9.2.2011

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 35/17

---

DECYZJA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

z dnia 25 listopada 2010 r.

w sprawie podziału dochodów pieniężnych krajowych banków centralnych państw członkowskich, których walutą jest euro

(wersja przekształcona)

(EBC/2010/23)

(2011/66/UE)

RADA PREZESÓW EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO,

uwzględniając Statut Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (zwany dalej „Statutem ESBC”), w szczególności art. 32,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Decyzja EBC/2001/16 z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie podziału dochodów pieniężnych krajowych banków centralnych uczestniczących państw członkowskich od roku budżetowego 2002 (1) została kilkakrotnie zmieniona w znacznym zakresie (2). Zważywszy na planowane dalsze nowelizacje tej decyzji, z uwagi na wymogi jasności i przejrzystości konieczne jest sporządzenie jej przekształconej wersji.

(2)

Zgodnie z art. 32 ust. 1 Statutu ESBC dochodem pieniężnym jest dochód osiągany przez krajowe banki centralne w wyniku realizowania zadań polityki pieniężnej. Na mocy art. 32 ust. 2 Statutu ESBC wysokość dochodu pieniężnego każdego KBC równa jest jego rocznemu dochodowi uzyskanemu z aktywów odpowiadających banknotom w obiegu oraz zobowiązaniom wobec instytucji kredytowych z tytułu depozytów. Aktywa te KBC wyodrębniają zgodnie z wytycznymi Rady Prezesów. KBC powinny wyodrębniać aktywa pochodzące z realizacji zadań polityki pieniężnej jako aktywa odpowiadające banknotom w obiegu oraz zobowiązaniom wobec instytucji kredytowych z tytułu depozytów. Zgodnie z art. 32 ust. 4 Statutu ESBC kwotę dochodu pieniężnego KBC zmniejsza się o kwotę odsetek zapłaconych przez ten KBC z tytułu zobowiązań wobec instytucji kredytowych wynikających z depozytów ustanowionych zgodnie z art. 19.

(3)	Zgodnie z art. 32 ust. 5 Statutu ESBC sumę dochodów pieniężnych wszystkich KBC rozdziela się pomiędzy poszczególne krajowe banki centralne proporcjonalnie do ich opłaconych udziałów w kapitale Europejskiego Banku Centralnego (EBC).

(4)	Zgodnie z art. 32 ust. 6 i 32 ust. 7 Statutu ESBC Rada Prezesów EBC jest uprawniona do wydawania wytycznych dotyczących rozliczania i rozrachunku przez EBC sald wynikających z podziału dochodu pieniężnego i przyjmowania wszelkich innych środków koniecznych dla stosowania art. 32.

(5)

Zgodnie z art. 10 rozporządzenia Rady (WE) nr 974/98 z dnia 3 maja 1998 r. w sprawie wprowadzenia euro (3) EBC i KBC wprowadzają do obiegu banknoty denominowane w euro. Zgodnie z art. 15 rozporządzenia banknoty denominowane w jednostce waluty krajowej pozostaną prawnym środkiem płatniczym w obrębie swych granic terytorialnych nie dłużej niż przez sześć miesięcy od daty wymiany gotówkowej. Rok wymiany gotówkowej powinien być zatem traktowany jako rok szczególny, gdyż pozostające w obiegu banknoty denominowane w jednostkach waluty krajowej mogą nadal stanowić znaczną część całości banknotów w obiegu.

