EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52014AB0036

Γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 21ης Μαΐου 2014 , σχετικά με πρόταση κανονισμού για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (CON/2014/36)

OJ C 255, 6.8.2014, p. 3–14 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

6.8.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 255/3


ΓΝΏΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΚΕΝΤΡΙΚΉΣ ΤΡΆΠΕΖΑΣ

της 21ης Μαΐου 2014

σχετικά με πρόταση κανονισμού για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς

(CON/2014/36)

2014/C 255/04

Εισαγωγή και νομική βάση

Στις 13 Νοεμβρίου 2013 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έλαβε αίτημα του Συμβουλίου για τη διατύπωση γνώμης αναφορικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (1) (εφεξής ο «προτεινόμενος κανονισμός»).

Η αρμοδιότητα της ΕΚΤ για τη διατύπωση γνώμης επί του προτεινόμενου κανονισμού βασίζεται στο άρθρο 127 παράγραφος 4 και στο άρθρο 282 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένου ότι ο προτεινόμενος κανονισμός περιέχει διατάξεις που επηρεάζουν τη συμβολή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών στην ομαλή άσκηση των πολιτικών που αφορούν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως αναφέρονται στο άρθρο 127 παράγραφος 5 της Συνθήκης. Η παρούσα γνώμη εκδόθηκε από το διοικητικό συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 17.5 πρώτη πρόταση του εσωτερικού κανονισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Γενικές παρατηρήσεις

1.

Ο προτεινόμενος κανονισμός αποτελεί τμήμα μιας πρόσφατης ευρύτερης διεθνούς προσπάθειας για την ανάπτυξη ενός κανονιστικού πλαισίου για τις σκιώδεις τραπεζικές οντότητες. Όπως τονίζεται στην απάντηση του Ευρωσυστήματος στην πράσινη βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το σκιώδες τραπεζικό σύστημα (εφεξής η «απάντηση του Ευρωσυστήματος»), η ΕΚΤ ενδιαφέρεται έντονα για τις εξελίξεις σχετικά με το σκιώδες τραπεζικό σύστημα λόγω της δυνητικής του σημασίας για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα (2).

2.

Ειδικά όσον αφορά τη ρύθμιση των αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ), η Διεθνής Οργάνωση Επιτροπών Εποπτείας Χρηματιστηρίων (IOSCO) εξέδωσε συστάσεις τον Οκτώβριο 2012 (3), οι οποίες στη συνέχεια εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΣΧΣ), ενώ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ) υιοθέτησε συστάσεις πολιτικής που απευθύνονται στην Επιτροπή τον Δεκέμβριο 2012 (4). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών (CESR), προκάτοχος της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ), υιοθέτησε το 2010 κατευθυντήριες γραμμές για έναν ενιαίο ορισμό των ευρωπαϊκών αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς (εφεξής οι «κατευθυντήριες γραμμές της CESR») (5), τις οποίες ακολούθησε η ΕΚΤ, προσαρμόζοντας τον ορισμό των ΑΚΧΑ για στατιστικούς σκοπούς (6).

Ειδικές παρατηρήσεις

1.   Συμπληρωματικότητα μεταξύ του προτεινόμενου κανονισμού και των νομικών πλαισίων για τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων (ΔΟΕΕ)

Το καθεστώς των ΑΚΧΑ που εισάγει ο προτεινόμενος κανονισμός, προορίζεται να συμπληρώσει τους υφιστάμενους κανόνες σχετικά με τη λειτουργία των οργανισμών επενδύσεων (7), όπως ήδη ορίζεται στην οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8) (εφεξής η «οδηγία ΟΣΕΚΑ») και την οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9) (εφεξής η «οδηγία ΔΟΕΕ»). Οι κανόνες που θεσπίστηκαν με τις δύο αυτές οδηγίες, είναι δεσμευτικοί για τους συμμετέχοντες στην αγορά μόνο μετά τη μεταφορά τους στο εθνικό δίκαιο (10). Ως εκ τούτου, η ΕΚΤ συστήνει ο προτεινόμενος κανονισμός να αποσαφηνίζει την αλληλεπίδραση μεταξύ των εθνικών διατάξεων που μεταφέρουν τις οδηγίες ΟΣΕΚΑ και ΔΟΕΕ και των άμεσα εφαρμοστέων διατάξεων του προτεινόμενου κανονισμού∙ και να διασφαλίζει ίσους όρους ανταγωνισμού μεταξύ διαφόρων δικαιοδοσιών στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Ειδικότερα, θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι χορηγείται άδεια σε ΑΚΧΑ μόνον εφόσον συμμορφώνονται με το σύνολο των προϋποθέσεων αδειοδότησης που προβλέπονται είτε από την οδηγία ΟΣΕΚΑ είτε από την οδηγία ΔΟΕΕ (11).

2.   Ζητήματα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας

2.1.

Ο προτεινόμενος κανονισμός συνάδει με τα διεθνή πρότυπα πολιτικής που προωθούνται για τα ΑΚΧΑ (12). Όπως αναφέρεται στην απάντηση του Ευρωσυστήματος, η χρηματοπιστωτική κρίση ανέδειξε συγκεκριμένα ζητήματα που σχετίζονται με τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τους συστημικούς κινδύνους που απορρέουν από τον τομέα των ΑΚΧΑ, τα οποία απαιτούν προσεκτική εξέταση.

2.2.

Όπως συμβαίνει με τις τράπεζες καταθέσεων απέναντι στους καταθέτες τους, τα ΑΚΧΑ αναλαμβάνουν έναντι των μετόχων τους να παρέχουν άμεση ρευστότητα κατόπιν αιτήματος, καθιστώντας έτσι δυνητικά ασαφή της διάκρισή τους από τις τράπεζες. Δεδομένου ότι τα ΑΚΧΑ συμμετέχουν επίσης στο μετασχηματισμό ωριμότητας (13), μια ξαφνική και μεγάλης έκτασης εξαγορά από τους μετόχους μπορεί να καταλήξει να εξαναγκάσει τα ΑΚΧΑ να περιορίσουν τις επενδυτικές τους δραστηριότητες σε μέσα χρηματαγοράς. Εφόσον τα ΑΚΧΑ, σε αντίθεση με τις τράπεζες, δεν έχουν πρόσβαση σε δημόσια δίκτυα ασφάλειας, όπως η χρηματοδότηση από κεντρική τράπεζα και η ασφάλιση των καταθέσεων, το χειρότερο σενάριο θα συνεπαγόταν την απώλεια της εμπιστοσύνης των μετόχων ΑΚΧΑ που αναζητούν το πλεονέκτημα της πρώτης κίνησης. Αυτό θα μπορούσε εντέλει να οδηγήσει σε κύμα μαζικής φυγής από τα ΑΚΧΑ, με τις συμμετοχές του ενεργητικού να πρέπει να πωλούνται με έκπτωση. Ο κίνδυνος αυτός είναι ιδιαίτερα έντονος στην περίπτωση των ΑΚΧΑ σταθερής καθαρής αξίας ενεργητικού (ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ), στο βαθμό που, λόγω του επιχειρηματικού τους μοντέλου, θα μπορούσε να εκληφθεί ότι αποτυγχάνουν να εξαγοράσουν τα μερίδια ή τις μετοχές τους στο άρτιο.

2.3.

