EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52012AB0024

Γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 2ας Απριλίου 2012 , σχετικά με πρόταση κανονισμού για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και πρόταση οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/65/ΕΚ για το συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και της οδηγίας 2011/61/ΕΕ σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων όσον αφορά την υπέρμετρη στήριξη στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας (CON/2012/24)

OJ C 167, 13.6.2012, p. 2–14 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

13.6.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 167/2


ΓΝΏΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΚΕΝΤΡΙΚΉΣ ΤΡΆΠΕΖΑΣ,

της 2ας Απριλίου 2012,

σχετικά με πρόταση κανονισμού για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και πρόταση οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/65/ΕΚ για το συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και της οδηγίας 2011/61/ΕΕ σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων όσον αφορά την υπέρμετρη στήριξη στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας

(CON/2012/24)

2012/C 167/03

Εισαγωγή και νομική βάση

Στις 13 Δεκεμβρίου 2011 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έλαβε αίτημα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διατύπωση γνώμης σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (1) (εφεξής ο «προτεινόμενος κανονισμός») και στις 21 Δεκεμβρίου 2011 έλαβε αίτημα για τη διατύπωση γνώμης σχετικά με πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/65/ΕΚ για το συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και της οδηγίας 2011/61/ΕΕ σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών συλλογικών επενδύσεων όσον αφορά την υπέρμετρη στήριξη στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας (2) (εφεξής η «προτεινόμενη οδηγία»).

Η αρμοδιότητα της ΕΚΤ για τη διατύπωση γνώμης βασίζεται στα άρθρα 127 παράγραφος 4 και 282 παράγραφος 5 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς ο προτεινόμενος κανονισμός και η προτεινόμενη οδηγία περιέχουν διατάξεις που επηρεάζουν τη συμβολή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών στην ομαλή άσκηση πολιτικών που αφορούν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 127 παράγραφος 5 της συνθήκης. Η παρούσα γνώμη εκδόθηκε από το διοικητικό συμβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 17.5. πρώτη πρόταση του εσωτερικού κανονισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Γενικές παρατηρήσεις

Η ΕΚΤ συμμερίζεται το γενικό στόχο που επιδιώκεται με τον προτεινόμενο κανονισμό και την προτεινόμενη οδηγία, ο οποίος έγκειται στο να συμβάλουν στη μείωση των κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης επενδυτών και συμμετεχόντων στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στην ποιότητα των αξιολογήσεων πιστοληπτικής ικανότητας. Τα προτεινόμενα μέτρα σκοπούν: α) στη μείωση της υπέρμετρης στήριξης στις εξωτερικές αξιολογήσεις· β) στον περιορισμό των κινδύνων μετάδοσης των επιπτώσεων που συνδέονται με τις αλλαγές στις αξιολογήσεις δημοσίου χρέους· γ) στη βελτίωση των συνθηκών της αγοράς αξιολογήσεων πιστοληπτικής ικανότητας με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των αξιολογήσεων· δ) στη διασφάλιση του δικαιώματος προσφυγής των επενδυτών· και ε) στη βελτίωση της ποιότητας των αξιολογήσεων με την ενίσχυση της ανεξαρτησίας των οργανισμών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (ΟΑΠΙ) και την προώθηση υγιών διαδικασιών και μεθοδολογιών για τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας. Η ΕΚΤ δείχνει ζωηρό ενδιαφέρον για ρυθμιστικές πρωτοβουλίες που μειώνουν τη στήριξη σε εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας (3). Οι αδυναμίες που έχουν παρατηρηθεί στις αξιολογήσεις των ΟΑΠΙ μπορεί να έχουν σημαντικές συνέπειες για την εμπιστοσύνη στην αγορά και πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΚΤ συμμερίζεται τον ειδικότερο στόχο της Επιτροπής, ο οποίος έγκειται στη μείωση της υπέρμετρης στήριξης στις εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας, ο οποίος και ευθυγραμμίζεται με τις αρχές που θέσπισε το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΣΧΣ) στον τομέα αυτόν (4).