(6)

Zgodnie z art. 15 ust. 1 wytycznych EBC/2006/9 z 14 lipca 2006 r. w sprawie niektórych przygotowań do wymiany pieniądza gotówkowego związanych z wprowadzeniem waluty euro oraz w sprawie zaopatrzenia wstępnego i zaopatrzenia wtórnego w banknoty i monety euro podmiotów poza strefą euro (4) banknoty euro objęte zaopatrzeniem wstępnym kwalifikowanych podmiotów obciążają rachunki tych kwalifikowanych podmiotów prowadzone przez ich KBC kwotą równą ich wartości nominalnej, zgodnie z następującym „liniowym modelem obciążeń”: całkowita kwota banknotów i monet euro objętych zaopatrzeniem wstępnym jest księgowana w trzech równych ratach, w datach rozliczenia pierwszej, czwartej oraz piątej podstawowej operacji refinansującej Eurosystemu następujących po dacie wymiany gotówkowej. Obliczanie dochodu pieniężnego za rok wymiany gotówkowej powinno uwzględniać ten „liniowy model obciążeń”.

(7)

Niniejsza decyzja jest związana z decyzją EBC/2010/29 z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie emisji banknotów euro (wersja przekształcona) (5), która stanowi, że EBC i KBC emitują banknoty euro. Decyzja EBC/2010/29 przypisuje będące w obiegu banknoty euro krajowym bankom centralnym proporcjonalnie do opłaconych przez nie udziałów w kapitale EBC. Ta sama decyzja przypisuje EBC 8 % całkowitej wartości banknotów euro w obiegu. Przydział banknotów euro członkom Eurosystemu stanowi podstawę sald w ramach Eurosystemu. Oprocentowanie tych sald w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu ma bezpośredni wpływ na dochód każdego z członków Eurosystemu, a zatem powinno być uregulowane w niniejszej decyzji. Dochód EBC z tytułu oprocentowania przysługujących mu wobec KBC należności w ramach Eurosystemu z tytułu przypadającej na EBC części banknotów euro w obiegu powinien co do zasady zostać podzielony pomiędzy KBC zgodnie z decyzją EBC/2010/24 z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie tymczasowego podziału dochodu Europejskiego Banku Centralnego z tytułu banknotów euro w obiegu oraz z tytułu papierów wartościowych nabytych w ramach programu dotyczącego rynków papierów wartościowych (6), proporcjonalnie do ich udziału w kluczu subskrybowanego kapitału w roku obrotowym, w którym dochód ten został uzyskany.

(8)

Saldo netto należności i zobowiązań w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu obiektywnego kryterium określającego koszt pieniądza. Za właściwą w tym celu należy uznać stopę podstawowych operacji refinansujących stosowaną przez Eurosystem w ofertach przetargowych na podstawowe operacje refinansujące.

(9)

Zobowiązania netto w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu należy włączyć do podstawy zobowiązań dla celów obliczania dochodu pieniężnego KBC zgodnie z art. 32 ust. 2 Statutu ESBC, gdyż odpowiadają one banknotom w obiegu. Rozliczenia oprocentowania sald w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu spowodują w rezultacie podział znacznej kwoty dochodu pieniężnego Eurosystemu pomiędzy KBC proporcjonalnie do opłaconych przez nie udziałów w kapitale EBC. Wskazane wyżej salda w ramach Eurosystemu koryguje się w celu umożliwienia stopniowego dostosowania bilansów oraz rachunków zysków i strat KBC. Korekty te powinny opierać się na wartości banknotów w obiegu każdego z KBC w okresie przed momentem wprowadzenia banknotów euro. Korekty przeprowadza się corocznie, zgodnie z ustalonym wzorem, przez okres nie dłuższy niż pięć lat od tego momentu.

(10)	Korekty sald w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro wylicza się w celu odzwierciedlenia znaczących zmian w pozycjach dochodu KBC stanowiących konsekwencję wprowadzenia banknotów euro, a następnie podziału dochodu pieniężnego.

(11)	Ogólne zasady określone w art. 32 Statutu ESBC znajdują zastosowanie także do dochodów uzyskiwanych z tytułu odpisów dotyczących banknotów euro wycofywanych z obiegu.

