρουσιάζουν οι εξελίξεις στα δάνεια σε σχέση με τον οικονομικό κύκλο, καθώς επίσης και τον πιστωτικό κίνδυνο, παράγοντες στην πλευρά της προσφοράς πιστώσεων και τη συνεχιζόμενη προσαρμογή των ισολογισμών του χρηματοπιστωτικού και του μη χρηματοπιστωτικού τομέα. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων προς τα νοικοκυριά (με διόρθωση ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) επιταχύνθηκε σε 1,4% τον Μάιο του 2015, έναντι 1,3% τον Απρίλιο. Συνολικά, τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε θέσει σε εφαρμογή από τον Ιούνιο του 2014 σαφώς θα στηρίξουν βελτιώσεις τόσο του κόστους δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά όσο και των ροών χρηματοδότησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ.

Συνοπτικά, η διασταύρωση του αποτελέσματος της οικονομικής ανάλυσης με τις ενδείξεις από τη νομισματική ανάλυση επιβεβαιώνει την ανάγκη να διατηρηθεί μια σταθερή πορεία της νομισματικής πολιτικής και να εφαρμοστούν σθεναρά οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τη νομισματική πολιτική. Η πλήρης εφαρμογή όλων των μέτρων νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει θα παράσχει την απαραίτητη στήριξη στην οικονομική ανάκαμψη της ζώνης του ευρώ και θα οδηγήσει σε διαρκή επάνοδο των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω, αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα.

Η νομισματική πολιτική έχει ως επίκεντρο τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα και η διευκολυντική της κατεύθυνση συμβάλλει στη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, προκειμένου να αποκομισθούν όλα τα οφέλη από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, είναι αναγκαία η αποφασιστική συμβολή και άλλων τομέων πολιτικής. Δεδομένου ότι η διαρθρωτική ανεργία εξακολουθεί να είναι σε υψηλά επίπεδα και ο ρυθμός αύξησης του δυνητικού προϊόντος στη ζώνη του ευρώ είναι χαμηλός, η εν εξελίξει κυκλική ανάκαμψη θα πρέπει να στηριχθεί από αποτελεσματικές διαρθρωτικές πολιτικές. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να αυξηθούν οι επενδύσεις, να ενισχυθεί η δημιουργία θέσεων εργασίας και να αυξηθεί η παραγωγικότητα, τόσο η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και εργασίας όσο και η ανάληψη δράσεων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος πρέπει να ενταθούν σε αρκετές χώρες. Η ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων, σε ένα περιβάλλον διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής, όχι μόνο θα οδηγήσει σε υψηλότερη διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ αλλά και θα αυξήσει τις προσδοκίες για μόνιμη άνοδο των εισοδημάτων. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη και ταυτόχρονα να συμμορφώνονται με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η πλήρης και συνεπής εφαρμογή του Συμφώνου αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα που θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο δημοσιονομικό μας πλαίσιο.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.