Τι είναι το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP);
28 Ιουλίου 2021
Η πανδημία του κορωνοϊού έπληξε τις οικονομίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Πολλές επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να κλείσουν λόγω των περιοριστικών μέτρων. Άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους και οι προοπτικές για το μέλλον ήταν ιδιαίτερα αβέβαιες. Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στην οικονομία της ζώνης του ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θέσπισε το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme - PEPP) τον Μάρτιο του 2020.
Το PEPP βοηθά τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή χρηματοδότηση, την οποία χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν την κρίση. Αυτό το προσωρινό πρόγραμμα συμπληρώνει τα άλλα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, όπως είναι τα άλλα προγράμματα αγοράς στοιχείων ενεργητικού και οι στοχευμένες πράξεις χορηγήσεων.
Πώς όμως ακριβώς λειτουργεί το PEPP;
Στο πλαίσιο του PEPP η ΕΚΤ μπορεί να αγοράζει διάφορα είδη στοιχείων ενεργητικού στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Με τον τρόπο αυτόν, οι τιμές αυτών των στοιχείων ενεργητικού αυξάνονται και, κατ’ επέκταση, τα επιτόκια της αγοράς μειώνονται. Όλα αυτά στηρίζουν την οικονομία καθώς οι άνθρωποι, οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις μπορούν να δανείζονται φθηνότερα. Επίσης, οι δανειολήπτες μπορούν πιο εύκολα να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Αυτό συμβάλλει στη διατήρηση του δανεισμού, των δαπανών και των επενδύσεων παρά την κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία. Και τελικά θα τονώσει την ανάπτυξη και θα επαναφέρει τον πληθωρισμό στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% που έχουμε θέσει, δηλ. σε επίπεδο συμβατό με τη σταθερότητα των τιμών.
Αυτή η γραφική αναπαράσταση δείχνει πώς λειτουργεί γενικά η εν λόγω διαδικασία.
Συνολικά, το PEPP δημιουργήθηκε για τη διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού και της αβεβαιότητας σχετικά με το πότε και πού θα εκδηλωθούν οι χειρότερες επιπτώσεις της. Κατάφερε να σταθεροποιήσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές και να αποτρέψει την εξέλιξη της αναταραχής που εκδηλώθηκε την άνοιξη του 2020 σε εκτεταμένη χρηματοπιστωτική κρίση με ακόμη σοβαρότερες συνέπειες για τους Ευρωπαίους.
Σε σύγκριση με τα άλλα προγράμματα αγοράς στοιχείων ενεργητικού, το PEPP παρουσιάζει τα ακόλουθα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά:
Είναι ευέλικτο
Αυτό είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του PEPP. Σημαίνει ότι είμαστε ευέλικτοι όσον αφορά το πότε αγοράζουμε, το είδος των στοιχείων ενεργητικού που αγοράζουμε και τις χώρες στις οποίες αγοράζουμε. Έτσι είμαστε σε θέση να επικεντρώσουμε τις αγορές μας κατά τρόπο ώστε να διατηρούνται οι ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης για τους πολίτες της ζώνης του ευρώ. Και, κυρίως, να ανταποκριθούμε γρήγορα σε οποιεσδήποτε χρηματοπιστωτικές ή οικονομικές αλλαγές.
Μπορεί να προσαρμοστεί
Αρχικά διαθέσαμε 750 δισεκ. ευρώ για αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του PEPP. Το ποσό αυτό αυξήθηκε κατά επιπλέον 600 δισεκ. ευρώ τον Ιούνιο του 2020 και εκ νέου κατά 500 δισεκ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2020, και διαμορφώθηκε συνολικά σε 1,85 τρισεκ. ευρώ. Ωστόσο, το συνολικό ποσό μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί ανάλογα με τις ανάγκες για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης.
Είναι διαφανές
Δημοσιεύουμε πολλά στοιχεία σχετικά με τις αγορές στοιχείων ενεργητικού ώστε το πρόγραμμα να είναι όσο το δυνατόν πιο διαφανές. Κάθε εβδομάδα δημοσιεύουμε την ποσότητα των τίτλων που έχουμε αγοράσει στο πλαίσιο των προγραμμάτων PEPP και APP. Δημοσιεύουμε επίσης τις μηνιαίες καθαρές αγορές μας. Επιπλέον, κάθε δύο μήνες παρέχουμε λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με τις αγορές τίτλων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στο πλαίσιο του PEPP.
Είναι προσωρινό
Το PEPP έχει σχεδιαστεί ειδικά για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κρίσης του κορωνοϊού στην οικονομία της ζώνης του ευρώ. Θα διενεργούμε καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 και, σε κάθε περίπτωση, έως ότου το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η κρίση έχει λήξει.