Opcje wyszukiwania
Podstawy Media Warto wiedzieć Badania i publikacje Statystyka Polityka pieniężna €uro Płatności i rynki Praca
Podpowiedzi
Kolejność
  • OŚWIADCZENIE WSTĘPNE

KONFERENCJA PRASOWA

Christine Lagarde, prezes EBC
Luis de Guindos, wiceprezes EBC
Frankfurt nad Menem, 12 marca 2020

Szanowni Państwo, wspólnie z panem wiceprezesem mamy przyjemność powitać Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów, na którym obecny był także wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis.

Od ostatniego posiedzenia Rady Prezesów, które odbyło się pod koniec stycznia, rozprzestrzenianie się koronawirusa (COVID‑19) wywołało potężny szok dla gospodarek całego świata i strefy euro oraz spowodowało wzrost zmienności na rynkach. Nawet jeśli ten szok ostatecznie okaże się przejściowy, to i tak wywrze znaczny wpływ na aktywność gospodarczą. Przede wszystkim spowoduje spowolnienie produkcji w wyniku zaburzenia łańcuchów dostaw, a także zmniejszenie popytu wewnętrznego i zagranicznego, głównie wskutek niekorzystnego oddziaływania środków wprowadzonych dla opanowania epidemii. Ponadto podwyższona niepewność negatywnie wpływa na plany wydatkowe i ich finansowanie.

Rządy i inne instytucje odpowiedzialne za politykę publiczną są wzywane do podjęcia szybkich, ukierunkowanych działań, żeby ograniczyć zagrożenia dla zdrowia publicznego i skutki gospodarcze wynikające z rozprzestrzeniania się wirusa. W szczególności potrzeba ambitnych i skoordynowanych działań fiskalnych dla wsparcia zagrożonych firm i pracowników. Rada Prezesów zdecydowanie popiera rządy państw strefy euro i instytucje europejskie, które zobowiązały się do wspólnej i skoordynowanej reakcji na skutki epidemii. Z zadowoleniem przyjęliśmy także decyzje Rady ds. Nadzoru EBC, przedstawione dziś w osobnym komunikacie prasowym.

W obliczu obecnych zaburzeń gospodarczych i podwyższonej niepewności Rada Prezesów będzie zgodnie ze swoim mandatem z determinacją wspierać gospodarstwa domowe i firmy. W związku z tym postanowiliśmy wprowadzić kompleksowy pakiet środków polityki pieniężnej. W połączeniu ze znacznymi bodźcami monetarnymi, które już są stosowane, przyjęte środki będą chronić sytuację płynnościową i dostęp do finansowania gospodarstw domowych, firm i banków oraz pomogą zabezpieczyć dopływ kredytów do gospodarki realnej.

Po pierwsze, postanowiliśmy prowadzić – przejściowo – dodatkowe dłuższe operacje refinansujące (LTRO), żeby zapewnić systemowi finansowemu strefy euro doraźne wsparcie płynnościowe. Nie widzimy wprawdzie istotnych oznak napięć na rynkach pieniężnych ani niedoborów płynności w systemie bankowym, ale w razie potrzeby te operacje będą stanowić skuteczny mechanizm zabezpieczający. Będą one prowadzone w trybie przetargu kwotowego z pełnym przydziałem po stopie równej średniej stopie depozytowej. Te operacje zapewnią pomostową płynność na korzystnych warunkach do następnej operacji TLTRO‑III, która przypada w czerwcu 2020.

Po drugie, Rada Prezesów zdecydowała, że od czerwca 2020 do czerwca 2021 będą stosowane znacznie korzystniejsze warunki w odniesieniu do operacji TLTRO‑III otwartych w tym okresie. Te operacje mają wspierać dopływ kredytów do podmiotów najbardziej dotkniętych epidemią koronawirusa, a zwłaszcza – do małych i średnich przedsiębiorstw. Przez ten czas oprocentowanie operacji TLTRO‑III będzie o 25 pkt bazowych niższe od średniej stopy stosowanej w podstawowych operacjach refinansujących Eurosystemu. Dla kontrahentów, którzy utrzymają skalę swojej akcji kredytowej, oprocentowanie tych operacji zostanie obniżone – w okresie do czerwca 2021 nawet do 25 pkt bazowych poniżej średniej stopy depozytowej. Ponadto maksymalna kwota, jaką od teraz kontrahenci będą mogli pożyczyć w ramach operacji TLTRO‑III, zostaje podniesiona do 50% salda kwalifikowanych kredytów na 28 lutego 2019. W tym kontekście Rada Prezesów zleci komitetom Eurosystemu przeanalizowanie możliwości złagodzenia wymogów w zakresie zabezpieczeń, tak aby kontrahenci byli w stanie w pełni wykorzystać nasze wsparcie finansowe.

