European Central Bank - eurosystem
European Central Bank - eurosystem
Search
Opcje wyszukiwania
Podstawy Media Warto wiedzieć Badania i publikacje Statystyka Polityka pieniężna €uro Płatności i rynki Praca
Podpowiedzi
Kolejność

Częste pytania na temat cyfrowego euro

Aktualizacja 30 października 2025

Cele i korzyści związane z cyfrowym euro

Wprowadzenie i działanie

Postępy i zainteresowane podmioty

Skutki i powiązane kwestie

  • 1. Dlaczego Europa potrzebuje cyfrowego euro?

W świecie, w którym płatności cyfrowe szybko stają się normą, gotówką płaci się coraz rzadziej i coraz większe jest tempo przechodzenia na zakupy internetowe. Cyfrowe euro byłoby cyfrowym odpowiednikiem gotówki. Dzięki niemu konsumenci mieliby dostęp nie tylko do banknotów i monet, ale także do pieniądza banku centralnego w formie cyfrowej.

Cyfrowe euro uprościłoby życie codzienne, ponieważ dałoby nam coś, co aktualnie nie istnieje: cyfrowy środek płatniczy – powszechnie akceptowany w całej strefie euro na potrzeby płatności w sklepach, w internecie i między użytkownikami. Podobnie jak w przypadku gotówki, cyfrowe euro byłoby ogólnodostępne, korzystanie z niego przy dokonywaniu i otrzymywaniu płatności byłoby bezpłatne i miałoby ono status prawnego środka płatniczego.

Ponadto cyfrowe euro chroniłoby niezależność monetarną strefy euro, ponieważ zwiększałoby wydajność europejskiego ekosystemu płatności jako całości, wspierałoby innowacje i podnosiłoby odporność na cyberataki i zakłócenia techniczne.

Więcej informacji o tym, dlaczego cyfrowe euro jest potrzebne.

2. Jak cyfrowe euro mogłoby wzmacniać autonomię strategiczną Europy?

Cyfrowe euro byłoby ogólnoeuropejskim rozwiązaniem płatniczym dostępnym w całej strefie euro i obsługiwanym w Europie przez europejskie podmioty.

Płatności cyfrowe w strefie euro pozostają rozdrobnione: są różne w poszczególnych krajach i zastosowaniach. Ponad połowa wszystkich rynków krajowych w strefie euro nie ma własnych rozwiązań na potrzeby płatności cyfrowych w sklepach, a istniejące rozwiązania płatnicze są przeznaczone tylko na rynki krajowe i do konkretnych zastosowań. Oznacza to, że konsumenci muszą korzystać z usług kilku dostawców spoza Europy, którzy zdominowali ten sektor. Cyfrowe euro mogłoby więc pomóc zmniejszyć zależność Europy od dostawców usług płatniczych spoza kontynentu i dałoby ludziom możliwość korzystania z europejskich rozwiązań.

Dzięki otwartym standardom oraz wykorzystaniu publicznej infrastruktury na potrzeby płatności cyfrowych dostawcy mogliby łatwo rozszerzyć działalność o rozwiązania ogólnoeuropejskie, a przez to europejska branża płatnicza stałaby się bardziej konkurencyjna i innowacyjna.

Ogólnie rzecz biorąc, cyfrowe euro mogłoby sprawić, że Europa zostałaby światowym liderem sektora finansów cyfrowych, w którym innowacje służyłyby dobru publicznemu.

3. Dlaczego ludzie mieliby chcieć korzystać z cyfrowego euro?

Cyfrowe euro byłoby rozwiązaniem płatniczym dostosowanym do każdej sytuacji, dostępnym w każdej chwili w całej strefie euro – byłoby odpowiednikiem gotówki przystosowanym do epoki cyfrowej. Stanowiłoby powszechnie akceptowany cyfrowy środek płatniczy, którego konsumenci mogliby używać do płatności w sklepach, w internecie i między użytkownikami. Korzystanie z niego w takim zakresie byłoby bezpłatne. Cyfrowe euro umożliwiłoby ludziom dokonywanie płatności cyfrowych przy użyciu publicznego środka płatniczego. Ponadto byłoby dostępne zarówno online, jak i offline.