Από άποψη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, η μαζική φυγή επενδυτών από τα ΑΚΧΑ θα είναι επιζήμια για τη λειτουργία των αγορών χρήματος, θα συμβάλει στη διάδοση και ενίσχυση των χρηματοοικονομικών κινδύνων σε όλο το σύστημα και θα επηρεάσει κυρίως αυτούς τους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, όπως οι τράπεζες, που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα ΑΚΧΑ ως πηγή βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης.

2.4.

Επιπλέον, ένας μεγάλος αριθμός ευρωπαϊκών τραπεζών είναι χορηγοί των ΑΚΧΑ. Αυτό το γεγονός δημιουργεί οικονομικούς κινδύνους καθώς και κινδύνους για τη φήμη των χρηματοδοτούντων ιδρυμάτων, που ενδέχεται κατά συνέπεια να χρειαστεί να στηρίξουν και εντέλει να διασώσουν τα εν λόγω ΑΚΧΑ. Αυτή η μορφή διασύνδεσης των ΑΚΧΑ με άλλους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς παρέχει επίσης το σκεπτικό για τη μεταρρύθμιση του κανονιστικού πλαισίου των ΑΚΧΑ.

3.   ΑΚΧΑ σταθερής καθαρής αξίας ενεργητικού

3.1.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν υπάρχει διεθνής συναίνεση σχετικά με τη σημασία της αντιμετώπισης των κινδύνων που απορρέουν από τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ (14). Το ΣΧΣ ενέκρινε το έργο της IOSCO (15), προτείνοντας δύο εναλλακτικές επιλογές για την αντιμετώπιση των ανωτέρω κινδύνων: α) αίροντας τα χαρακτηριστικά των ΑΚΧΑ που αυξάνουν την ευαισθησία τους στη φυγή επενδυτών απαιτώντας μετατροπή του μοντέλου σταθερής ΚΑΕ∙ ή β) επιτρέποντας στα ΑΚΧΑ να χρησιμοποιούν το μοντέλο σταθερής ΚΑΕ, υπό την προϋπόθεση ότι συμμορφώνονται με απαιτήσεις λειτουργικά ισοδύναμες προς την προληπτική ρύθμιση των τραπεζικών εργασιών.

3.2.

Σε γενικές γραμμές, ενώ τα συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής που λαμβάνονται, μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των αγορών, είναι σημαντικό να επιτευχθεί ουσιαστική σύγκλιση σε διεθνές επίπεδο, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία ενός δυνητικού αρμπιτράζ λόγω των διαφορών στις ρυθμίσεις ανάμεσα σε σημαντικές δικαιοδοσίες, κυρίως μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών (όπου είναι εγκατεστημένη μια πολύ μεγάλη μερίδα της βιομηχανίας των ΑΚΧΑ παγκοσμίως). Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι αρμόδιες αρχές εξακολουθούν να αξιολογούν εναλλακτικές προσεγγίσεις, που εκτείνονται από την υποχρεωτική μετατροπή των κεφαλαίων σταθερής ΚΑΕ έως την εισαγωγή τελών ρευστότητας και πυλών εξαγοράς (16).

3.3.

Στο πλαίσιο αυτό, ο προτεινόμενος κανονισμός θα θεσπίσει ένα αποθεματικό ασφαλείας καθαρής αξίας ενεργητικού (αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ) για ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ για την αντιμετώπιση κινδύνων χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, αποφεύγοντας έτσι τη μετατροπή σε κυμαινόμενη ΚΑΕ. Η ΕΚΤ επισημαίνει ότι το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ που απαιτείται από τον προτεινόμενο κανονισμό (17), έχει ως στόχο να βελτιώσει την ανθεκτικότητα των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και την ικανότητά τους να εξοφλούν επενδυτές που ζητούν απόσυρση σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η ΕΚΤ υπενθυμίζει ότι το ΕΣΣΚ νωρίτερα συνέστησε την υποχρεωτική μετατροπή των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ (18) και απέκλεισε την εναλλακτική λύση της εφαρμογής των κεφαλαιακών απαιτήσεων για το λόγο ότι η τελευταία μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω εδραίωση της ήδη σημαντικά συγκεντρωμένης βιομηχανίας και, ως εκ τούτου, σε μεγαλύτερη συγκέντρωση κινδύνου από μακρο-προληπτική άποψη (19). Η ΕΚΤ σημειώνει ότι η επιλογή του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ υποκινείται από την Επιτροπή με την ανάγκη να αποφευχθεί η πρόκληση μιας ενδεχόμενης διακοπής της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας (και ιδίως οντοτήτων που εξαρτώνται από την έκδοση βραχυπρόθεσμου χρέους που διακρατείται από ΑΚΧΑ) (20) λόγω της γενικής διακύμανσης της ΚΑΕ όλων των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ. Η ΕΚΤ θεωρεί την πρόταση αυτή ως ένα βήμα για την αντιμετώπιση των κινδύνων που απορρέουν από τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, το οποίο βρίσκεται σε συμφωνία με τις εγκεκριμένες από το FSB συστάσεις IOSCO, και σημειώνει ότι η προβλεπόμενη αναθεώρηση από την Επιτροπή της επάρκειας των προτεινόμενων κανόνων τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού (21) παρέχει τη ευκαιρία επανεξέτασης του ζητήματος και της εφαρμογής της σύστασης του ΕΣΣΚ.

3.4.

Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες πτυχές του αποθεματικού ασφαλείας που ενδέχεται να δικαιολογούν περαιτέρω αξιολόγηση.

α)

Όσον αφορά τον υπολογισμό του αποθεματικού ασφαλείας, ο προτεινόμενος κανονισμός αναφέρει ότι το αποθεματικό ασφαλείας για ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ θα πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 3 % της συνολικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων, δηλαδή πρόκειται για αποθεματικό ασφαλείας που δεν βασίζεται στον κίνδυνο. Το γεγονός ότι ο κανόνας αυτός δεν λαμβάνει υπόψη το προφίλ κινδύνου του ΑΚΧΑ, ενώ διευκολύνει την εφαρμογή του, μπορεί να έχει ανεπιθύμητες συνέπειες στις επενδυτικές πολιτικές των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ. Η πίεση της αγοράς για ταχεία δημιουργία ή ανασύσταση του αποθεματικού ασφαλείας μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ με προφίλ χαμηλού κινδύνου να εντείνουν τους στόχους κερδοφορίας τους.

β)

Όσον αφορά το χρονικό διάστημα που παρέχεται για την αναπλήρωση του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ στο ελάχιστο απαιτούμενο επίπεδο, ιδανικά θα πρέπει να εξαρτάται από την έκταση της μείωσης του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ καθώς και από τις γενικές συνθήκες τις αγοράς που παρεμποδίζουν την αναπλήρωση. Υπό το φως του σύντομου χρονικού διαστήματος που προβλέπεται στον προτεινόμενο κανονισμό (22), η ΕΚΤ θα πρότεινε να εξεταστεί ένας πιο ευέλικτος τρόπος διατήρησης του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ, συμπεριλαμβανομένης της παράτασης του χρονικού διαστήματος αναπλήρωσης.

4.   Εξωτερική στήριξη

4.1.

