L-euro diġitali u l-importanza tal-flus tal-bank ċentrali
5 ta' Ottubru 2022
Attwalment hemm żewġ tipi ta’ flus
L-euro hija l-munita taż-żona tal-euro. Aktar minn 340 miljun Ewropew iġorru karti tal-flus u muniti tal-euro bħala flus kontanti u jħallsu bl-euro meta jixtru onlajn. Waħda mir-responsabbiltajiet tagħna, flimkien mal-għan ewlieni tagħna tal-istabbiltà tal-prezzijiet, hija li noħorġu karti tal-flus tal-euro u li niżguraw il-funzjonament bla xkiel tas-sistemi tal-ħlas.
Iżda l-flus kontanti mhumiex l-istess ħaġa bħal ħlas elettroniku: tal-ewwel huma flus tal-bank ċentrali u l-oħrajn huma flus privati.
Aħna lkoll nużaw iż-żewġ tipi ta’ flus il-ħin kollu. Iżda d-differenza hija importanti meta niġu biex nifhmu l-ħtieġa ta’ euro diġitali.
Ħalli nagħtu ħarsa aktar mill-qrib...
X'inhuma l-flus tal-bank ċentrali?
Il-flus li noħolqu aħna fil-BĊE jissejħu flus tal-bank ċentrali. Il-flus kontanti fil-kartiera jew fil-portmoni tiegħek huma flus tal-bank ċentrali. Fil-fatt, il-karti tal-flus u l-muniti bħalissa huma l-uniku tip ta’ flus tal-bank ċentrali disponibbli għall-pubbliku.
Il-flus tal-bank ċentrali jissejħu wkoll flus pubbliċi għaliex jinħarġu minn istituzzjoni pubblika – il-bank ċentrali – u għalhekk huma sostnuti mis-settur pubbliku.
X'inhuma l-flus privati?
Il-banek kummerċjali wkoll joħolqu flus. Dan huwa fil-fatt dak li jagħmlu meta jagħtuk self ġdid u l-flus jidhru fil-kont bankarju tiegħek. Dan it-tip ta’ flus jissejjaħ flus privati. Dan jinkludi wkoll il-bilanċ li tara fir-rendikont bankarju tiegħek u t-tfaddil fil-kont tiegħek. Il-ħlasijiet li tagħmel bil-karti tad-debitu jew tal-kreditu tiegħek, jew permezz ta' servizz ta' ħlas onlajn, huma kollha trasferimenti ta' flus privati, għaliex qed tuża flus maħluqa mill-bank tiegħek.
Imma kif jinteraġġixxu d-diversi tipi ta’ flus?
Meta tiġbed karti tal-flus, tkun qed tikkonverti l-flus privati fil-kont bankarju tiegħek fi flus tal-bank ċentrali. Inkella, iddawwar flus pubbliċi – ngħidu aħna xi ħadd tak karta tal-flus ta’ €20 f’għeluq sninek – fi flus privati billi tiddepożitahom fil-bank tiegħek.
Il-flus pubbliċi jaġixxu bħala ankra għas-sistema monetarja. Hija r-raġuni għaliex in-nies jista’ jkollhom fiduċja fil-valur tal-flus privati maħruġa mill-banek. Negozju jaċċetta ħlas mill-karta tal-kreditu tiegħek għax jaf li jista’ jiġi kkonvertit fl-istess ammont ta’ flus tal-bank ċentrali.
L-euro diġitali: inaqqas id-distakk
L-ambizzjoni tagħna hija li ngħaqqdu l-benefiċċji tal-flus tal-bank ċentrali ma’ kif in-nies jużaw il-flus u jħallsu llum. Dan jippermettilna nipprovdulek flus pubbliċi f'forma elettronika, minbarra flus kontanti. Il-mod kif isir dan huwa munita diġitali tal-bank ċentrali: l-euro diġitali.
Simili bħal meta tonfoq il-flus fil-kont bankarju tiegħek, tista' tuża karta jew app tat-telefown biex tħallas bl-euro diġitali tiegħek. Iżda jkunu flus tal-bank ċentrali, iggarantiti u sostnuti mill-BĊE.
Il-benefiċċji tal-euro diġitali
L-introduzzjoni ta' euro diġitali tista' tappoġġja d-diġitalizzazzjoni u tgħinna nilħqu l-ħtiġijiet u l-preferenzi ta' ħlas tal-pubbliku. Id-diġitalizzazzjoni tista', imbagħad, tikkontribwixxi għat-tkabbir ekonomiku.
Benefiċċju ieħor huwa li l-euro diġitali jżid ir-reżiljenza tal-munita tagħna kontra żviluppi teknoloġiċi mhux regolati fis-setturi bankarji u finanzjarji – bħal kriptoassi u soluzzjonijiet ta’ ħlas alternattivi li ma jagħmlux użu minn skemi ta’ karti ewlenin – li jistgħu jimminaw l-istabbiltà finanzjarja.
Bitcoin, Ethereum, Tether u "kriptomuniti" oħra mhumiex flus
F'dawn l-aħħar snin, rajna ħafna kriptoassi jitfaċċaw madwar id-dinja kollha. Dawn huma magħrufa wkoll bħala "kriptomuniti". Madankollu, dan l-isem huwa qarrieqi, peress li ma jwettqux it-tliet funzjonijiet tal-flus: mezz ta’ skambju affidabbli, ħażna ta’ valur u unità ta’ kont.
Barra minn hekk, dawn l-assi ma huma sostnuti jew amministrati minn ebda istituzzjoni ċentrali. M'għandekx garanzija li tkun tista' tiskambjahom ma’ flus meta jkollok bżonn.
Anke stablecoins, li jippruvaw joffru assi diġitali inqas volatili bl-użu ta’ teknoloġiji simili, mhumiex stabbli daqs kemm isostnu li huma. Il-valur ta’ stablecoin huwa bbażat biss fuq wegħda magħmula minn kumpanija privata. Minbarra d-dewmien u l-ispejjeż għoljin tat-tranżazzjonijiet, l-emittenti ta’ stablecoin lanqas huma ċari dwar kif tista' tużahom; u żgur li ma tistax tużahom biex tħallas il-kontijiet ta’ kuljum tiegħek.
Il-bżonn għal euro diġitali
Ħafna nies qed jitbiegħdu mill-flus kontanti għal ħlasijiet diġitali ġodda. Irridu nissalvagwardjaw ir-rwol tal-flus pubbliċi bħala l-ankra monetarja u nżommu l-fiduċja fil-munita tagħna.
Il-ħruġ ta’ euro diġitali jippermettilna nsaħħu s-sistema monetarja u ta’ ħlas. Jippermetti lil kulħadd juża l-flus pubbliċi biex jagħmlu ħlasijiet sikuri kullimkien fiż-żona tal-euro.
ARA WKOLL
Skopri aktar dwar kontenut relatat
Il-ħolqien tal-flus u r-rwol tal-BĊE
Il-karti tal-flus u l-muniti tal-euro huma flus iżda anki l-bilanċ ta’ kont bankarju huwa flus. X’inhuma l-flus tassew? Kif isiru u x’sehem għandu l-BĊE f’dan?
Il-flus: x'inhuma u x'inhuma l-funzjonijiet tagħhom?Tgħallem aktar dwar il-bitcoin u kriptoassi oħra
Il-bitcoin qed tissejjaħ kriptoassi. Iżda x'inhi fil-fatt u xi tfisser fil-konfront ta' muniti reali?
X'inhi l-bitcoin?