(12)

Zgodnie z art. 32 ust. 5 Statutu ESBC sumę dochodów pieniężnych KBC rozdziela się pomiędzy KBC proporcjonalnie do opłaconych przez nie udziałów w kapitale EBC. Zgodnie z art. 32 ust. 7 Statutu ESBC Rada Prezesów jest uprawniona do podejmowania wszelkich innych środków koniecznych dla zastosowania art. 32. Uprawnienie to obejmuje prawo do uwzględniania innego typu czynników przy podejmowaniu decyzji o podziale dochodów uzyskiwanych z tytułu odpisów dotyczących banknotów euro wycofywanych z obiegu. Zasady równego traktowania i słuszności wymagają wzięcia pod uwagę okresu, w którym emitowane były wycofane z obiegu banknoty. Klucz przydziału dla tego rodzaju dochodów musi zatem odzwierciedlać zarówno odpowiedni udział w kapitale EBC, jak i długość fazy emisji.

(13)	Wycofywanie banknotów euro z obiegu powinno być regulowane przez odrębne decyzje przyjmowane na podstawie art. 5 decyzji EBC/2003/4 z dnia 20 marca 2003 r. w sprawie nominałów, parametrów, reprodukcji, wymiany i wycofania banknotów euro (7),

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Definicje

Dla celów niniejszej decyzji użyte w niej określenia oznaczają:

a)   „KBC”– krajowe banki centralne państw członkowskich, których walutą jest euro;

b)   „podstawa zobowiązań”– kwotę kwalifikujących się zobowiązań w ramach bilansu każdego z KBC, określoną zgodnie z załącznikiem I do niniejszej decyzji;

c)   „aktywa celowe”– kwotę aktywów odpowiadających podstawie zobowiązań w ramach bilansu każdego z KBC, określoną zgodnie z załącznikiem II do niniejszej decyzji;

d)   „salda w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu”– należności i zobowiązania powstające pomiędzy KBC a EBC oraz pomiędzy poszczególnymi KBC w wyniku zastosowania art. 4 decyzji EBC/2010/29;

e)   „klucz subskrybowanego kapitału”– udziały krajowych banków centralnych (wyrażone w wartościach procentowych) w subskrybowanym kapitale EBC, ustalone w wyniku zastosowania do krajowych banków centralnych wag w kluczu, o którym mowa w art. 29 ust. 1 Statutu ESBC, w odniesieniu do odpowiedniego roku obrachunkowego;

f)   „instytucja kredytowa”– a) instytucję kredytową w rozumieniu art. 2 i art. 4 ust. 1 lit. a dyrektywy 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (8), zgodnie z odpowiednią implementacją tej dyrektywy do krajowego porządku prawnego, podlegającą nadzorowi wykonywanemu przez właściwy organ; lub b) inną instytucję kredytową, o której mowa w art. 123 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, podlegającą kontroli o standardzie porównywalnym do nadzoru prowadzonego przez właściwe organy krajowe;

g)   „HBS”– zharmonizowany bilans zgodnie z załącznikiem VIII do wytycznych EBC/2010/20 z dnia 11 listopada 2010 r. w sprawie ram prawnych rachunkowości i sprawozdawczości finansowej w Europejskim Systemie Banków Centralnych (9);

h)   „stopa referencyjna”– ostatnia dostępna krańcowa stopa procentowa stosowana przez Eurosystem w ofertach przetargowych na podstawowe operacje refinansujące zgodnie z pkt 3.1.2 załącznika I do wytycznych EBC/2000/7 z dnia 31 sierpnia 2000 r. w sprawie instrumentów i procedur polityki pieniężnej Eurosystemu (10). W przypadku gdy tego samego dnia przeprowadzono i przedstawiono do rozrachunku więcej niż jedną podstawową operację refinansującą, stosuje się średnią arytmetyczną stóp krańcowych przeprowadzonych równolegle operacji;

i)   „data wymiany gotówkowej”– datę, w której banknoty i monety euro uzyskają status prawnego środka płatniczego w państwie członkowskim, którego walutą jest euro;