Η ΕΚΤ επικροτεί το γεγονός ότι ο προτεινόμενος κανονισμός περιορίζει την παροχή εξωτερικής στήριξης για τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ στο αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ (23). Η ΕΚΤ επικροτεί επίσης το ότι ΑΚΧΑ εκτός των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μπορούν να λάβουν εξωτερική στήριξη μόνο για τη διασφάλιση της ρευστότητάς τους σε ορισμένες εξαιρετικές περιστάσεις με τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας αρχής του σχετικού ΑΚΧΑ και, στην περίπτωση που ο πάροχος της στήριξης υπόκειται σε προληπτική εποπτεία, τη σύμφωνη γνώμη της εποπτικής αρχής του τελευταίου (24).

Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα συστήματα διαχείρισης κινδύνων των μητρικών εταιρειών λαμβάνουν κατάλληλη και τακτική ενημέρωση από τους διαχειριστές των ΑΚΧΑ και ότι κάθε πληροφορία για ένα σχετικό πρόβλημα ρευστότητας που θα μπορούσε να προκαλέσει την ανάγκη στήριξης, γνωστοποιείται αμέσως στις αρμόδιες εποπτικές αρχές.

Η ΕΚΤ θεωρεί ότι η εν λόγω εξωτερική στήριξη θα πρέπει να είναι αυστηρά εξαιρετική. Προκειμένου να αποφευχθούν αλυσιδωτές επιπτώσεις, οι δυσκολίες με ΑΚΧΑ στην εξαγορά μεριδίων ή μετοχών θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κατά κύριο λόγο με άλλα μέσα, όπως η προσωρινή αναστολή αιτημάτων εξαγοράς που προβλέπεται στην οδηγία ΟΣΕΚΑ (25), είτε μέσω των λεγόμενων πυλών εξαγοράς (26).

4.2.

Επιπλέον, οι εθνικές αρχές μπορεί να εκτιμούν διαφορετικά τις εξαιρετικές περιστάσεις υπό τις οποίες μπορεί να επιτραπεί σε ΑΚΧΑ πλην των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ να λάβουν εξωτερική υποστήριξη (27), ειδικά όταν ο κίνδυνος είναι υπερεθνικός ή ευρείας έκτασης. Διότι οι απόψεις των αρμόδιων αρχών ΑΚΧΑ που αφορούν τη σταθερότητα του ΑΚΧΑ μπορεί να υπερισχύουν εκείνων που αφορούν τη σταθερότητα της χορηγού τράπεζας. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή κατά την εφαρμογή αυτής της διάταξης στα κράτη μέλη, θα μπορούσε να εξεταστεί η εισαγωγή ενός στοιχείου συντονισμού σε επίπεδο Ένωσης.

5.   Διαχείριση κινδύνου των ΑΚΧΑ

Η ΕΚΤ γενικά επικροτεί τον σκοπό του προτεινόμενου κανονισμού όσον αφορά την εισαγωγή ορθών πρακτικών διαχείρισης κινδύνου για τα ΑΚΧΑ, όπως: α) ακριβείς κανόνες χαρτοφυλακίου που υπερβαίνουν τις ελάχιστες απαιτήσεις των κατευθυντήριων γραμμών της CESR∙ β) απαίτηση θέσπισης πολιτικών «γνώρισε τον πελάτη σου»∙ και γ) διεξαγωγή τακτικών προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων. Ενώ οι κανόνες χαρτοφυλακίου θα περιορίσουν τόσο τους πιθανούς κινδύνους ρευστότητας όσο και τους πιθανούς κινδύνους συγκέντρωσης που απορρέουν από την πλευρά του ενεργητικού των ΑΚΧΑ, η εισαγωγή πολιτικών δέουσας επιμέλειας θα βελτιώσει την ικανότητα της διοίκησης ενός ΑΚΧΑ να εντοπίσει πιθανούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των «κινδύνων φυγής», που προέρχονται από την πλευρά του παθητικού των ΑΚΧΑ. Επιπλέον, τα καλά σχεδιασμένα σενάρια ακραίων καταστάσεων μπορεί να αποτελέσουν ένα σημαντικό εργαλείο για την αξιολόγηση των επιπτώσεων συγκεκριμένων γεγονότων κρίσης, ενώ το αποτέλεσμα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων μπορεί να παρέχει πολύτιμη καθοδήγηση για τη διοίκηση όσον αφορά τη διασφάλιση του ΑΚΧΑ έναντι τέτοιων αντίξοων γεγονότων.

6.   Ο ρόλος των ΑΚΧΑ στη διαμεσολάβηση

6.1.

Η ΕΚΤ επισημαίνει τις εξαιρέσεις όσον αφορά τα κριτήρια επιλεξιμότητας για υψηλής πιστωτικής ποιότητας χρηματοπιστωτικά μέσα που εκδίδονται ή είναι εγγυημένα από μια κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την ΕΚΤ, την Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (28). Οι εξαιρέσεις αυτές είναι επίσης σύμφωνες με παρόμοιες που αφορούν οντότητες συνδεόμενες με την κυβέρνηση και υποστηρίζονται από τις πρόσφατες προτάσεις του ΣΧΣ σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές κουρέματος που πρέπει να εφαρμόζονται σε συναλλαγές χρηματοδότησης τίτλων (29). Η ΕΚΤ επισημαίνει ότι οι εν λόγω εξαιρέσεις θα πρέπει να μεταφέρονται με συνέπεια στις εσωτερικές διαδικασίες της διοίκησης για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας (30).

6.2.

Ενώ επικροτεί τον προτεινόμενο κανονισμό από την άποψη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, η ΕΚΤ επισημαίνει, ωστόσο, την ανάγκη προσεκτικής αξιολόγησης των συνδυασμένων επιπτώσεων των προτεινόμενων μέτρων ως προς τον διαμεσολαβητικό ρόλο των ΑΚΧΑ στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ένωσης. Συγκεκριμένα, είναι πιθανό ότι η ικανότητα διαμεσολάβησης των ΑΚΧΑ ενδέχεται να είναι μειωμένη, αφού τα ΑΚΧΑ θα πρέπει να κατέχουν ένα σημαντικό μέρος του ενεργητικού τους (30 %) σε ημερησίως και εβδομαδιαίως ληξιπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία (31), ενώ επί του παρόντος δεν υπάρχουν τέτοιοι περιορισμοί. Επιπλέον, ο πρόσφατα θεσπισθείς Δείκτης Κάλυψης Ρευστότητας (32), ο οποίος αντιμετωπίζει τη χρηματοδότηση από επιχειρήσεις ευνοϊκότερα από τη χρηματοδότηση που συγκεντρώνεται μέσω διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων, μπορεί να αυξήσει τα κίνητρα για τις τράπεζες να αντλήσουν χρηματοδότηση από επιχειρήσεις άμεσα. Μελλοντικοί κανόνες καθαρής σταθερής χρηματοδότησης μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη σχέση μεταξύ τραπεζών και ΑΚΧΑ. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΚΤ προτείνει την περαιτέρω αξιολόγηση των επιπτώσεων του προτεινόμενου κανονισμού σχετικά με το πρότυπο τραπεζικής διαμεσολάβησης και τα ζητήματα που μπορεί να ανακύψουν κατά τη διάρκεια της μετάβασης από το ένα καθεστώς διαμεσολάβησης στο άλλο. Ειδικότερα, θα πρέπει να αξιολογηθεί κατά πόσο η ανακατανομή των πόρων από ΑΚΧΑ στο τραπεζικό σύστημα είναι σημαντική και αν αυτό στην πραγματικότητα θα επηρεάσει τις βραχυπρόθεσμες αγορές χρήματος (33).

6.3.

