Opcje wyszukiwania
Podstawy Media Warto wiedzieć Badania i publikacje Statystyka Polityka pieniężna €uro Płatności i rynki Praca
Podpowiedzi
Kolejność

Raport na temat cyfrowego euro

2 października 2020 EBC opublikował raport na temat cyfrowego euro.

W raporcie przeanalizowano kwestię emisji cyfrowego pieniądza banku centralnego z punktu widzenia Eurosystemu. Takiego cyfrowego euro mogłyby używać osoby prywatne i firmy do płatności detalicznych. Funkcjonowałoby ono równolegle do pieniądza gotówkowego i hurtowych depozytów w banku centralnym.

Zob. synteza

Cel emisji cyfrowego euro

Cyfrowe euro pomagałoby w realizacji celów Eurosystemu, zapewniając społeczeństwu w dobie szybkiej digitalizacji dostęp do bezpiecznej formy pieniądza.

Cyfrowe euro byłoby pieniądzem banku centralnego udostępnianym w formie cyfrowej do wykorzystania w płatnościach detalicznych

Potrzeba emisji cyfrowego euro może się pojawić przy różnych scenariuszach rozwoju sytuacji
  • Wskazano różne scenariusze, przy których cyfrowe euro mogłoby stać się dla Eurosystemu realistycznym rozwiązaniem pozwalającym osiągać cele związane z podstawowymi funkcjami banku centralnego i ogólną polityką gospodarczą UE, pod warunkiem że jego konstrukcja będzie odpowiadać wymaganiom określonym dla danego scenariusza.
  • Do tych scenariuszy należą: (a) wsparcie procesu cyfryzacji gospodarki europejskiej oraz strategicznej niezależności UE, (b) reakcja na znaczny spadek znaczenia gotówki jako środka płatniczego, (c) wysokie prawdopodobieństwo rozpowszechnienia się w strefie euro walut cyfrowych emitowanych przez obce banki centralne lub prywatnych rozwiązań do płatności cyfrowych, (d) stworzenie nowego kanału transmisji polityki pieniężnej, (e) złagodzenie zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania usług płatniczych, (f) wzmocnienie międzynarodowej roli euro, (g) dążenie do zmniejszenia łącznego kosztu i śladu ekologicznego systemu pieniężnego i systemów płatności.
  • Urzeczywistnienie się któregoś ze scenariuszy nie musi automatycznie pociągać za sobą konieczności emisji cyfrowego euro, jeśli będą dostępne inne rozwiązania.

Ze względu na potencjalne korzyści z wprowadzenia cyfrowego euro oraz szybkie zmiany zachodzące w sferze płatności detalicznych Eurosystem musi być przygotowany do przyszłej emisji wspólnej waluty w tej formie.

Zob. rozdział 2

Potencjalne skutki wprowadzenia cyfrowego euro

Eurosystem zaprojektuje cyfrowe euro w taki sposób, żeby uniknąć niepożądanych skutków zarówno dla wypełniania swoich własnych zadań, jak i dla sektora finansowego i całej gospodarki.

Cyfrowe euro wymaga starannego projektu
  • Przy projektowaniu cyfrowego euro należy uważać, żeby jego emisja nie pociągnęła za sobą niepożądanych skutków, czyli zminimalizować potencjalny negatywny wpływ na politykę pieniężną i stabilność finansową oraz na świadczenie usług przez sektor bankowy, a także ograniczyć ewentualne zagrożenia.
  • Trzeba zapobiec nadmiernemu wykorzystywaniu cyfrowego euro jako instrumentu inwestycyjnego oraz związanemu z tym ryzyku nagłego i masowego przerzucenia się inwestorów z depozytów bankowych na tę formę pieniądza. Cyfrowe euro powinno być udostępniane przez nadzorowanych pośredników. Należy też zminimalizować ryzyko związane z projektami informatycznymi (np. opóźnienia w realizacji lub nieoczekiwane koszty). Eurosystem powinien dążyć do przestrzegania standardów regulacyjnych nawet wtedy, kiedy będzie z tego zwolniony, chyba że odejście od nich wyraźnie leżałoby w interesie publicznym.
  • Na tle innych instrumentów cyfrowe euro powinno umożliwiać skuteczną realizację celów Eurosystemu. Należy stworzyć warunki do stosowania go poza strefą euro. Usługi związane z cyfrowym euro muszą być bardzo odporne na zagrożenia cybernetyczne.

Zob. rozdział 3

Kwestie prawne

Eurosystem musi uwzględnić szereg istotnych kwestii prawnych związanych z cyfrowym euro, w tym podstawę prawną jego emisji, skutki prawne różnych cech koncepcyjnych oraz zastosowanie przepisów unijnych do Eurosystemu jako emitenta.

Cyfrowe euro powinno mieć solidne podstawy prawne
  • Podstawa prawna emisji cyfrowego euro będzie zależeć od jego wybranego modelu.
  • Prawo pierwotne UE nie wyklucza możliwości emisji cyfrowego euro jako prawnego środka płatniczego. Jeśli miałoby ono ten status, odbiorcy będą musieli je akceptować jako formę zapłaty.
  • Niektóre czynności związane z dystrybucją i udostępnianiem cyfrowego euro mogłyby teoretycznie zostać zlecone podmiotom zewnętrznym, ale musiałyby odbywać się pod ścisłym nadzorem Eurosystemu.