Η ΕΚΤ υποστηρίζει επίσης την ανάθεση εκτεταμένων εξουσιών στην Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) όσον αφορά τη χορήγηση άδειας και την εποπτεία των ΟΠΑΙ. Τα συμπληρωματικά καθήκοντα της ΕΑΚΑΑ βάσει του προτεινόμενου κανονισμού θα συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών της αγοράς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των αξιολογήσεων και την προώθηση υγιών διαδικασιών και μεθοδολογιών για τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας (5).

Ειδικότερες παρατηρήσεις

1.    Υπέρμετρη στήριξη στις εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας

Αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα

1.1.

Σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να διεξάγουν τις δικές τους αξιολογήσεις κινδύνου και να μην «βασίζονται αποκλειστικά ή μηχανιστικά στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας για την αξιολόγηση της φερεγγυότητας μιας οντότητας ή ενός χρηματοπιστωτικού μέσου» (6). Επίσης, οι αρμόδιες αρχές που είναι επιφορτισμένες με την εποπτεία αυτών των επιχειρήσεων πρέπει να «ελέγχουν στενά την επάρκεια των διαδικασιών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων» (7). Οι ως άνω διατάξεις αντικατοπτρίζουν τα συμπεράσματα της έκθεσης de Larosière (8) και τις αρχές του ΣΧΣ, σύμφωνα με τις οποίες οι τράπεζες, οι συμμετέχοντες στην αγορά και οι θεσμικοί επενδυτές θα πρέπει να διεξάγουν τις δικές τους αξιολογήσεις κινδύνων (9).

1.2.

Η ΕΚΤ υποστηρίζει τον κοινό στόχο του ΣΧΣ και της Επιτροπής όσον αφορά τον περιορισμό της υπέρμετρης στήριξης στις εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας (10). Συγκεκριμένα, η ΕΚΤ παρατηρεί ότι η πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων και για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη συμπληρωματική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων, ασφαλιστικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων επενδύσεων χρηματοπιστωτικού ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων (11) περιλαμβάνει διατάξεις για το εν λόγω ζήτημα, δίδοντας έμφαση στην ανάπτυξη από τα πιστωτικά ιδρύματα εσωτερικών μεθόδων για τον υπολογισμό των απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων σε συνδυασμό και με τον πιστωτικό κίνδυνο και τον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου (12). Επιπροσθέτως, στο μέτρο που τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα υποχρεούνται να αναπτύσσουν επαρκείς δυνατότητες αξιολόγησης κινδύνων, οι δυνατότητες αυτές θα πρέπει να είναι ανάλογες με τη φύση, το μέγεθος και την περιπλοκότητα των δραστηριοτήτων τους.

Η ΕΚΤ παρατηρεί επίσης τις αντίστοιχες τροποποιήσεις στην οδηγία 2009/65/ΕΚ και στην οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2011, σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2009/65/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 (13). Συνεπώς, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέπεια μεταξύ του προτεινόμενου κανονισμού και των αντίστοιχων διατάξεων στην ειδικότερη νομοθεσία, η ΕΚΤ προτείνει να διευκρινιστεί στον προτεινόμενο κανονισμό ο χαρακτήρας της υποχρέωσης που επιβάλλεται στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Αναφορές της νομοθεσίας της Ένωσης στις εξωτερικές αξιολογήσεις

1.3.

Σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό οι κατευθυντήριες γραμμές, οι συστάσεις και τα σχέδια τεχνικών προτύπων της ΕΑΤ, της ΕΑΑΕΣ και της ΕΑΚΑΑ δεν θα πρέπει να αναφέρονται σε αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας « εάν οι αναφορά αυτή μπορεί να ενθαρρύνει τις αρμόδιες αρχές ή τους συμμετέχοντες στις χρηματαγορές να στηριχθούν μηχανιστικά στις αξιολογήσεις αυτές» (14). Ο προτεινόμενος κανονισμός συστήνει, επίσης, η ΕΑΤ, η ΕΑΑΕΣ και η ΕΑΚΑΑ να επανεξετάσουν και να αφαιρέσουν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2013, εφόσον απαιτείται, «όλες τις αναφορές των υφιστάμενων κατευθυντήριων γραμμών και συστάσεων σε αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας» (15). Παρόμοια υποχρέωση επιβάλλεται και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ) όσον αφορά τις προειδοποιήσεις και τις συστάσεις του (16).

1.4.