Περαιτέρω, τα ΑΚΧΑ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο ως ένας από τους κύριους επενδυτές στην αγορά βραχυπρόθεσμων τιτλοποιημένων στοιχείων ενεργητικού, όπως τα Asset Backed Commercial Papers (ABCPs). Η αγορά ABCP είναι σημαντική για τη διαμεσολάβηση των βραχυπρόθεσμων πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία, π.χ. των εμπορικών πιστώσεων. Ο προτεινόμενος κανονισμός καθορίζει τις απαιτήσεις για την επιλεξιμότητα των τιτλοποιημένων στοιχείων ενεργητικού για τις επενδύσεις των ΑΚΧΑ, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων για την υποκείμενη δέσμη περιουσιακών στοιχείων σχετικά με τον τύπο, τον κίνδυνο πίστωσης και ρευστότητας και την προθεσμία διάρκειας (34). Αν και η ΕΚΤ αναγνωρίζει ότι οι απαιτήσεις αυτές θα αυξήσουν τη διαφάνεια των επενδυτικών χαρτοφυλακίων ΑΚΧΑ και θα βελτιώσουν τη διαχείριση του κινδύνου πίστωσης και ρευστότητας, προτείνει την αξιολόγηση των πλεονεκτημάτων των σχεδιαζόμενων περιορισμών στις επενδύσεις σε ABCPs έναντι των επιπτώσεών τους στη λειτουργία και το βάθος των αγορών τιτλοποίησης.

6.4.

Η Επιτροπή έχει ήδη επισημάνει ότι το κόστος της εφαρμογής της μεταρρύθμισης μπορεί να οδηγήσει έναν αριθμό υφιστάμενων κεφαλαίων σε έξοδο από την αγορά (35), που με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω συγκέντρωση σε μια ήδη συγκεντρωμένη αγορά (36). Αν μια τέτοια κατάσταση υλοποιηθεί, τα εναπομείναντα ΑΚΧΑ μπορεί να καταστούν συστημικά σημαντικότερα, εξαιτίας της συμμετοχής των ΑΚΧΑ στη βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση των τραπεζών. Αυτές οι πτυχές επίσης δικαιολογούν περαιτέρω αξιολόγηση.

7.   Συστήματα εσωτερικής αξιολόγησης

Ο προτεινόμενος κανονισμός απαιτεί οι διαχειριστές ΑΚΧΑ να τηρούν ένα σύστημα εσωτερικής αξιολόγησης (37) και απαγορεύει στα ΑΚΧΑ και τους διαχειριστές τους να ζητούν αξιολόγηση του ΑΚΧΑ από οργανισμό αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας (38). Η ΕΚΤ υποστηρίζει τον στόχο να μειωθεί η υπερβολική εξάρτηση από εξωτερικές αξιολογήσεις (39). Την ίδια στιγμή, η ΕΚΤ επισημαίνει ότι τα μοντέλα εσωτερικής αξιολόγησης μπορεί να δώσουν παρόμοιες πιστοληπτικές αξιολογήσεις με αυτές των οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, που σημαίνει ότι ο αριθμός των υψηλά αξιολογούμενων εκδοτών θα παραμείνει περιορισμένος. Έτσι, ο κίνδυνος αναγκαστικής πώλησης στοιχείων του ενεργητικού σε περίπτωση οικονομικής ύφεσης δεν μετριάζεται κατ’ ανάγκη. Συνολικά, θα πρέπει επίσης να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα ηθικής δεοντολογίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα αποτελέσματα των εσωτερικών αξιολογήσεων δεν επηρεάζονται από κατεστημένα συμφέροντα.

8.   Απαιτήσεις για την υποβολή αναφορών από τα ΑΚΧΑ

8.1.

Με την έναρξη ισχύος του προτεινόμενου κανονισμού, μόνον οι επιχειρήσεις συλλογικών επενδύσεων που έχουν αδειοδοτηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις που προβλέπονται στον κανονισμό αυτό, μπορούν να εγκαθιδρυθούν, να προωθηθούν στην αγορά ή να βρίσκονται υπό διαχείριση στην Ένωση ως ΑΚΧΑ (40). Ο ισχύων ορισμός των ΑΚΧΑ για τους σκοπούς της συλλογής των στατιστικών στοιχείων της ΕΚΤ για τα νομισματικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ευθυγραμμίζεται με τις κατευθυντήριες γραμμές της CESR, η οποία διασφαλίζει την ενιαία μεταχείριση των ΑΚΧΑ για στατιστικούς και εποπτικούς σκοπούς. Έτσι, μετά την έναρξη ισχύος του προτεινόμενου κανονισμού (41) και εν αναμονή περαιτέρω τροποποιήσεων στο στατιστικό πλαίσιο της ΕΚΤ, μπορεί ενδεχομένως να υπάρξει μια περίοδος κατά την οποία θα εφαρμόζονται διαφορετικοί ορισμοί για εποπτικούς σκοπούς και στατιστικούς σκοπούς από την ΕΚΤ. Στο πλαίσιο αυτό, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1071/2013 (ΕΚΤ/2013/33) περιέχει κριτήρια για τον προσδιορισμό των ΑΚΧΑ που είναι υποχρεωτικά για στατιστικούς σκοπούς, ανεξάρτητα από το εάν εφαρμόζονται για εποπτικούς σκοπούς σε εθνικό επίπεδο.

8.2.

Ο προτεινόμενος κανονισμός προβλέπει ότι οι διαχειριστές των ΑΚΧΑ διαβιβάζουν πληροφορίες στις αρμόδιες αρχές σε τριμηνιαία βάση. Αυτές οι πληροφορίες στη συνέχεια διατίθενται στην ΕΑΚΑΑ για τη δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων για όλα τα ΑΚΧΑ που εδρεύουν, βρίσκονται υπό διαχείριση ή προωθούνται εμπορικά στην Ένωση. Η ΕΚΤ έχει πρόσβαση σε αυτή τη βάση δεδομένων αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς (42). Ενώ η ΕΚΤ υποστηρίζει αυτή τη ρητή αναφορά, ενδέχεται να είναι αναγκαία μεγαλύτερη πρόσβαση σε άλλα δεδομένα ΑΚΧΑ, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμβολή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών i) στην ομαλή άσκηση πολιτικών που αφορούν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και ii) στην αναλυτική και στατιστική υποστήριξη του ΕΣΣΚ από την ΕΚΤ (43).

9.   Λοιπές διατάξεις

Επιπλέον των ως άνω γενικών παρατηρήσεων, η ΕΚΤ προτείνει ορισμένες τεχνικές τροποποιήσεις του προτεινόμενου κανονισμού. Αυτές αφορούν ιδίως στη διασφάλιση της κατάλληλης συμμετοχής της ΕΑΚΑΑ σε όλους τους σχετικούς τομείς (44), αλλά και στη διασφάλιση της συνέπειας των ορισμών στη νομοθεσία της Ένωσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (45) και στη διασφάλιση της ασφάλειας δικαίου (46).

Όπου η ΕΚΤ συνιστά την τροποποίηση του προτεινόμενου κανονισμού, συγκεκριμένες προτάσεις διατύπωσης αναφέρονται στο παράρτημα, που συνοδεύεται από επεξηγηματικό κείμενο για τον σκοπό αυτό.

Φρανκφούρτη, 21 Μαΐου 2014.

Ο Πρόεδρος της ΕΚΤ

Mario DRAGHI


(1)  COM(2013) 615 final.