Po trzecie, żeby zapewnić silne wsparcie ze strony programów skupu aktywów sektora prywatnego, na okres do końca roku postanowiliśmy uruchomić dodatkową, przejściową pulę zakupów netto aktywów w kwocie 120 mld euro. W połączeniu z obecnym programem skupu aktywów (APP) pozwoli to utrzymać korzystne warunki finansowania gospodarki realnej w czasach podwyższonej niepewności. W dalszym ciągu oczekujemy, że zakupy netto aktywów będą prowadzone tak długo, jak długo będzie to konieczne do wzmocnienia łagodzącego oddziaływania podstawowych stóp procentowych EBC, i że zakończą się krótko przed tym, jak zaczniemy podnosić te stopy.

Ponadto Rada Prezesów postanowiła pozostawić podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. Oczekujemy, że te stopy pozostaną na obecnym lub niższym poziomie, dopóki nie stwierdzimy, że perspektywy inflacji w horyzoncie czasowym naszych projekcji zdecydowanie zbliżają się do poziomu, który jest wystarczająco blisko, ale poniżej 2%, oraz że to zbliżenie konsekwentnie odzwierciedla się w dynamice inflacji bazowej.

Zamierzamy też w dalszym ciągu reinwestować – w całości – spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP jeszcze przez dłuższy czas po tym, jak zaczniemy podnosić podstawowe stopy procentowe EBC, a w każdym razie tak długo, jak długo będzie to konieczne do utrzymania korzystnych warunków płynnościowych i zdecydowanie łagodnej polityki pieniężnej.

Szczegółowe informacje o dokładnych warunkach nowych operacji zostaną podane w osobnym komunikacie prasowym dziś o godz. 15.30 CET.

W obliczu obecnej sytuacji Rada Prezesów będzie nadal uważnie obserwować, jak rozprzestrzenianie się koronawirusa wpływa na gospodarkę, średniookresową inflację i transmisję polityki pieniężnej. Rada jest gotowa odpowiednio dostosować wszystkie narzędzia, jakimi dysponuje, żeby sprawić – w zgodzie z zadeklarowanym dążeniem do symetrii – że inflacja będzie stabilnie zmierzać do docelowego poziomu.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. Najnowsze wskaźniki sygnalizują znaczne pogorszenie się perspektyw wzrostu na najbliższy okres. Zakłócenia w łańcuchach dostaw przeszkadzają w wykonaniu planów produkcyjnych w przetwórstwie przemysłowym, a środki, które wprowadzono, żeby opanować rozprzestrzenianie się koronawirusa, osłabiają aktywność gospodarczą. Przed wybuchem epidemii wzrost realnego PKB strefy euro w ujęciu kwartalnym zmniejszył się z 0,3% w trzecim kwartale 2019 do 0,1% w czwartym kwartale. Było to odzwierciedleniem przede wszystkim ciągłej słabości sektora przetwórstwa przemysłowego w strefie euro oraz spowolnienia wzrostu inwestycji. Gdy pominie się zaburzenia spowodowane koronawirusem, dynamika wzrostu ma według oczekiwań przyspieszyć w średnim okresie pod wpływem korzystnych warunków finansowania, nastawienia polityki fiskalnej w strefie euro oraz spodziewanego odbicia wzrostu gospodarczego na świecie.

Ta ocena jest jedynie częściowo odzwierciedlona w projekcjach makroekonomicznych ekspertów EBC dla strefy euro z marca 2020, ponieważ opierają się one na danych sprzed niedawnego, znacznego nasilenia rozprzestrzeniania się wirusa w strefie euro. Według tych projekcji roczny realny PKB wzrośnie w 2020 o 0,8%, w 2021 o 1,3%, zaś w 2022 o 1,4%. W ujęciu bardziej szczegółowym w projekcjach widać bardzo słaby wzrost w pierwszym półroczu 2020, a następnie poprawę w drugiej połowie roku. W porównaniu z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów Eurosystemu z grudnia 2019 perspektywy wzrostu realnego PKB na 2020 zrewidowano mocno w dół, a na 2021 – nieznacznie w dół, dla odzwierciedlenia potencjalnego wpływu epidemii koronawirusa na gospodarkę.

Wśród ryzyk związanych z perspektywami wzrostu gospodarczego strefy euro wyraźnie przeważają czynniki spadkowe. Oprócz wcześniej wskazywanych ryzyk związanych z sytuacją geopolityczną, rosnącym protekcjonizmem i podatnością gospodarek wschodzących na zagrożenia, nowym i znacznym czynnikiem spadkowym dla perspektyw wzrostu jest epidemia koronowirusa.