Cyfrowe euro byłoby zaprojektowane tak, by zapewniać najwyższy stopień bezpieczeństwa i ochrony prywatności, zgodnie z rygorystycznymi przepisami Unii Europejskiej, przewidującymi najwyższe na świecie standardy w tym obszarze.

Eurosystem nie identyfikowałby użytkowników na podstawie ich płatności. Ponadto przy płatnościach w cyfrowym euro w trybie offline szczegóły transakcji byłyby znane tylko zleceniodawcom i odbiorcom.

Cyfrowe euro byłoby bezpieczne, a jako dobro publiczne gwarantowałoby dostęp wszystkim konsumentom, niezależnie od miejsca ich zamieszkania czy poziomu umiejętności cyfrowych lub finansowych. Cyfrowe euro spełniałoby potrzeby osób z niepełnosprawnościami i ludzi, którzy nie mają dostępu do konta bankowego – nikt nie zostałby pominięty.

W celu zapewnienia, by cyfrowe euro funkcjonowało i było dostępne w całej strefie euro, wniosek dotyczący odnośnego rozporządzenia przedstawiony przez Komisję Europejską przewiduje nałożenie obowiązku akceptowania cyfrowego euro na sprzedawców przyjmujących płatności cyfrowe oraz zobowiązanie banków do zapewniania swoim klientom dostępu do cyfrowego euro.

4. Czy cyfrowe euro miałoby zastąpić gotówkę?

Nie, cyfrowe euro nie zastąpiłoby gotówki, tylko byłoby jej uzupełnieniem. Euro w formie cyfrowej, funkcjonujące obok gotówki, stanowiłoby odpowiedź na coraz większą preferencję konsumentów do szybkich i bezpiecznych płatności cyfrowych. Gotówka pozostałaby prawnym środkiem płatniczym i nadal byłaby dostępna, wraz z cyfrowym euro i używanymi obecnie prywatnymi elektronicznymi środkami płatniczymi.

Trwający proces projektowania nowych banknotów euro, z uwzględnieniem zmodernizowanych zabezpieczeń, świadczy, że EBC dba o przyszłość gotówki. EBC z zadowoleniem przyjmuje przygotowany przez Komisję Europejską pakiet jednowalutowy, który chroni swobodę wyboru między gotówką a cyfrowym euro przy płaceniu pieniądzem banku centralnego.

Więcej informacji o strategii Eurosystemu w sprawie gotówki i procesie projektowania przyszłych banknotów można znaleźć na stronie internetowej EBC.

5. Jakie korzyści cyfrowe euro miałoby dla sprzedawców?

Cyfrowe euro byłoby ogólnoeuropejskim rozwiązaniem, które pozwala sprzedawcom oferować swoje produkty i usługi klientom w całej Europie, ponieważ klienci mogliby płacić w bezproblemowy i ujednolicony sposób. Zmniejszyłaby się zależność od pozaeuropejskich usług płatniczych, ponieważ dostępne byłoby europejskie rozwiązanie: sprzedawcy mieliby mocniejszą pozycję negocjacyjną wobec dostawców usług płatniczych i mogliby dzięki temu obniżyć swoje koszty.

Przy tworzeniu cyfrowego euro EBC ściśle współpracuje ze sprzedawcami i ich przedstawicielami. Jego konstrukcja uwzględnia kwestie istotne dla sprzedawców, np. bezproblemowe włączenie do istniejących systemów kasowych, łatwość użycia i odporność płatności. Dzięki cyfrowemu euro sprzedawcy mogliby otrzymywać płatności natychmiastowo bez żadnych dodatkowych kosztów, nawet w sytuacji braku dostępu do internetu.

Więcej informacji o współpracy EBC ze sprzedawcami można znaleźć w raporcie o dopasowaniu cyfrowego euro do ekosystemu płatności oraz badaniu potrzeb użytkowników z udziałem małych firm handlowych.

6. Jakie korzyści cyfrowe euro miałoby dla dostawców usług płatniczych?

Nadzorowani dostawcy usług płatniczych, np. banki, pełniliby kluczową rolę w dystrybucji cyfrowego euro. Byliby głównym punktem kontaktowym dla osób fizycznych, sprzedawców i firm w sprawach związanych z cyfrowym euro oraz realizowaliby wszystkie usługi na rzecz użytkowników końcowych.