j)   „okres referencyjny”– 24-miesięczny okres rozpoczynający się na 30 miesięcy przed datą wymiany gotówkowej;

k)   „rok wymiany gotówkowej”– 12-miesięczny okres rozpoczynający się w dacie wymiany gotówkowej;

l)   „dzienny referencyjny kurs walutowy”– dzienny kurs referencyjny wynikający z regularnej codziennej procedury uzgodnieniowej przeprowadzanej pomiędzy bankami centralnymi należącymi do Europejskiego Systemu Banków Centralnych, jak i bankami centralnymi spoza tego systemu, która standardowo jest realizowana o godz. 14.15 czasu środkowoeuropejskiego;

m)   „wycofane banknoty euro”– banknoty euro dowolnego typu i serii, które zostały wycofane z obiegu na mocy decyzji Rady Prezesów przyjętej na podstawie art. 5 decyzji EBC/2003/4;

n)   „klucz emisji”– średni klucz subskrybowanego kapitału w czasie fazy emisji danego typu lub serii wycofanych banknotów euro;

o)   „faza emisji”– w odniesieniu do banknotów euro dowolnego typu i serii – okres rozpoczynający się w dacie uwzględnienia pierwszej emisji banknotów euro danego typu lub serii w podstawie zobowiązań oraz kończący w dacie uwzględnienia w podstawie zobowiązań ostatniej emisji banknotów euro tego typu lub serii;

p)   „odpisać”– wykreślić wycofane banknoty euro z pozycji bilansu „Banknoty w obiegu”.

Artykuł 2

Salda w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu

1.   Salda w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu oblicza się w okresach miesięcznych i ujmuje w księgach rachunkowych EBC i KBC pierwszego roboczego dnia miesiąca, z datą waluty na ostatni dzień roboczy poprzedniego miesiąca.

W przypadku gdy państwo członkowskie przyjmuje walutę euro, obliczenie sald w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu dokonywane na podstawie pierwszego akapitu jest księgowane przez EBC i poszczególne KBC z datą waluty przypadającą na datę wymiany gotówkowej.

Salda w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu, za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 stycznia pierwszego roku, od którego ma zastosowanie każda kolejna pięcioletnia korekta dokonywana zgodnie z art. 29 ust. 3 Statutu ESBC, oblicza się na podstawie skorygowanego klucza subskrybowanego kapitału zastosowanego do sald z tytułu całkowitej sumy banknotów euro pozostających w obiegu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku.

2.   Salda w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu, włącznie z tymi, które wynikają ze stosowania art. 4 niniejszej decyzji, podlegają oprocentowaniu według stopy referencyjnej.

3.   Oprocentowanie, o którym mowa w ust. 2, rozlicza się kwartalnie za pośrednictwem płatności w systemie TARGET2.

Artykuł 3

Metoda pomiaru dochodu pieniężnego

1.   Kwotę dochodu pieniężnego KBC ustala się mierząc rzeczywisty dochód uzyskany z aktywów celowych zarejestrowanych w księgach rachunkowych danego KBC. W drodze wyjątku od tej zasady przyjmuje się, że złoto nie generuje dochodu, a papiery wartościowe utrzymywane na potrzeby polityki pieniężnej zgodnie z decyzją EBC/2009/16 z dnia 2 lipca 2009 r. w sprawie realizacji programu zakupu zabezpieczonych obligacji (11) generują dochód w wysokości stopy referencyjnej.

2.   W przypadku gdy wartość aktywów celowych KBC jest wyższa lub niższa od wartości jego podstawy zobowiązań, różnicę potrąca się stosując do wartości tej różnicy stopę referencyjną.