Według szacunków flash Eurostatu w lutym 2020 roczna inflacja HICP w strefie euro spadła do 1,2%, z 1,4% w styczniu. Ze względu na gwałtowny spadek aktualnych i terminowych cen ropy oczekuje się, że w nadchodzących miesiącach inflacja ogółem znacznie się obniży. Wskaźniki oczekiwań inflacyjnych spadły, a miary inflacji bazowej pozostają ogólnie słabe. Wprawdzie w obliczu zacieśniania się rynków pracy presja na koszty pracy na razie pozostaje odporna, ale słabsza dynamika wzrostu opóźnia przekładanie się tej presji na inflację. W średnim okresie wzrost inflacji będzie podtrzymywany przez wprowadzone przez nas środki polityki pieniężnej oraz odbicie dynamiki wzrostu w strefie euro.

Ta ocena jest jedynie częściowo zgodna z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów EBC dla strefy euro z marca 2020, według których roczna inflacja HICP ma wynieść 1,1% w 2020, 1,4% w 2021 i 1,6% w 2022. W porównaniu z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów Eurosystemu z grudnia 2019 perspektywy inflacji HICP w całym horyzoncie projekcji pozostały zasadniczo niezmienione. Skala wpływu koronawirusa na inflację jest wysoce niepewna, jako że presja zniżkowa związana ze słabszym popytem może zostać zrównoważona przez presję wzrostową wynikającą z zaburzenia łańcuchów dostaw. Mocnym czynnikiem spadkowym oddziałującym na krótkookresowe perspektywy inflacji jest niedawny, gwałtowny spadek cen ropy.

W obszarze analizy monetarnej dynamika szerokiego pieniądza (agregatu M3) w styczniu 2020 wyniosła 5,2%, czyli nieco osłabła w porównaniu z niedawnym, rekordowo wysokim poziomem. Tempo wzrostu podaży pieniądza nadal odzwierciedla ciągłą kreację kredytów bankowych dla sektora prywatnego i niski koszt alternatywny utrzymywania instrumentów zaliczanych do M3 w porównaniu z innymi instrumentami finansowymi. Głównym czynnikiem wzrostu agregatu M3 w dalszym ciągu był wąski agregat M1.

Akcja kredytowa dla sektora prywatnego nadal rosła. Roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych zwiększyła się nieznacznie: z 3,6% w grudniu 2019 do 3,7% w styczniu 2020. Roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw w styczniu utrzymała się na poziomie 3,2%, co jest potwierdzeniem jej spowolnienia obserwowanego od jesieni 2019, prawdopodobnie stanowiącego opóźnioną reakcję na wcześniejsze osłabienie się gospodarki. W ujęciu ogólnym łagodne nastawienie naszej polityki pieniężnej, łącznie ze środkami wprowadzonymi dzisiaj, pomoże w utrzymaniu korzystnych warunków udzielania kredytów bankowych i będzie w dalszym ciągu podtrzymywać dostęp do finansowania, także w przypadku podmiotów najbardziej dotkniętych skutkami koronawirusa, a zwłaszcza – małych i średnich przedsiębiorstw.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że zapewnienie zdecydowanego zbliżania się inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie wymaga bardzo łagodnej polityki pieniężnej.

Jeśli chodzi o politykę fiskalną, w obliczu pogorszenia się perspektyw i potrzeby zapobiegania dalszej materializacji ryzyk spadkowych konieczne są teraz ambitne i skoordynowane działania fiskalne. Z aprobatą przyjmujemy środki wprowadzone przez część rządów, żeby zapewnić wystarczające zasoby systemom opieki zdrowotnej oraz wsparcie przedsiębiorstwom i pracownikom dotkniętym skutkami epidemii. Dla uzupełnienia i wzmocnienia wprowadzonych dziś środków polityki pieniężnej potrzeba zwłaszcza takich instrumentów jak gwarancje kredytowe. Z zadowoleniem przyjmujemy zobowiązanie się rządów i instytucji europejskich do szybkiej, mocnej i wspólnej reakcji na skutki dalszego rozprzestrzeniania się epidemii.

Zanim odpowiemy na Państwa pytania, chcemy wyrazić głęboką wdzięczność dla tych, którzy wielkim nakładem czasu i sił ratują życia i starają się opanować epidemię.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.

KONTAKT

Europejski Bank Centralny

Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji

Przedruk dozwolony pod warunkiem podania źródła.

Kontakt z mediami