Opcje wyszukiwania
Podstawy Media Warto wiedzieć Badania i publikacje Statystyka Polityka pieniężna €uro Płatności i rynki Praca
Podpowiedzi
Kolejność

Miejsce pamięci przy Grossmarkthalle

Wspomnienia ocalałej z Holokaustu

Edith Erbrich przeżyła Holokaust. W 1945 wraz z innymi członkami rodziny została wywieziona z Grossmarkthalle do Terezina (Teresienstadt), gdzie mieściło się getto i obóz koncentracyjny. Oprócz niej ocalała i powróciła do Frankfurtu zaledwie garstka osób. Dziś Edith Erbrich regularnie odwiedza miejsce pamięci.

Poznaj jej historię

Lata 1941–1945 to mroczny rozdział w historii Grossmarkthalle: piwnica w jej wschodnim budynku skrzydłowym służyła jako miejsce zbiórki ludności żydowskiej przed deportacją. Ponad 10 tysięcy frankfurckich Żydów zostało stąd wywiezionych pociągami do obozów koncentracyjnych. Galeria zdjęć

Już w 2001 roku EBC i Gmina Żydowska we Frankfurcie postanowiły zorganizować międzynarodowy konkurs na projekt miejsca pamięci. Został on przeprowadzony w latach 2009–2011 przez Urząd Miasta Frankfurtu w ścisłej współpracy z Gminą Żydowską i EBC. Zwyciężył projekt pracowni KatzKaiser. Architektom udało się wyeksponować ocalałe fragmenty historii i stworzyć narrację, która ilustruje różne aspekty deportacji bez odwracania uwagi od samego miejsca. Ukazano zarówno samą zbrodnię, jaką były deportacje, jak i stojącą za nią biurokrację.

Ścieżka, nastawnia i tory kolejowe na terenie publicznym

Ogólnodostępna część miejsca pamięci znajduje się od wschodniej strony Grossmarkthalle. Powstała tu ścieżka dla pieszych i rowerzystów, biegnąca na styku Menu i dzielnicy Ostend. Nowa ścieżka wraz ze starymi torami kolejowymi i stojącą obok nastawnią upamiętniają wywózkę kobiet, mężczyzn i dzieci narodowości żydowskiej. Zachowała się też kładka, z której bliscy, otoczeni tłumem gapiów, mogli ostatni raz spojrzeć na odjeżdżających.

Rampa i piwnice w siedzibie EBC

Od wschodniej granicy terenu EBC do dawnego wejścia do piwnic Grossmarkthalle biegnie w dół betonowa rampa, tworząca wyrwę w terenie. Z obu stron rampy wznosi się betonowy mur. Przez szklaną szybę można spojrzeć z zewnątrz w dół na wejście do piwnic, a w sensie symbolicznym – zajrzeć w głąb historii. Pomieszczenie piwniczne, w którym przetrzymywano Żydów, w dużej mierze zachowało się w stanie nienaruszonym i stanowi autentyczną część obiektu. Na całym terenie rozmieszczono tablice z cytatami z wypowiedzi ofiar i świadków, aby ukazać zwiedzającym i przechodniom różne aspekty deportacji. Zgodnie z zamierzeniem twórców ludzie mają trafiać na te informacje także przypadkowo, spacerując nabrzeżem Menu, a nie tylko podczas zwiedzania obiektu.

Wszystkie strony w tej sekcji