(2)  Βλέπε την απάντηση του Ευρωσυστήματος προς την πράσινη βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, 5 Ιουλίου 2012, διαθέσιμη στον διαδικτυακό τόπο της ΕΚΤ www.ecb.europa.eu

(3)  Βλέπε τις συστάσεις πολιτικής όσον αφορά τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς, Τελική έκθεση, FR07/12, 9 Οκτωβρίου 2012 (εφεξής οι «συστάσεις της IOSCO»), διαθέσιμες στον διαδικτυακό τόπο της IOSCO www.iosco.org

(4)  Βλέπε τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου, της 20ής Δεκεμβρίου 2012, για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (ΕΕ C 146 της 25.5.2013, σ. 1) (εφεξής η «σύσταση του ΕΣΣΚ»).

(5)  Βλέπε τις κατευθυντήριες γραμμές της CESR περί ενιαίου ορισμού των ευρωπαϊκών αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς, της 19ης Μαΐου 2010, διαθέσιμες στον διαδικτυακό τόπο της ΕΑΚΑΑ www.esma.europa.eu

(6)  Βλέπε τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1071/2013 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 24ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τη λογιστική κατάσταση των νομισματικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (ΕΚΤ/2013/33) (ΕΕ L 297 της 7.11.2013, σ. 1).

(7)  Άρθρο 6 του προτεινόμενου κανονισμού.

(8)  Οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) (ΕΕ L 302 της 17.11.2009, σ. 32).

(9)  Οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2011, σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2009/65/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 (ΕΕ L 174 της 1.7.2011, σ. 1).

(10)  Οι κανόνες αυτοί προσδιορίζονται περαιτέρω σε μια σειρά από μη δεσμευτικές κατευθυντήριες γραμμές που υιοθέτησε η ΕΑΚΑΑ. Βλέπε για παράδειγμα κατευθυντήριες γραμμές της ΕΑΚΑΑ σχετικά με βασικές έννοιες της οδηγίας ΔΟΕΕ, της 24ης Μαΐου 2013 (ΕΑΚΑΑ/2013/600), και Κατευθυντήριες γραμμές της CESR σχετικά με τις επιτρεπόμενες μορφές επενδύσεων από τους ΟΣΕΚΑ, της 19ης Μαρτίου 2007 (CESR/07-044), διαθέσιμες στον διαδικτυακό τόπο της ΕΑΚΑΑ www.esma.europa.eu

(11)  Βλέπε την τροποποίηση 2.

(12)  Ο προτεινόμενος κανονισμός επικροτήθηκε επίσης στο Σχέδιο έκθεσης, της 15ης Νοεμβρίου 2013, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς [COM(2013) 615 — C7-0263/2013 — 2013/0306(COD)], διαθέσιμο στον διαδικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου www.europarl.europa.eu

(13)  Τα ΑΚΧΑ παίζουν ρόλο μετασχηματισμού ωριμότητας επενδύοντας το βραχυπρόθεσμο ρευστό που λαμβάνουν από επιχειρήσεις, για παράδειγμα, σε χρεωστικά γραμμάτια (συνήθως με ημερομηνία λήξης ενός μήνα ή και περισσότερο) που έχουν εκδοθεί από τράπεζες.

(14)  Βλέπε σύσταση 10 των συστάσεων της IOSCO και σύσταση A της σύστασης του ΕΣΣΚ.

(15)  Βλέπε το συμβουλευτικό έγγραφο για την ενίσχυση εποπτείας και ρύθμισης του σκιώδους τραπεζικού συστήματος: Ολοκληρωμένη επισκόπηση συστάσεων πολιτικής, της 18ης Νοεμβρίου 2012, διαθέσιμο στον διαδικτυακό τόπο του ΣΧΣ www.financialstabilityboard.org

(16)  Το Συμβούλιο Επίβλεψης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας των Ηνωμένων Πολιτειών (FSOC) στις προτεινόμενες συστάσεις του για τη μεταρρύθμιση της αγοράς αμοιβαίων κεφαλαίων πρότεινε, ως πολιτική επιλογή, την απαίτηση αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ με βάση τον κίνδυνο (Βλέπε Προτεινόμενες συστάσεις για τη μεταρρύθμιση της αγοράς αμοιβαίων κεφαλαίων, εκδοθείσες στις 13 Νοεμβρίου 2012, διαθέσιμες στον διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών www.treasury.gov). Πρόσφατα η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των Ηνωμένων Πολιτειών (SEC) εξέδωσε ανακοίνωση για την πρόταση θέσπισης κανόνων, η οποία προβλέπει διαφορετικές επιλογές: α) υποχρεωτική μετατροπή σε ΑΚΧΑ με κυμαινόμενη καθαρή αξία ενεργητικού (ΚΑΕ) με εξαίρεση τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ με χαρακτήρα χαμηλού κινδύνου (τα λεγόμενα κυβερνητικά ΑΚΧΑ και ΑΚΧΑ λιανικής)∙ β) εισαγωγή τελών ρευστότητας και πυλών εξαγοράς, υποκείμενων στην έγκριση της διοίκησης του αμοιβαίου κεφαλαίου [βλέπε προτεινόμενο(-ους) κανόνα(-ες) για την τροποποίηση των κανόνων που ρυθμίζουν αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (ή «κεφάλαια της χρηματαγοράς») σύμφωνα με το νόμο περί επενδυτικών εταιρειών του 1940, SEC Τεύχος αριθ. 33-9408 (5 Ιουνίου 2013), Ομοσπονδιακό Μητρώο Τόμος 78, αριθ. 118, σ. 36834 (19 Ιουνίου 2013), διαθέσιμο στον διαδικτυακό τόπο της SEC www.sec.gov].

(17)  Άρθρο 30 του προτεινόμενου κανονισμού.

(18)  Βλέπε τη σύσταση Α της σύστασης του ΕΣΣΚ.

(19)  Βλέπε σελίδα 30 του παραρτήματος της σύστασης του ΕΣΣΚ.

(20)  Βλέπε σελίδα 47 της έκθεσης εκτίμησης που συνοδεύει την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (εφεξής η «έκθεση εκτίμησης») [SWD(2013) 315 final], 4.9.2013.

(21)  Άρθρο 45 του προτεινόμενου κανονισμού.

(22)  Άρθρο 33 παράγραφος 2 του προτεινόμενου κανονισμού.

(23)  Άρθρο 29 παράγραφος 2 στοιχείο ζ) του προτεινόμενου κανονισμού.

(24)  Άρθρο 36 του προτεινόμενου κανονισμού.

(25)  Βλέπε άρθρο 84 της οδηγίας 2009/65ΕΚ.

(26)  Για παράδειγμα, περιορισμοί στα ποσά εξαγοράς σε συγκεκριμένο ποσοστό για κάθε ημέρα εξαγοράς. Βλέπε σύσταση 9 των συστάσεων της IOSCO.

(27)  Άρθρο 36 του προτεινόμενου κανονισμού.

(28)  Άρθρο 9 παράγραφος 3 και άρθρο 13 παράγραφος 5 στοιχείο α) του προτεινόμενου κανονισμού.

(29)  Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Πλαίσιο πολιτικής για την αντιμετώπιση των κινδύνων του σκιώδους τραπεζικού συστήματος όσον αφορά τον δανεισμό τίτλων και τις συμφωνίες επαναγοράς, της 29ης Αυγούστου 2013, διαθέσιμο στον διαδικτυακό τόπο του ΣΧΣ www.financialstabiltyboard.org

(30)  Άρθρο 16 του προτεινόμενου κανονισμού.