Cyfrowe euro otwierałoby także przed dostawcami usług płatniczych dodatkowe możliwości biznesowe, np. mogliby oni objąć bezpośrednim zasięgiem całą strefę euro.

Uruchomiona przez EBC platforma innowacji uwidoczniła, że cyfrowe euro może integrować europejski rynek płatności, prowadzić – dzięki zharmonizowanym standardom – do powstania nowych modeli biznesowych oraz służyć postępowi technologicznemu w przyszłości. EBC wykorzystuje ustalenia z platformy innowacji do udoskonalania cyfrowego euro.

Cyfrowe euro mogłoby zatem służyć dostawcom usług płatniczych jako przestrzeń do oferowania usług o istotnej wartości dodanej (takich jak płatności warunkowe lub programy lojalnościowe).

Ponadto model kompensacyjny dotyczący cyfrowego euro, w kształcie przewidywanym obecnie we wniosku Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia w sprawie ustanowienia cyfrowego euro, stwarza dla nich zachęty gospodarcze porównywalne z tymi, jakie dają inne cyfrowe środki płatnicze.

Więcej informacji o współpracy EBC z dostawcami usług płatniczych można znaleźć w raporcie o dopasowaniu cyfrowego euro do ekosystemu płatności.

7. Jak działałoby cyfrowe euro?

Cyfrowe euro umożliwiałoby konsumentom dokonywanie bezpiecznych płatności natychmiastowych w sklepach stacjonarnych i internetowych oraz między użytkownikami, w każdym kraju strefy euro i niezależnie od wybranego dostawcy usług płatniczych.

Pierwszym krokiem byłoby założenie portfela cyfrowego euro w banku, na poczcie lub u innego dostawcy usług płatniczych.

Po utworzeniu portfela cyfrowego euro będzie można zasilać go za pośrednictwem powiązanego konta bankowego lub przez wpłatę gotówki. Potem posiadane w portfelu cyfrowe euro można by wykorzystywać do dokonywania płatności, np. za pomocą telefonu lub karty chipowej.

Płatności w cyfrowym euro zawsze byłyby bezpieczne i natychmiastowe, niezależnie od tego, czy odbywałyby się w sklepach stacjonarnych lub internetowych czy też między osobami fizycznymi.

Cyfrowe euro działałoby zarówno online, jak i offline, czyli można by z niego korzystać nawet wówczas, gdy nie ma się w ogóle zasięgu albo jest on słaby. Ponadto przy płatnościach w cyfrowym euro w trybie offline szczegóły transakcji byłyby znane tylko zleceniodawcom i odbiorcom, czyli stopień ochrony prywatności byłby podobny jak w przypadku gotówki.

Więcej informacji o tym, jak działałoby cyfrowe euro.

8. Kto mógłby korzystać z cyfrowego euro?

Zgodnie z wnioskiem Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia w sprawie ustanowienia cyfrowego euro byłoby ono dostępne dla osób fizycznych, firm i organów publicznych, które mają – na stałe lub tymczasowo – miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie członkowskim należącym do strefy euro.

Dostęp do cyfrowego euro mogłyby mieć także osoby, które podróżują do strefy euro w celach prywatnych lub zawodowych.

Ponadto osoby fizyczne, firmy i organy publiczne mające miejsce zamieszkania lub siedzibę poza strefą euro mogłyby uzyskać dostęp do cyfrowego euro, otwierając konto w cyfrowym euro u dostawcy usług płatniczych, który ma siedzibę lub prowadzi działalność w kraju należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w państwie trzecim, co podlegałoby umowie zawartej uprzednio między Unią a danym państwem trzecim lub porozumieniu między EBC a krajowym bankiem centralnym danego państwa członkowskiego spoza strefy euro lub państwa trzeciego.

9. Jak będzie chroniona prywatność użytkowników cyfrowego euro?

Ochrona prywatności jest jednym z najważniejszych założeń koncepcyjnych cyfrowego euro.

Cyfrowe euro zaprojektowano tak, by mogło ono działać w trybie offline w sposób zapewniający podobną ochronę prywatności użytkowników jak w przypadku gotówki – w transakcjach zarówno między osobami fizycznymi, jak i w sklepach stacjonarnych. W przypadku płatności w trybie offline szczegóły dokonywanych transakcji byłyby znane tylko zleceniodawcom i odbiorcom. Kontrole pod kątek przeciwdziałania praniu pieniędzy byłyby przeprowadzane przez udostępniającego dostawcę usług płatniczych w trakcie procesu finansowania i definansowania, podobnie jak ma to miejsce obecnie w przypadku wypłat i wpłat gotówki.