Artykuł 4

Korekty sald w ramach Eurosystemu

1.   Dla celów obliczania dochodu pieniężnego, dotyczące danego KBC salda w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro w obiegu koryguje się o kwotę wyrównawczą ustaloną według następującego wzoru:

C = (K – A) × S

gdzie:

C	stanowi kwotę wyrównawczą,
K	stanowi wyrażoną w euro kwotę przyjmowaną dla każdego KBC i wynikającą z zastosowania klucza subskrybowanego kapitału do średniej wartości banknotów w obiegu w okresie referencyjnym, przy czym wartość będących w obiegu banknotów denominowanych w walucie krajowej państwa członkowskiego, które przyjmuje walutę euro, podlega w okresie referencyjnym przeliczeniu na euro po dziennym referencyjnym kursie walutowym,
A	stanowi przyjmowaną dla każdego KBC średnią wartość w euro banknotów w obiegu w okresie referencyjnym, przeliczaną w okresie referencyjnym na euro po dziennym referencyjnym kursie walutowym,
S	stanowi następujący współczynnik dla poszczególnych lat obrachunkowych, poczynając od daty wymiany gotówkowej: Rok obrachunkowy Współczynnik Rok wymiany gotówkowej 1 Rok wymiany gotówkowej plus jeden rok 0,8606735 Rok wymiany gotówkowej plus dwa lata 0,7013472 Rok wymiany gotówkowej plus trzy lata 0,5334835 Rok wymiany gotówkowej plus cztery lata 0,3598237 Rok wymiany gotówkowej plus pięć lat 0,1817225

2.   Suma kwot wyrównawczych KBC powinna wynieść 0.

3.   Kwoty wyrównawcze oblicza się za każdym razem, kiedy państwo członkowskie przyjmuje euro, lub gdy dochodzi do zmiany klucza kapitału subskrybowanego EBC.

4.   W przypadku KBC przystępującego do Eurosystemu, kwotę wyrównawczą tego KBC przypisuje się pozostałym KBC proporcjonalnie do ich udziałów w kluczu subskrybowanego kapitału oraz po odwróceniu znaku (+/–) – jako uzupełnienie kwot wyrównawczych już obowiązujących wobec takich pozostałych KBC.

5.   Kwoty wyrównawcze i odpowiadające im zapisy księgowe księguje się na odrębnych wewnętrznych rachunkach Eurosystemu w księgach każdego KBC, z datą waluty odpowiadającą dacie wymiany gotówkowej i z odpowiadającą jej datą waluty dla każdego kolejnego roku w okresie korekty. Zapisy księgowe odpowiadające kwotom wyrównawczym nie podlegają oprocentowaniu.

6.   W drodze wyjątku od postanowień ust. 1, w przypadku wystąpienia szczególnych okoliczności związanych ze zmianami w obserwowanych wielkościach banknotów w obiegu zgodnie z załącznikiem III do niniejszej decyzji, salda w ramach Eurosystemu z tytułu banknotów euro obiegu dla danego KBC podlegają korekcie zgodnie z przepisami zawartymi we wskazanym załączniku.

7.   Korekty sald w ramach Eurosystemu, o których mowa w niniejszym artykule, przestają mieć zastosowanie, począwszy od pierwszego dnia szóstego roku następującego po odpowiednim roku wymiany gotówkowej.

Artykuł 5

Kalkulacja i podział dochodu pieniężnego

1.   Kalkulacja dochodu pieniężnego poszczególnych KBC prowadzona jest przez EBC w układzie dziennym. Kalkulacja ta jest oparta na danych księgowych przekazanych EBC przez KBC. EBC podaje do wiadomości KBC kwoty łączne w okresach kwartalnych.

2.   Kwotę dochodu pieniężnego KBC pomniejsza się o kwotę równą odsetkom naliczonym lub zapłaconym od zobowiązań należących do podstawy zobowiązań, oraz zgodnie z decyzją Rady Prezesów EBC wydaną zgodnie z art. 32 ust. 4 pkt 2 Statutu ESBC.