(31)  Άρθρα 21 και 22 παράγραφος 1 του προτεινόμενου κανονισμού.

(32)  Βλέπε «Βασιλεία ΙΙΙ: Ο Δείκτης Κάλυψης Ρευστότητας και εργαλεία μέτρησης του κινδύνου ρευστότητας» της Επιτροπής της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία, που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο 2013 (και τροποποιήθηκε τον Ιανουάριο 2014), διαθέσιμο στον διαδικτυακό τόπο της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών www.bis.org

(33)  Τα ΑΚΧΑ κατέχουν σήμερα το 38 % του βραχυπρόθεσμου χρέους που εκδίδεται από τον τραπεζικό τομέα. Βλέπε την έκθεση εκτίμησης, σ. 4.

(34)  Άρθρο 10 του προτεινόμενου κανονισμού.

(35)  Βλέπε την έκθεση εκτίμησης, σ. 45.

(36)  Βλέπε την έκθεση εκτίμησης, σ. 44. Ειδικότερα η Επιτροπή σημειώνει ότι στην αγορά ΑΚΧΑ της Ένωσης σήμερα υπάρχουν 23 πάροχοι ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, τα δέκα μεγαλύτερα κεφάλαια μοιράζονται το 85 % της αγοράς και τα πέντε μεγαλύτερα κεφάλαια μοιράζονται το 65 % της αγοράς.

(37)  Άρθρο 16 παράγραφος 2 του προτεινόμενου κανονισμού.

(38)  Άρθρο 23 του προτεινόμενου κανονισμού.

(39)  Βλέπε τη γνώμη CON/2012/24. Όλες οι γνώμες της ΕΚΤ δημοσιεύονται στον διαδικτυακό τόπο της ΕΚΤ www.ecb.europa.eu

(40)  Άρθρο 3 παράγραφος 1 του προτεινόμενου κανονισμού.

(41)  Άρθρο 46 του προτεινόμενου κανονισμού.

(42)  Άρθρο 38 παράγραφος 4 του προτεινόμενου κανονισμού.

(43)  Βλέπε την τροποποίηση 8.

(44)  Βλέπει τις τροποποιήσεις 6 και 7.

(45)  Βλέπει την τροποποίηση 3.

(46)  Βλέπε τις τροποποιήσεις 4, 5 και 9.


Παράρτημα

Προτάσεις διατύπωσης

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροποποιήσεις που προτείνει η ΕΚΤ  (1)

Τροποποίηση 1

Αιτιολογική σκέψη 9

«(9)

Οι κατευθυντήριες γραμμές για τα ΑΚΧΑ που θεσπίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών (CESR) με στόχο την επίτευξη ελάχιστου επιπέδου όρων ανταγωνισμού για τα ΑΚΧΑ στην Ένωση, τέθηκαν σε εφαρμογή ένα έτος μετά την έναρξη ισχύος τους, μόνο από 12 κράτη μέλη, αποδεικνύοντας έτσι την επιμονή των αποκλινόντων εθνικών κανόνων. Όπως αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την τρωτότητα των χρηματαγορών της Ένωσης και να μετριάσουν τους κινδύνους μετάδοσης, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη λειτουργία και τη σταθερότητα της εσωτερικής αγοράς. Συνεπώς, οι εν λόγω κοινοί κανόνες για τα ΑΚΧΑ πρέπει να παρέχουν υψηλού επιπέδου προστασία στους επενδυτές και να προλαμβάνουν και να μετριάζουν κάθε πιθανό κίνδυνο μετάδοσης που απορρέει από πιθανές φυγές επενδυτών από ΑΚΧΑ.»

«(9)

Οι κατευθυντήριες γραμμές για τα ΑΚΧΑ που θεσπίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών (CESR) με στόχο την επίτευξη ελάχιστου επιπέδου όρων ανταγωνισμού για τα ΑΚΧΑ στην Ένωση, τέθηκαν σε εφαρμογή ανομοιόμορφα ένα έτος μετά την έναρξη ισχύος τους, δηλαδή από 1ης Ιουλίου 2012, μόνο από 12 20 κράτη μέλη, αποδεικνύοντας έτσι την επιμονή των αποκλινόντων εθνικών κανόνων. Όπως αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την τρωτότητα των χρηματαγορών της Ένωσης και να μετριάσουν τους κινδύνους μετάδοσης, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη λειτουργία και τη σταθερότητα της εσωτερικής αγοράς. Συνεπώς, οι εν λόγω κοινοί κανόνες για τα ΑΚΧΑ πρέπει να παρέχουν υψηλού επιπέδου προστασία στους επενδυτές και να προλαμβάνουν και να μετριάζουν κάθε πιθανό κίνδυνο μετάδοσης που απορρέει από πιθανές φυγές επενδυτών από ΑΚΧΑ.»

Αιτιολόγηση

Σκοπός της τροποποίησης αυτής είναι να αποτυπώσει καλύτερα το αποτέλεσμα της αξιολόγησης από ομοτίμους  (2) που ανέλαβε η ΕΑΚΑΑ στο τέλος του 2012, προκειμένου να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο οι εθνικές αρμόδιες αρχές έχουν εφαρμόσει τις κατευθυντήριες γραμμές της CESR περί ενιαίου ορισμού των ευρωπαϊκών αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς.

Τροποποίηση 2

Άρθρο 1 παράγραφος 1

«1.

[…]

Ο παρών κανονισμός ισχύει για τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων που απαιτούν άδεια λειτουργίας ως ΟΣΕΚΑ δυνάμει της οδηγίας 2009/65/ΕΚ ή είναι ΟΕΕ δυνάμει της οδηγίας 2011/61/ΕΕ, επενδύουν σε βραχυπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία και στοχεύουν επιμέρους ή συνολικά σε αποδόσεις ανάλογα με τα επιτόκια της χρηματαγοράς ή στη διατήρηση της αξίας της επένδυσης.»

«1.

[…]

Ο παρών κανονισμός ισχύει για τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων που απαιτούν άδεια λειτουργίας ως ΟΣΕΚΑ δυνάμει της οδηγίας 2009/65/ΕΚ ή είναι ΟΕΕ που τελούν υπό τη διαχείριση ΔΟΕΕ οι οποίοι έχουν λάβει άδεια δυνάμει της οδηγίας 2011/61/ΕΕ, επενδύουν σε βραχυπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία και στοχεύουν επιμέρους ή συνολικά σε αποδόσεις ανάλογα με τα επιτόκια της χρηματαγοράς ή στη διατήρηση της αξίας της επένδυσης.»

Αιτιολόγηση

Σύμφωνα με τον ορισμό του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο a) της οδηγίας 2011/61/ΕΕ, ως «ΟΕΕ» νοείται οποιοσδήποτε οργανισμός συλλογικών επενδύσεων που δεν χρειάζεται άδεια σύμφωνα με το άρθρο 5 της οδηγίας 2009/65/EΚ  (3) . Ο ορισμός αυτός περιλαμβάνει επίσης ΟΕΕ που τελούν υπό τη διαχείριση ΔΟΕΕ εξαιρούμενων εξολοκλήρου από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2011/61/EΕ και μπορεί να υπόκεινται, για παράδειγμα, στους κανόνες του κανονισμού (EΕ) αριθ. 345/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου  (4) . Η διατύπωση του άρθρου 1 παράγραφος 1 πρέπει να τροποποιηθεί, προκειμένου να διευκρινίζεται ότι ΟΕΕ που τελούν υπό τη διαχείριση διαχειριστών οι οποίοι δεν έχουν λάβει άδεια σύμφωνα με την οδηγία 2011/61/EΕ, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του προτεινόμενου κανονισμού.