W przypadku transakcji w trybie online Eurosystem nie identyfikowałby użytkowników dokonujących lub otrzymujących płatności – chroniąc w ten sposób ich dane osobowe – ale dostawcy usług płatniczych byliby w stanie zidentyfikować użytkowników na potrzeby zgodności z przepisami dotyczącymi przeciwdziałania praniu pieniędzy.

Eurosystem nie mógłby zatem bezpośrednio łączyć transakcji – zarówno w trybie online, jak i offline – z konkretnymi osobami.

Cyfrowe euro podlegałoby przepisom prawa UE, zaprojektowanym w sposób zapewniający równowagę między prywatnością a bezpieczeństwem. Dzięki temu można utrzymać solidną ochronę przed nielegalnymi działaniami, a przy tym chronić prywatność użytkowników.

Więcej o cyfrowym euro i prywatności.

10. Jak EBC mógłby sprawić, by cyfrowe euro było ogólnodostępne i sprzyjało włączeniu społecznemu?

Cyfrowe euro byłoby dobrem publicznym, tak jak obecnie banknoty i monety – ale w formie cyfrowej. Przy tworzeniu cyfrowego euro i aplikacji do jego obsługi EBC uznaje włączenie społeczne za zasadę przewodnią, aby użytkownicy mogli dokonywać płatności w każdych warunkach. Aplikacja na potrzeby cyfrowego euro ma być zgodna z europejskim aktem w sprawie dostępności i – co bardzo ważne – łatwa do zrozumienia, żeby każdy mógł się szybko nauczyć, jak z niej korzystać.

Dzięki badaniu potrzeb użytkowników oraz współpracy ze społeczeństwem obywatelskim i organizacjami konsumenckimi konstrukcja cyfrowego euro uwzględnia warunki konsumentów o szczególnych potrzebach. Organizacje podkreśliły znaczenie szerokiej dostępności rozwiązania, intuicyjności użycia i osobistego wsparcia. Bezpłatny dostęp do podstawowych usług związanych z cyfrowym euro zapewniono by także osobom niemającym rachunku bankowego: to przyczyniłoby się do eliminowania wykluczenia cyfrowego, które dotyka osoby nieposiadające stałego adresu zamieszkania lub beneficjentów ochrony międzynarodowej.

Zgodnie z wnioskiem Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia w sprawie ustanowienia cyfrowego euro banki zajmujące się dystrybucją cyfrowego euro byłyby zobowiązane bezpłatnie świadczyć podstawowe usługi płatnicze związane z cyfrowym euro na żądanie swoich klientów.

Cyfrowe euro byłoby zaprojektowane tak, by spełniać potrzeby wszystkich ludzi i nie pomijać nikogo.

11. Jak EBC mógłby zagwarantować, by sposób dokonywania płatności w cyfrowym euro był taki sam w całej strefie euro?

Dystrybucją cyfrowego euro zajmowaliby się nadzorowani dostawcy usług płatniczych, np. banki w strefie euro. W celu zapewnienia spójnego wdrożenia schematu cyfrowego euro w całej strefie euro Eurosystem opracowuje odnośny zbiór zasad w ramach wspólnego i iteracyjnego procesu z udziałem uczestników rynku. Ten dokument ma zawierać jednolity zbiór przepisów, standardów i procedur zapewniających, by podstawowe usługi związane z cyfrowym euro były ujednolicone w całej strefie euro, a użytkownicy byli obsługiwani w jednakowy sposób w każdym państwie członkowskim i niezależnie od wybranego dostawcy usług płatniczych – tak jak obecnie w przypadku gotówki.

12. Czy cyfrowe euro byłoby alternatywną walutą w ramach Eurosystemu?

Nie. Podobnie jak banknoty i monety – które nie są alternatywnymi walutami, lecz różnymi formami jednej waluty – cyfrowe euro byłoby kolejnym środkiem płatniczym umożliwiającym płacenie w naszej wspólnej walucie. Cyfrowe euro stanowiłoby odpowiedź na rosnącą preferencję konsumentów i firm do płatności cyfrowych.