3.   Podział kwot dochodu pieniężnego poszczególnych KBC w proporcjach określonych zgodnie z kluczem subskrybowanego kapitału odbywa się na koniec każdego roku obrachunkowego.

Artykuł 6

Kalkulacja i podział dochodu wynikającego z odpisów banknotów euro

1.   Wycofane banknoty euro pozostają częścią podstawy zobowiązań do czasu ich wymiany lub odpisania, którekolwiek z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.

2.   Rada Prezesów może zdecydować o odpisaniu wycofanych banknotów euro, przy czym w takim przypadku określa datę odpisania oraz całkowitą sumę rezerw celowych, jakie powinny być utworzone z tytułu tych wycofanych banknotów euro, które mają zostać wymienione.

3.   Wycofane banknoty euro podlegają odpisaniu w następujący sposób:

a)

w dacie odpisu pozycje „Banknoty w obiegu” w ramach bilansów EBC i poszczególnych KBC pomniejsza się o całkowitą wartość wycofanych banknotów euro nadal pozostających w obiegu. W tym celu rzeczywistą wartość wycofanych banknotów euro, które zostały wprowadzone do obiegu, koryguje się w celu osiągnięcia ich proporcjonalnej wartości obliczonej zgodnie z kluczem emisji, a różnicę rozlicza pomiędzy EBC i KBC;

b)	skorygowana wartość wycofanych banknotów euro podlega odpisaniu z pozycji bilansowej „Banknoty w obiegu” i przeniesieniu do rachunków zysków i strat poszczególnych KBC;

c)	KBC ustanawiają rezerwę celową z tytułu wycofanych banknotów euro, które mają zostać wymienione. Rezerwa ta odpowiada udziałowi odpowiedniego KBC w całkowitej kwocie rezerwy obliczonemu zgodnie z kluczem emisji.

4.   Wycofane banknoty euro wymieniane po dacie odpisu podlegają uwzględnieniu w księgach KBC, który je przyjął. Wpływ wycofanych banknotów euro podlega przynajmniej raz do roku redystrybucji pomiędzy KBC na podstawie klucza emisji, przy czym powstające różnice podlegają rozliczeniu pomiędzy tymi KBC. KBC dokonują potrącenia swojego proporcjonalnego udziału z kwotą rezerwy, albo – w przypadku gdy wpływ banknotów przekracza kwotę rezerwy – uwzględniają wynikające z tego koszty w rachunku zysków i strat.

5.   Rada Prezesów dokonuje corocznej rewizji całkowitej kwoty rezerwy.

Artykuł 7

Uchylenie obowiązujących przepisów

Uchyla się decyzję EBC/2001/16. Odniesienia do uchylonej decyzji traktuje się jak odniesienia do niniejszej decyzji i odczytuje zgodnie z tabelą zgodności określoną w załączniku V.

Artykuł 8

Wejście w życie

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem 31 grudnia 2010 r.

---

(1)  Dz.U. L 337 z 20.12.2001, s. 55.

(2)  Zob. załącznik IV.

(3)  Dz.U. L 139 z 11.5.1998, s. 1.

(4)  Dz.U. L 207 z 28.7.2006, s. 39.

(5)  Zob. s. 26 niniejszego Dziennika Urzędowego. Decyzja EBC/2010/29 została przyjęta przed opublikowaniem decyzji EBC/2010/23.

(6)  Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. Decyzja EBC/2010/24 została przyjęta przed opublikowaniem decyzji EBC/2010/23.

(7)  Dz.U. L 78 z 25.3.2003, s. 16.

(8)  Dz.U. L 177 z 30.6.2006, s. 1.

(9)  Zob. s. 31 niniejszego Dziennika Urzędowego.

(10)  Dz.U. L 310 z 11.12.2000, s. 1.

(11)  Dz.U. L 175 z 4.7.2009, s. 18.

---

---

---

---

---

---