Τροποποίηση 3

Άρθρο 2 παράγραφος 22

«(22)

ως «ανοικτή πώληση» νοείται η ακάλυπτη πώληση μέσων της χρηματαγοράς.»

«(22)

ως «ανοικτή πώληση» νοείται η ακάλυπτη πώληση μέσων της χρηματαγοράς κάθε πώληση από ΑΚΧΑ ενός μέσου που το ΑΚΧΑ δεν κατέχει κατά τον χρόνο σύναψης της συμφωνίας πώλησης, συμπεριλαμβανομένης μιας πώλησης στην οποία κατά τον χρόνο της σύναψης της συμφωνίας πώλησης το ΑΚΧΑ έχει δανειστεί ή έχει συμφωνήσει να δανειστεί το μέσο της χρηματαγοράς για παράδοση κατά τον διακανονισμό

Αιτιολόγηση

Για λόγους συνέπειας, είναι προτιμότερο οι ορισμοί του προτεινόμενου κανονισμού να ευθυγραμμίζονται με τους ορισμούς που έχουν ήδη καθιερωθεί στη νομοθεσία της Ένωσης, και συγκεκριμένα με το άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου  (5).

Τροποποίηση 4

Άρθρο 9

«Άρθρο 9

Επιλέξιμα μέσα της χρηματαγοράς

1.

Ένα μέσο της χρηματαγοράς είναι επιλέξιμο προς επένδυση από AΚΧΑ με την προϋπόθεση ότι πληροί όλες τις ακόλουθες απαιτήσεις:

[…]

2.

Τα πρότυπα ΑΚΧΑ επιτρέπεται να επενδύουν σε μέσο της χρηματαγοράς που υποβάλλεται σε τακτικές αναπροσαρμογές της απόδοσης ανάλογα με τις συνθήκες της χρηματαγοράς κάθε 397 ημέρες ή σε πιο συχνή βάση, ενώ δεν έχουν εναπομένουσα διάρκεια άνω των 2 ετών.

3.

Η παράγραφος 1 στοιχείο γ) δεν εφαρμόζεται σε μέσα της χρηματαγοράς που έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.»

«Άρθρο 9

Επιλέξιμα μέσα της χρηματαγοράς

1.

Ένα μέσο της χρηματαγοράς είναι επιλέξιμο προς επένδυση από βραχυπρόθεσμο AΚΧΑ με την προϋπόθεση ότι πληροί όλες τις ακόλουθες απαιτήσεις:

[…]

2.

Τα πρότυπα ΑΚΧΑ επιτρέπεται να επενδύουν σε μέσο της χρηματαγοράς που υποβάλλεται σε τακτικές αναπροσαρμογές της απόδοσης ανάλογα με τις συνθήκες της χρηματαγοράς κάθε 397 ημέρες ή σε πιο συχνή βάση, ενώ δεν έχουν εναπομένουσα διάρκεια άνω των 2 ετών. Ένα μέσο της χρηματαγοράς είναι επιλέξιμο προς επένδυση από πρότυπο AΚΧΑ με την προϋπόθεση ότι πληροί όλες τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)

εμπίπτει σε μία από τις κατηγορίες των μέσων της χρηματαγοράς που αναφέρονται στο άρθρο 50 παράγραφος 1 στοιχεία α), β), γ) ή η) της οδηγίας 2009/65/EΚ·

β)

υποβάλλεται σε τακτικές αναπροσαρμογές της απόδοσης ανάλογα με τις συνθήκες της χρηματαγοράς κάθε 397 ημέρες ή σε πιο συχνή βάση, ενώ δεν έχουν εναπομένουσα διάρκεια άνω των δύο ετών·

γ)

στον εκδότη του μέσου της χρηματαγοράς έχει αποδοθεί μία από τις δύο υψηλότερες εσωτερικές αξιολογήσεις σύμφωνα με τους κανόνες που προβλέπονται στα άρθρα 16 έως 19 του παρόντος κανονισμού·

δ)

όταν εκτίθεται σε τιτλοποίηση, πρέπει να υπόκειται στις συμπληρωματικές απαιτήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 10·

3.

Η Οι παράγραφος οι 1 στοιχείο γ) και 2 στοιχείο γ) δεν εφαρμόζον εται σε μέσα της χρηματαγοράς που έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας/Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.»

Σκοπός του άρθρου 9 είναι πιθανώς να καθορίσει περαιτέρω τις διαφορές μεταξύ των «πρότυπων ΑΚΧΑ» και των «βραχυπρόθεσμων ΑΚΧΑ» που ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφοι 13 και 14 μέσω παραπομπών στο άρθρο 9 παράγραφοι 1 και 2. Έτσι, το άρθρο 9 παράγραφος 1 θα πρέπει να αναφέρεται σε «βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ», τα οποία πρέπει να επενδύουν σε μέσα της χρηματαγοράς με εναπομένουσα διάρκεια έως και 397 ημέρες, ενώ τα «πρότυπα ΑΚΧΑ» πρέπει να επενδύουν σε μέσα της χρηματαγοράς με εναπομένουσα διάρκεια έως δύο έτη. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα «πρότυπα ΑΚΧΑ» επίσης συμμορφώνονται με τις προϋποθέσεις του άρθρου 1 στοιχεία α), γ) και δ), η παράγραφος 2 πρέπει να επεκταθεί.

Επιπλέον, η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι η απαλλαγή που προβλέπεται στην παράγραφο 3, εφαρμόζεται επίσης σε μέσα της χρηματαγοράς που έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από την Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Σε γενικές γραμμές, όλες οι αναφορές του προτεινόμενου κανονισμού στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας θεωρείται ότι ισχύουν σιωπηρά και για το EFSF.

Τροποποίηση 5

Άρθρο 13 παράγραφος 3

«3.

Τιτλοποιήσεις, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 10, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται από τα ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης. Τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνει το ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης δεν πρέπει να πωλούνται, επανεπενδύονται, δεσμεύονται ή άλλως να μεταβιβάζονται.»

«3.

Τιτλοποιήσεις, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 10, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται από τα ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης. Τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνει το ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης δεν πρέπει να πωλούνται, επανεπενδύονται, δεσμεύονται ή άλλως να μεταβιβάζονται.»

Αιτιολόγηση

Η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της παρούσας διάταξης είναι να αποκλείσει γενικά τις τιτλοποιήσεις από τη λίστα των περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να λάβουν τα ΑΚΧΑ σε μια συμφωνία αγοράς και επαναπώλησης. Το αντίστοιχο κείμενο θα πρέπει να προσαρμοστεί, ώστε να αποφευχθεί η ασάφεια.

Τροποποίηση 6

Άρθρο 29 παράγραφος 2

«2.

ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ πληροί όλες τι ακόλουθες πρόσθετες απαιτήσεις:

[…]

(β)

η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ είναι ικανοποιημένη με λεπτομερές σχέδιο του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ το οποίο προσδιορίζει τις λεπτομέρειες της χρήσης του αποθεματικού ασφαλείας σύμφωνα με το άρθρο 31.»