Więcej informacji o preferencjach płatniczych społeczeństwa można znaleźć w badaniu preferencji płatniczych konsumentów w strefie euro (SPACE).

13. Jak cyfrowe euro miałoby się do płatności natychmiastowych?

Obecnie płatności bezgotówkowe dokonywane przez konsumentów w sklepach nie trafiają do sprzedawców od razu. Cyfrowe euro by to zmieniło – wszystkie płatności w cyfrowym euro byłyby realizowane natychmiastowo.

Opracowanie jednolitego zbioru zasad, standardów i procedur dotyczących cyfrowego euro oznaczałoby, że rozwiązania w zakresie płatności natychmiastowych mogłyby zostać rozbudowane tak, aby ich zasięg rozciągał się na wszystkie kraje strefy euro. To zmniejszyłoby zależność Europy od kilku prywatnych firm pozaeuropejskich, które obecnie dominują w sektorze płatności.

14. Jak działałaby techniczna architektura cyfrowego euro i czy byłoby ono oparte na technologii rozproszonych rejestrów, np. blockchain?

Cyfrowe euro działałoby w ramach scentralizowanej platformy rozliczeniowej, a Eurosystem rejestrowałby i weryfikowałby wszystkie rozliczenia i salda. Ważne jest, by cyfrowe euro w portfelach użytkowników – będące bezpośrednim zobowiązaniem Eurosystemu – było bezpieczne, ponieważ to służy utrzymaniu zaufania zarówno do euro, jak i do Eurosystemu.

Cyfrowe euro nie jest oparte na technologii rozproszonych rejestrów (DLT), ale wykorzystuje kluczowe zasady projektowe DLT, co przekłada się na większą odporność i efektywność systemu oraz poprawia jego ogólną sprawność i niezawodność.

Stabilna architektura techniczna cyfrowego euro opierałaby się na ustanowionych standardach. Struktura, w której uczestniczy wiele regionów i każdy region ma wiele serwerów, znacznie wykracza poza standardowe modele nadmiarowości i zapewni ciągłość usług w każdych warunkach.

15. Na jakim etapie jest obecnie projekt cyfrowego euro?

Projekt cyfrowego euro posuwa się naprzód. Na etapie przygotowawczym, który trwał od listopada 2023 do października 2025, poczyniono postępy techniczne i pozyskano wiedzę poprzez eksperymenty. Zastosowano przy tym warianty projektu i wymogi techniczne określone na etapie prac analitycznych.

W następstwie tych dwóch etapów Eurosystem kontynuuje prace techniczne, pogłębia współpracę z uczestnikami rynku i stale pomaga w procesie legislacyjnym. Zakładamy, że jeśli w 2026 przyjęte zostanie rozporządzenie w sprawie ustanowienia cyfrowego euro, ewentualna emisja cyfrowego euro może po raz pierwszy nastąpić w 2029.

16. Kto uczestniczy w projekcie cyfrowego euro?

Eurosystem – czyli EBC i krajowe banki centralne ze strefy euro – dąży do tego, by cyfrowe euro spełniało potrzeby użytkowników. Dlatego Eurosystem regularnie współpracuje z decydentami, prawodawcami, uczestnikami rynku, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i opinią publiczną – potencjalnymi końcowymi użytkownikami cyfrowego euro.

Współpraca prowadzona jest na różnych forach, takich jak Rada ds. Płatności Detalicznych w Euro, w której pracach uczestniczą zainteresowane podmioty z wszystkich segmentów europejskiego rynku płatności detalicznych, oraz grupa ds. opracowania zbioru zasad, której członkami są przedstawiciele ogółu społeczeństwa i specjaliści wyższego szczebla z sektora prywatnego z doświadczeniem w dziedzinie finansów i płatności (zob. pytanie nr 18).

Ponadto EBC regularnie współpracuje z:

EBC regularnie uczestniczy w posiedzeniach Eurogrupy z udziałem ministrów finansów państw strefy euro i regularnie przedstawia Komisji Gospodarczej i Monetarnej Parlamentu Europejskiego najnowsze informacje na temat projektu cyfrowego euro.

Więcej informacji o zarządzaniu projektem i współpracy z zainteresowanymi podmiotami.

