Oświadczenie wstępne na konferencji prasowej

Mario Draghi, prezes EBC,
Vítor Constâncio, wiceprezes EBC,
Frankfurt nad Menem, 16 lipca 2015 r.

Szanowni Państwo, wspólnie z wiceprezesem Constâncio mamy przyjemność powitać Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów, w którym wziął udział także wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej oraz zgodnie z zapowiedzią przyszłego nastawienia polityki pieniężnej postanowiliśmy pozostawić podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian.

Jeśli chodzi o  niestandardowe środki polityki pieniężnej, realizacja programów skupu aktywów nadal przebiega sprawnie. Jak już wcześniej wyjaśnialiśmy, skup ten – na kwotę 60 mld euro miesięcznie – ma być prowadzony do końca września 2016 r., a w każdym razie tak długo, aż nie stwierdzimy trwałego dostosowania ścieżki inflacji odpowiadającego naszemu celowi inflacyjnemu: poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie. Przy ocenie, czy takie dostosowanie już nastąpiło, Rada Prezesów będzie kierować się przyjętą strategią polityki pieniężnej oraz skupiać na trendach inflacyjnych i średniookresowych perspektywach stabilności cen.

Ogólnie rzecz biorąc, wszystkie informacje, które pojawiły się od posiedzenia Rady z początku czerwca, były zasadniczo zgodne z naszymi oczekiwaniami. Sytuacja na rynkach finansowych w ostatnim okresie, będąca częściowo odzwierciedleniem większej niepewności, nie zmieniła oceny Rady, że ożywienie gospodarcze w strefie euro będzie się rozszerzać, a inflacja w nadchodzących latach – stopniowo rosnąć. Nastawienie polityki pieniężnej EBC pozostaje akomodacyjne, a od naszego posiedzenia z początku czerwca rynkowe miary oczekiwań inflacyjnych generalnie się ustabilizowały lub jeszcze poprawiły. Najnowsze informacje są także zgodne z tym, że zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej w dalszym ciągu przekładają się na koszt i dostępność kredytów dla firm i gospodarstw domowych. Zatem środki te dalej przyczyniają się do wzrostu gospodarczego, zmniejszania niewykorzystanych mocy produkcyjnych oraz zwiększania akcji kredytowej i podaży pieniądza. Pełna realizacja wszystkich środków doprowadzi do trwałego powrotu inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie oraz pozwoli na mocne zakotwiczenie średnio- i długookresowych oczekiwań inflacyjnych.

W nadchodzącym czasie nadal będziemy uważnie obserwować sytuację na rynkach finansowych i jej potencjalne skutki dla nastawienia polityki pieniężnej i perspektyw stabilności cen. Gdyby wystąpiły czynniki prowadzące do nieuzasadnionego zacieśnienia polityki pieniężnej lub gdyby perspektywy stabilności cen miały się znacznie zmienić, Rada Prezesów zareaguje, korzystając ze wszystkich instrumentów, jakie ma do dyspozycji w ramach swojego mandatu.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę dostępnych informacji, poczynając od analizy ekonomicznej. Potwierdzono, że kwartalny wzrost realnego PKB w strefie euro w I kw. 2015 r. wyniósł 0,4%, do czego przyczyniły się spożycie prywatne i inwestycje. Najnowsze wyniki badań ankietowych, obejmujące okres do czerwca, nadal wskazują na utrzymanie się w II kw. umiarkowanego trendu wzrostowego. Przewidujemy, że w nadchodzącym okresie ożywienie gospodarcze nadal będzie się rozszerzać. Przyjęte przez nas środki polityki pieniężnej – wywierające korzystny wpływ na sytuację finansową – oraz postępy konsolidacji fiskalnej i reform strukturalnych będą nadal sprzyjać popytowi wewnętrznemu. Ponadto odnotowany ostatnio spadek cen ropy naftowej powinien być dodatkowym czynnikiem korzystnie wpływającym na realne dochody do dyspozycji gospodarstw domowych i zyski przedsiębiorstw, a zatem – na spożycie prywatne i inwestycje. Z kolei poprawa konkurencyjności cenowej strefy euro powinna sprzyjać popytowi eksportowemu. Jednak utrzymujące się w gospodarkach wschodzących spowolnienie niekorzystnie wpływa na perspektywy globalne, a wzrost gospodarczy w strefie euro będzie prawdopodobnie wciąż hamowany przez konieczne dostosowania bilansowe w różnych sektorach i wolne tempo reform strukturalnych.

Nasze decyzje w zakresie polityki pieniężnej oraz kształtowanie się cen ropy i kursu walutowego doprowadziły do ogólnego ograniczenia czynników ryzyka zagrażających perspektywom gospodarczym strefy euro.