«2.

ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ πληροί όλες τι ακόλουθες πρόσθετες απαιτήσεις:

[…]

(β)

η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, μετά από διαβούλευση με την ΕΑΚΑΑ, είναι ικανοποιημένη με λεπτομερές σχέδιο του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ το οποίο προσδιορίζει τις λεπτομέρειες της χρήσης του αποθεματικού ασφαλείας σύμφωνα με το άρθρο 31.»

Αιτιολόγηση

Όπως είναι διατυπωμένη, η παρούσα διάταξη παρέχει στις αρμόδιες εθνικές αρχές σημαντική διακριτική ευχέρεια, η οποία μπορεί να έχει ως ακούσια συνέπεια την παροχή κινήτρων επιεικούς εποπτικής μεταχείρισης. Προκειμένου να διασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού σε ολόκληρη την Ένωση, η ΕΑΚΑΑ θα πρέπει να συμμετέχει στη διαδικασία.

Τροποποίηση 7

Άρθρο 38 παράγραφος 3

«3.

Η ΕΑΚΑΑ καταρτίζει σχέδια εκτελεστικών τεχνικών προτύπων προκειμένου να καθορίσει πρότυπο αναφοράς που περιέχει όλες τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 2.

Εκχωρείται στην Επιτροπή εξουσία να εγκρίνει τα εκτελεστικά τεχνικά πρότυπα που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010.»

«3.

Η ΕΑΚΑΑ καταρτίζει σχέδια εκτελεστικών τεχνικών προτύπων προκειμένου να καθορίσει τους ενιαίους μορφότυπους, τις ημερομηνίες υποβολής αναφορών, τους ορισμούς και τις λύσεις πληροφορικής που θα εφαρμόζονται στην Ένωση για την υποβολή αναφορών σχετικά με πρότυπο αναφοράς που περιέχει όλες τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 2.

Η ΕΑΚΑΑ πρέπει να υποβάλει τα εν λόγω σχέδια εκτελεστικών τεχνικών προτύπων στην Επιτροπή έως την 1η Ιανουαρίου 2015.

Εκχωρείται στην Επιτροπή εξουσία να εγκρίνει τα εκτελεστικά τεχνικά πρότυπα που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010.»

Αιτιολόγηση

Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις αποσκοπούν στην τυπική ευθυγράμμιση και αποσαφήνιση του πεδίου εφαρμογής της εντολής της ΕΑΚΑΑ βάσει παρόμοιων εντολών της ΕΑΤ στον κανονισμό (EΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου  (6) . Το άρθρο 38 παράγραφος 3 θα πρέπει να προβλέπει μια ενδεικτική προθεσμία εντός της οποίας η ΕΑΚΑΑ θα πρέπει να παραδώσει το σχέδιο των τεχνικών προτύπων στην Επιτροπή. Η ημερομηνία αυτή θα πρέπει ιδανικά να ευθυγραμμιστεί με την έναρξη ισχύος του προτεινόμενου κανονισμού, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ΕΑΚΑΑ θα μπορεί να δημιουργήσει άμεσα μια κεντρική βάση δεδομένων τυποποιημένων και συγκρίσιμων πληροφοριών για όλα τα ΑΚΧΑ στην Ένωση.

Τροποποίηση 8

Άρθρο 38 παράγραφος 4

«4.

Οι αρμόδιες αρχές διαβιβάζουν στην ΕΑΚΑΑ όλες τις πληροφορίες που λαμβάνονται δυνάμει του παρόντος άρθρου, καθώς και κάθε άλλη κοινοποίηση ή πληροφορίες που ανταλλάσσονται με το ΑΚΧΑ ή τον διαχειριστή του, δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Οι πληροφορίες αυτές διαβιβάζονται στην ΕΑΚΑΑ το αργότερο 30 ημέρες μετά το πέρας του τριμήνου αναφοράς.

Η ΕΑΚΑΑ συλλέγει τις πληροφορίες για τη δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων όλων των ΑΚΧΑ που εδρεύουν, βρίσκονται υπό διαχείριση ή προωθούνται εμπορικά στην Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει δικαίωμα πρόσβασης σε αυτή τη βάση δεδομένων αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς.»

«4.

Οι αρμόδιες αρχές διαβιβάζουν στην ΕΑΚΑΑ όλες τις πληροφορίες που λαμβάνονται δυνάμει του παρόντος άρθρου, καθώς και κάθε άλλη κοινοποίηση ή πληροφορίες που ανταλλάσσονται με το ΑΚΧΑ ή τον διαχειριστή του, δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Οι πληροφορίες αυτές διαβιβάζονται στην ΕΑΚΑΑ το αργότερο 30 ημέρες μετά το πέρας του τριμήνου της περιόδου αναφοράς.

Η ΕΑΚΑΑ συλλέγει τις πληροφορίες για τη δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων όλων των ΑΚΧΑ που εδρεύουν, βρίσκονται υπό διαχείριση ή προωθούνται εμπορικά στην Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου έχει έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε αυτή τη βάση δεδομένων αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς

Αιτιολόγηση

Η ΕΚΤ, από κοινού με άλλες κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος και του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών καθώς και το ΕΣΣΚ, παρακολουθεί συστηματικά και αξιολογεί τις κυκλικές και διαρθρωτικές εξελίξεις στους χρηματοπιστωτικούς τομείς της ζώνης του ευρώ και της Ένωσης συνολικά. Ως εκ τούτου, ευρύτερη πρόσβαση στη βάση δεδομένων θα βελτίωνε τις αναλυτικές εργασίες της ΕΚΤ, προκειμένου να εντοπίσει τυχόν αδυναμίες που προέρχονται από τον τομέα των αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς.

Τροποποίηση 9

Άρθρο 46

«Άρθρο 46

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.»

«Άρθρο 46

Έναρξη ισχύος και ημερομηνία εφαρμογής

1.

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2015.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.»

Αιτιολόγηση

Η ημερομηνία εφαρμογής του κανονισμού απουσιάζει. Προς διευκόλυνση της εφαρμογής, θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με το ημερολογιακό έτος.


(1)  Οι έντονοι χαρακτήρες στο κείμενο υποδηλώνουν πρόταση της ΕΚΤ για την προσθήκη νέου κειμένου. Η διαγράμμιση στο σώμα του κειμένου υποδηλώνει πρόταση της ΕΚΤ για διαγραφή κειμένου.

(2)  Βλέπε ΕΑΚΑΑ, «Αξιολόγηση από ομοτίμους, κατευθυντήριες γραμμές αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς», της 15ης Απριλίου 2013 (ΕΑΚΑΑ/2013/476), διαθέσιμες στον διαδικτυακό τόπο της ΕΑΚΑΑ www.esma.europa.eu

(3)  Ο ορισμός αυτός έχει διευκρινιστεί περαιτέρω στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΑΚΑΑ σχετικά με τις βασικές έννοιες ΟΔΟΕΕ.

(4)  Κανονισμός (EΕ) αριθ. 345/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις ευρωπαϊκές εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου (ΕΕ L 115 της 25.4.2013, σ. 1).

(5)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 236/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαρτίου 2012, για τις ανοικτές πωλήσεις και ορισμένες πτυχές των συμβολαίων ανταλλαγής πιστωτικής αθέτησης (ΕΕ L 86 της 24.3.2012, σ. 1).

(6)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1).


Top