17. Jak uczestniczą w tym procesie europejscy ustawodawcy?

28 czerwca 2023 Komisja Europejska przedstawiła pakiet jednowalutowy, zawierający wnioski dotyczące wspierania użycia gotówki oraz ustanowienia ram ewentualnego cyfrowego euro. EBC z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wnioskowi dotyczącemu cyfrowego euro towarzyszy wniosek dotyczący wzmocnienia roli gotówki, ponieważ obie te formy pieniądza banku centralnego będą mieć status prawnego środka płatniczego. Proponowane przepisy mają zagwarantować, by ewentualne przyszłe cyfrowe euro dało konsumentom i firmom możliwość dokonywania płatności cyfrowych w całej strefie euro za pomocą powszechnie akceptowanej, taniej, bezpiecznej i odpornej formy pieniądza publicznego.

EBC w razie potrzeby zapewnia podczas procesu legislacyjnego wsparcie i informacje techniczne. Eurosystem rozważy wszelkie konieczne zmiany w projekcie cyfrowego euro wynikające z obrad ustawodawczych.

Rada Prezesów EBC nie podejmie decyzji o wprowadzeniu cyfrowego euro do czasu uchwalenia rozporządzenia w sprawie ustanowienia cyfrowego euro.

18. Jak opracowywany jest zbiór zasad dotyczących cyfrowego euro?

Eurosystem ściśle współpracuje w tym zakresie z przedstawicielami europejskiego rynku płatności detalicznych za pośrednictwem grupy ds. opracowania zbioru zasad.

W skład grupy wchodzą doświadczeni przedstawiciele europejskich stowarzyszeń reprezentujących podażową i popytową stronę europejskiego rynku płatności detalicznych. Jej prace opierają się na rozwiązaniach koncepcyjnych dotyczących cyfrowego euro, które zostały już zatwierdzone przez Radę Prezesów EBC.

W ramach grupy powstały specjalne zespoły, które skupiają się na określonych częściach zbioru zasad, wymagających szczególnej wiedzy fachowej.

W czerwcu 2025 grupa otrzymała zmieniony wstępny projekt zbioru zasad w celu przeprowadzenia konsultacji rynkowych. Projekt pozostaje na tyle elastyczny, żeby umożliwić przyszłe dostosowania, które mogą wynikać z ostatecznego tekstu rozporządzenia w sprawie ustanowienia cyfrowego euro po przyjęciu tego aktu prawnego.

Więcej informacji o zbiorze zasad dotyczących cyfrowego euro.

19. Czy cyfrowe euro byłoby programowalnym pieniądzem?

Programowalny pieniądz to cyfrowa forma pieniądza, której używa się w wyznaczonym wcześniej celu, podobnie jak bonu. Obowiązują ograniczenia co do tego, gdzie, kiedy i u jakich podmiotów można z takiego pieniądza korzystać.

Jak przewidziano m.in. we wniosku Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia w sprawie ustanowienia cyfrowego euro, cyfrowe euro w żadnym wypadku nie byłoby programowalnym pieniądzem, ale umożliwiałoby płatności warunkowe (na przykład podczas zakupów przez internet, gdy klient wybiera płatność za pobraniem).

20. Czy ludzie musieliby płacić za korzystanie z cyfrowego euro?

Cyfrowe euro byłoby dobrem publicznym i dlatego indywidualni użytkownicy mogliby korzystać z niego w podstawowym zakresie bezpłatnie.

Banki lub inni dostawcy usług płatniczych mogliby oferować swoim klientom za opłatą dodatkowe usługi związane z cyfrowym euro. Dzięki nim i ich wartości dodanej cyfrowe euro mogłoby się stać jeszcze bardziej atrakcyjne dla użytkowników, np. w kontekście dokonania płatności warunkowych. Takie płatności mogłyby zwiększyć bezpieczeństwo zakupów w internecie: pieniądze byłyby przekazywane dopiero po potwierdzeniu dostawy produktu, a to przyczyniłoby się do ograniczenia oszustw i uproszczenia zwrotów.

21. Jak cyfrowe euro miałoby się do innych ogólnoeuropejskich rozwiązań płatniczych?

EBC z zadowoleniem odnotowuje europejskie inicjatywy rynkowe wykraczające poza krajowe rynki.