Inflacja na początku roku osiągnęła minimum i w ostatnich miesiącach znów wykazuje wartości dodatnie. Według Eurostatu roczna inflacja HICP w strefie euro w czerwcu 2015 r. wyniosła 0,2%, czyli nieznacznie spadła z 0,3% w maju. Na podstawie dostępnych informacji i bieżących cen terminowych ropy oczekuje się, że w najbliższych miesiącach roczna inflacja HICP pozostanie niska, po czym pod koniec roku wzrośnie, m.in. wskutek efektu bazy związanego ze spadkiem cen ropy pod koniec 2014 r. Później w 2016 i 2017 r. stopa inflacji powinna jeszcze pójść w górę, do czego będą się przyczyniać: oczekiwane ożywienie gospodarcze, oddziaływanie słabszego kursu euro oraz założenie wynikające z cen terminowych ropy, że w nadchodzących latach ceny tego surowca będą nieco wyższe.

Rada Prezesów będzie w dalszym ciągu uważnie obserwować czynniki ryzyka wpływające na perspektywy sytuacji cenowej w średnim okresie. Będziemy się przy tym szczególnie koncentrować na transmisji zastosowanych przez nas środków polityki pieniężnej, a także na rozwoju sytuacji geopolitycznej oraz zmianach cen energii i kursu walutowego.

W dziedzinie analizy monetarnej najnowsze dane potwierdzają stabilny wzrost dynamiki szerokiego pieniądza (agregatu M3). Roczna stopa wzrostu M3 w maju 2015 r. wyniosła 5,0%, w porównaniu z 5,3% w kwietniu. Duży wpływ na jej kształtowanie się nadal mają najbardziej płynne instrumenty z tej kategorii: w maju roczna stopa wzrostu wąskiego agregatu M1 wyniosła 11,2%.

Dynamika akcji kredytowej nadal się poprawiała. Roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) zwiększyła się do 0,1% w maju 2015 r., wobec ‑0,1% w kwietniu, co oznacza dalszy stopniowy wzrost w stosunku do najniższego poziomu ‑3,2% z lutego 2014 r. Jest to spójne z korzystnymi wynikami badania akcji kredytowej banków w drugim kwartale 2015 r. Banki zgłaszały dalsze złagodzenie warunków kredytowania przedsiębiorstw w ujęciu netto, większe niż oczekiwane w poprzedniej turze badania. Odnotowano dalszy wzrost popytu netto na kredyty dla przedsiębiorstw, do czego przyczynił się popyt na kredyty z przeznaczeniem na inwestycje w środki trwałe. Zmniejszyło się zróżnicowanie popytu na kredyty w poszczególnych krajach, a ukierunkowane dłuższe operacje refinansujące doprowadziły do polepszenia warunków kredytowania oferowanych przez banki. Mimo tych pozytywnych zjawisk wzrost kredytów dla przedsiębiorstw pozostaje słaby. Nadal odzwierciedla on opóźnioną reakcję na zmiany cyklu koniunkturalnego, a także ryzyko kredytowe, czynniki związane z podażą kredytów oraz trwające dostosowanie bilansów w sektorach finansowym i niefinansowym. Roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) wzrosła do 1,4% w maju 2015 r., wobec 1,3% w kwietniu. Ogólnie rzecz biorąc, środki polityki pieniężnej zastosowane przez nas od czerwca 2014 r. wyraźnie przyczyniają się do poprawy warunków kredytowania przedsiębiorstw i gospodarstw domowych oraz pobudzenia akcji kredytowej w całej strefie euro.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdza potrzebę utrzymania obranego kursu polityki pieniężnej i zdecydowanego wdrażania decyzji Rady Prezesów. Pełna realizacja wszystkich przyjętych przez nas środków zapewni podtrzymanie ożywienia gospodarczego w strefie euro i doprowadzi do trwałego powrotu inflacji w średnim okresie do poziomu poniżej, ale blisko 2%.

Polityka pieniężna skupia się na utrzymaniu stabilności cen w średnim okresie, a jej akomodacyjne nastawienie przyczynia się do wzmocnienia aktywności gospodarczej. Jednak aby wprowadzone przez nas środki przyniosły maksymalne korzyści, konieczny jest zdecydowany wkład również ze strony innych obszarów polityki. Jako że bezrobocie strukturalne w strefie euro jest nadal wysokie, a wzrost produktu potencjalnego – niski, obecne cykliczne ożywienie powinno być podtrzymywane przez skuteczną politykę strukturalną. Zwiększenie inwestycji, zatrudnienia i wydajności wymaga w wielu krajach przyspieszenia zarówno realizacji reform rynku produktów i rynku pracy, jak i działań na rzecz poprawy otoczenia biznesowego. Szybkie i skuteczne wdrożenie tych reform przy akomodacyjnym nastawieniu polityki pieniężnej pozwoli nie tylko osiągnąć wyższy i trwały wzrost gospodarczy w strefie euro, lecz także oczekiwać trwałego wzrostu dochodów. Polityka fiskalna powinna wspierać ożywienie gospodarcze, a jednocześnie pozostawać zgodna z paktem stabilności i wzrostu. Pełna i konsekwentna realizacja paktu ma kluczowe znaczenie dla utrzymania zaufania do naszych ram fiskalnych.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.

Dokładny tekst uzgodniony przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.