Zob. rozdział 4

Możliwe koncepcje funkcjonalne cyfrowego euro

W raporcie celowo nie wskazano konkretnego modelu cyfrowego euro, natomiast określono zasady i wymagania, które musiałoby spełniać każde potencjalne rozwiązanie, obok zgodności z odpowiednimi przepisami.

Są dwie kategorie pieniądza cyfrowego, które mogłyby spełnić wskazane wymagania
  • Potencjalne cechy funkcjonalne cyfrowego euro można przełożyć na rozwiązanie zgodne z podstawowymi zasadami Eurosystemu i wymaganiami określonymi w raporcie.
  • Na podstawie możliwych cech wskazano dwie główne kategorie rozwiązań, które byłyby zgodne z wymaganiami: offline i online. Te kategorie są wzajemnie kompatybilne i mogłyby funkcjonować równolegle, pod warunkiem że obie będą spełniać podstawowe zasady i ogólne wymagania.

Zob. rozdział 5

Techniczne i organizacyjne aspekty usług związanych z cyfrowym euro

W tym rozdziale opisano wybrane rozwiązania dotyczące technicznego wdrożenia cyfrowego euro na poziomie infrastruktury zaplecza (back‑end) i dostępu dla użytkowników końcowych.

Bazowa infrastruktura zaplecza dla cyfrowego euro może być albo scentralizowana (wszystkie transakcje rejestrowane w księdze banku centralnego), albo w pewnym stopniu zdecentralizowana (część zadań wykonywana przez użytkowników lub nadzorowanych pośredników); ten drugi wariant umożliwiałby wprowadzenie cyfrowego euro na okaziciela. W obu wariantach infrastrukturę zaplecza powinien ostatecznie kontrolować bank centralny.

Różne warianty infrastruktury zaplecza

Kwestie techniczne i organizacyjne są możliwe do rozwiązania
  • Główną różnicą między modelem bezpośrednim a modelem z pośrednikiem jest rola sektora prywatnego. W pierwszym z tych modeli nadzorowani pośrednicy jedynie dawaliby dostęp do cyfrowego euro, natomiast w drugim odgrywaliby większą rolę, w tym działali jako agenci rozliczeniowi. W obu przypadkach sektor prywatny mógłby na podstawie usług związanych z cyfrowym euro rozwinąć nowe formy działalności.
  • Rozwiązania mające dać użytkownikom końcowym dostęp do infrastruktury cyfrowego euro mogłyby opierać się na sprzęcie albo na oprogramowaniu, bądź też na kombinacji obu tych form. Tak czy inaczej, te rozwiązania wymagają silnego uwierzytelniania i identyfikacji klienta.
  • Rozwiązania dla użytkowników końcowych i wszelkie systemy prywatne wykorzystywane w usługach związanych z cyfrowym euro powinny być połączone z infrastrukturą zaplecza w banku centralnym w taki sposób, żeby zapewnić najwyższy poziom ochrony przed ryzykiem niepotrzebnego tworzenia jednostek cyfrowego euro bez zezwolenia banku centralnego.

Zob. rozdział 6

Dalsze działania

Żeby mieć pewność uzyskania miarodajnych odpowiedzi na otwarte pytania postawione w raporcie, w połowie 2021 roku Eurosystem zdecyduje, czy rozpocząć projekt rozwoju cyfrowego euro. Na początku zostałby przeprowadzony etap badawczy.

Pierwsze kroki: analiza koncepcyjna, eksperymenty i konsultacje publiczne
  • Ewentualną decyzję o emisji cyfrowego euro musi poprzedzić wszechstronna, bezstronna i uwzględniająca odnośną politykę ocena wyzwań związanych z takim pieniądzem i jego potencjału na tle innych rozwiązań. Istotnym wkładem do tej oceny będą opinie instytucji, specjalistów i ogółu społeczeństwa, zebrane m.in. podczas konsultacji publicznych.
  • W celu przetestowania wariantów koncepcji funkcjonalnej i zbadania ich wykonalności technicznej oraz zdolności do zaspokojenia potrzeb przyszłych użytkowników trzeba przeprowadzić eksperymenty. W odpowiednim zakresie należy w nie zaangażować sektor prywatny i przyszłych użytkowników. Te eksperymenty nie mogą jednak przesądzić o ostatecznej decyzji Eurosystemu ani pociągnąć za sobą zobowiązania do wprowadzenia cyfrowego euro.
  • W celu uzyskania miarodajnych odpowiedzi na otwarte pytania postawione w raporcie Eurosystem rozważy w połowie 2021 roku, czy rozpocząć projekt rozwoju cyfrowego euro. Na początku zostałby przeprowadzony etap prac analitycznych, których efektem byłoby stworzenie wykonalnego rozwiązania o minimalnym zakresie funkcjonalnym.
  • Żeby cyfrowe euro mogło spełnić oczekiwania wszystkich interesariuszy, oprócz analizy koncepcyjnej i eksperymentów przeprowadzanych przez Eurosystem konieczne będzie włączenie w to przedsięwzięcie europejskich i międzynarodowych instytucji, forów i organów wyznaczających standardy.

Zob. rozdział 7

POLECAMY TAKŻE

Powiązane informacje

Wszystkie strony w tej sekcji