Cyfrowe euro powinno umożliwić krajowym i regionalnym systemom rozszerzanie działalności na różne zastosowania i kraje, a to powinno sprzyjać łatwiejszej, szerszej i skuteczniejszej akceptacji rozwiązań europejskiego sektora prywatnego dzięki zastosowaniu zharmonizowanych standardów. Europejscy dostawcy usług płatniczych mogą skorzystać z tych możliwości, przede wszystkim dzięki większemu zasięgowi geograficznemu i zastosowaniom, które wcześniej nie były obsługiwane.

Przewiduje się możliwość zintegrowania prywatnych rozwiązań np. przez możliwe wspólne oznakowanie fizycznych kart i istniejących portfeli cyfrowych. W obu przypadkach cyfrowe euro byłoby środkiem rezerwowym, który umożliwia pełny zasięg ogólnoeuropejski, a jednocześnie nadal zapewnia dostęp rynkowy dla krajowych i regionalnych systemów, w których dane instrumenty są akceptowane.

22. Czy dostawcy usług płatniczych otrzymywaliby wynagrodzenie za dystrybucję cyfrowego euro?

Eurosystem proponuje model kompensacyjny, który stwarzałby sprawiedliwe zachęty gospodarcze dla wszystkich podmiotów w ekosystemie cyfrowego euro. W takim modelu przewiduje się rekompensowanie kosztów działania ponoszonych przez banki i innych dostawców usług płatniczych w związku z dystrybucją cyfrowego euro.

Tak jak ma to obecnie miejsce w przypadku innych systemów płatności, podmioty udostępniające cyfrowe euro mogłyby pobierać opłaty za świadczenie usług od sprzedawców. Przy ustalaniu cen dla sprzedawców i dostawców usług płatniczych obowiązywałby limit, zgodnie z wnioskiem Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia w sprawie ustanowienia cyfrowego euro.

Tak samo jak w przypadku produkcji i emisji banknotów, koszty stworzenia schematu i infrastruktury cyfrowego euro poniósłby Eurosystem. Ponadto Eurosystem dążyłby do ograniczenia dodatkowych nakładów inwestycyjnych po stronie dostawców usług płatniczych przez wykorzystanie w możliwie największym stopniu istniejących już infrastruktur.

23. Czy cyfrowe euro stwarzałoby zagrożenie dla stabilności finansowej przez pominięcie pośrednictwa banków?

Nasz system finansowy – w którego centrum znajduje się system bankowy – działa sprawnie i Eurosystem chce, by banki zachowały swoją kluczową rolę, polegającą na efektywnym zapewnianiu dopływu kredytów do gospodarki.

EBC wybrał określone rozwiązania koncepcyjne, by zminimalizować wszelkie potencjalne zagrożenia, jakie cyfrowe euro mogłoby stwarzać dla systemu finansowego.

  • Użytkownicy mogliby utrzymywać w portfelu jedynie ograniczoną ilość cyfrowego euro. Dzięki temu można by zapobiec odpływowi depozytów bankowych i chronić stabilność naszego systemu finansowego, nawet w czasach kryzysu.
  • Powiązanie portfela cyfrowego euro z rachunkiem bankowym pozwalałoby użytkownikom dokonywać płatności przekraczających stan portfela i natychmiast uzupełniać wszelkie niedobory, bez konieczności wcześniejszego zasilania portfela cyfrowego euro (przy założeniu, że na powiązanym rachunku dostępne są wystarczające środki).
  • Tak jak w przypadku posiadanej gotówki, od zasobów cyfrowego euro nie byłyby wypłacane odsetki.

EBC – w odpowiedzi na wniosek zgłoszony w trakcie procesu legislacyjnego – przeprowadził techniczną analizę w celu oszacowania potencjalnych skutków różnych hipotetycznych limitów utrzymywanych środków. Analiza ta potwierdziła, że używanie cyfrowego euro do codziennych płatności nie naruszyłoby stabilności finansowej. Uwzględniając różne hipotetyczne limity w przedziale do 3000 euro na osobę, o których przetestowanie zwrócili się współprawodawcy, oddziaływanie cyfrowego euro nie zaszkodziłoby stabilności finansowej w strefie euro, nawet w bardzo mało prawdopodobnym i skrajnie ostrożnym scenariuszu kryzysowym.

24. Czy wprowadzenie cyfrowego euro może spowodować, że płatności w Europie będą bardziej narażone na cyberataki?

Cyfrowe euro, tak samo jak inne infrastruktury cyfrowe, mogłoby stać się celem cyberataków. Żeby ograniczyć to ryzyko, jego konstrukcja opierałaby się na najnowocześniejszych technologiach, dzięki którym powstałoby środowisko odporne na cyberataki i dostosowane do przyszłych wyzwań. Przy projektowaniu mechanizmów kontroli cyberbezpieczeństwa EBC stosuje rozwiązania Eurosystemu sprawdzone w innych infrastrukturach rynkowych oraz planowe testy obejmujące symulacje ataków.

25. Czym cyfrowe euro różniłoby się od stablecoinów i kryptoaktywów?

Cyfrowe euro byłoby pieniądzem banku centralnego, emitowanym i gwarantowanym przez Eurosystem, czyli Europejski Bank Centralny i krajowe banki centralne ze strefy euro. Podobnie jak banknoty i monety euro, byłoby prawnym środkiem płatniczym, co oznacza, że każdy mógłby nim płacić. Cyfrowe euro – będąc pieniądzem banku centralnego i dobrem publicznym – byłoby stabilne i wiarygodne: jedno cyfrowe euro niezmiennie miałoby wartość 1 EUR.

Stablecoiny są tworzone przez prywatne firmy. Nie są gwarantowane przez bank centralny ani żaden organ publiczny. Ich wartość zależy od tego, jak dana firma zarządza swoimi rezerwami i finansami, i od czynników będących poza kontrolą tej firmy. Stabilność stablecoinów nie jest tak pewna jak w przypadku euro.

Kryptoaktywa, np. bitcoin czy ether, mają jeszcze inne cechy. Nie stoi za nimi żadna instytucja i nie ma dla nich żadnej wartości bazowej. Ich ceny mogą gwałtownie wzrastać i spadać, a odpowiedzialności za utratę ich wartości nie ponosi żadna organizacja.

Warto wiedzieć: Co to jest bitcoin?

Q26. Jakie koszty poniósłby Eurosystem w związku z projektem cyfrowego euro?

Inwestycja w cyfrowe euro ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia, by nasz sektor walutowy i płatniczy dostosował się do ery cyfrowej.

Niektóre komponenty cyfrowego euro, takie jak rozliczanie płatności, byłyby ustanowione w ramach samego Eurosystemu. W przypadku innych, np. usług offline, zawarliśmy umowy ramowe z dostawcami zewnętrznymi. Umowy ramowe nie skutkują płatnościami, a zabezpieczają możliwość dostosowania zakresu projektu do zmian w prawodawstwie.

Całkowite koszty stworzenia cyfrowego euro, obejmujące komponenty ustanowione w ramach Eurosystemu i przez dostawców zewnętrznych, szacuje się na 1,3 mld EUR, natomiast roczne koszty działania mają według przewidywań wynieść około 320 mln EUR. Uwzględniając apele przywódców ze strefy euro, by jak najszybciej osiągnąć gotowość do ewentualnej emisji, Eurosystem kontynuuje przygotowania. Ponieważ nie uchwalono jednak jeszcze niezbędnych przepisów, prace są prowadzone modułowo. To pozwala stopniowo dopasowywać skalę działań i ograniczyć zobowiązania finansowe.

Eurosystem poniósłby koszty stworzenia schematu i infrastruktury cyfrowego euro, tak jak w odniesieniu do produkcji i emisji banknotów euro, które – podobnie jak cyfrowe euro – są dobrem publicznym. I tak jak w przypadku banknotów koszty te zostałyby pokryte z renty menniczej (dochód EBC z tytułu emisji pieniądza), nawet jeśli zasoby cyfrowego euro byłyby niewielkie w porównaniu z ilością banknotów w obiegu. EBC – tworząc cyfrowe euro z korzyścią dla konsumentów i sprzedawców – dąży do utrzymania kosztów na niskim poziomie przez wykorzystanie w możliwie największym stopniu istniejącej już infrastruktury.

Ponieważ cyfrowe euro byłoby dobrem publicznym, konsumenci mogliby korzystać z niego w podstawowym zakresie bezpłatnie, natomiast koszty ponoszone przez europejskich sprzedawców byłyby racjonalne. Eurosystem nie pobierałby ani nie uzyskiwałby żadnych opłat transakcyjnych związanych z cyfrowym euro.