Η ΕΚΤ συμπεραίνει ότι όλες οι προτεινόμενες τροποποιήσεις στόχο έχουν την εφαρμογή των αρχών του ΣΧΣ, οι οποίες καλούν τους φορείς καθορισμού προτύπων και τις αρχές να αξιολογήσουν τις αναφορές στις αξιολογήσεις των ΟΑΠΙ σε πρότυπα, νόμους και κανονισμούς και, εφόσον αυτό είναι δυνατό, να τις καταργήσουν ή να τις αντικαταστήσουν με κατάλληλα εναλλακτικά πρότυπα πιστοληπτικής ικανότητας (17). Ωστόσο, παρόλο που θα ήταν σκόπιμο να καταργηθούν διατάξεις της Ένωσης ή της εθνικής νομοθεσίας που επιβάλλουν υποχρεωτική προσφυγή σε εξωτερικές αξιολογήσεις ή ακόμη και να καταργηθούν όλες οι αναφορές σε εξωτερικές αξιολογήσεις στο μέτρο που οι εν λόγω υποχρεώσεις ή αναφορές σε εξωτερικές αξιολογήσεις θα μπορούσαν να νοηθούν ως ενισχύουσες τη «μηχανιστική» προσφυγή σε τέτοιου είδους αξιολογήσεις, η ΕΚΤ θα συνιστούσε προσοχή όσον αφορά τη διατύπωση των ως άνω διατάξεων του προτεινόμενου κανονισμού (18), καθώς αυτές δύσκολα θα μπορούσαν να εφαρμοστούν.

1.5.

Πρώτον, όσον αφορά τις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (ΕΕΑ), η νομοθεσία επιπέδου 1 της Ένωσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες αναφέρεται σε εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας ή πιστοληπτικές αξιολογήσεις. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στην περίπτωση της τραπεζικής νομοθεσίας της Ένωσης, η οποία αναφέρεται σε πιστοληπτικές αξιολογήσεις από εξωτερικούς οργανισμούς πιστοληπτικής αξιολόγησης (external credit assessment institutions — ECAI) (19) και απαιτεί επισήμως από την ΕΑΤ να αναπτύσσει σχέδια τεχνικών προτύπων σχετικά με τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις (20). Τα εν λόγω σχέδια εκδίδονται από την Επιτροπή βάσει εξουσιοδοτικών διατάξεων που περιέχονται στη νομοθεσία επιπέδου 1 (21) και στοχεύουν στην περαιτέρω συμπλήρωση ή εξειδίκευση των διατάξεων αυτών. Συνεπώς, φαίνεται να υπάρχει δυσκολία στην εφαρμογή της απαγόρευσης αναφοράς στις πιστοληπτικές αξιολογήσεις στα προαναφερόμενα κείμενα, παρόλο που η χρήση της φράσης «εφόσον απαιτείται» αφήνει κάποιο περιθώριο εκτίμησης στις ΕΕΑ (22). Συγκεκριμένα, η εκτίμηση εάν οι αναφορές σε πιστοληπτικές αξιολογήσεις έχουν πράγματι τη «δυνατότητα να ενεργοποιήσουν μηχανιστική εξάρτηση», αντί να επιτρέπουν μια πληροφορημένη εκτίμηση από τους επενδυτές και τους συμμετέχοντες στην αγορά, είναι υποκειμενική, πράγμα που καθιστά προβληματική τη θέσπισή της ως νομική υποχρέωση στον προτεινόμενο κανονισμό.

1.6.

Δεύτερον, όσον αφορά το ΕΣΣΚ, η ως άνω αναφερόμενη απαγόρευση αναφοράς σε αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας στις προειδοποιήσεις και συστάσεις του ΕΣΣΚ φαίνεται επίσης δυσανάλογη, καθώς οι εν λόγω αξιολογήσεις αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφοριών και συνιστούν σημεία αναφοράς ή μοντέλα που μπορεί να χρησιμοποιεί το ΕΣΣΚ στο πλαίσιο των καθηκόντων του.

1.7.

Γενικά, η ΕΚΤ υποστηρίζει την άποψη του ΣΧΣ ότι οι ΟΠΑΙ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και ότι οι αξιολογήσεις τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατάλληλα από τις επιχειρήσεις στο πλαίσιο των εσωτερικών τους διαδικασιών για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας (23). Στο πλαίσιο αυτό, σκοπός της παρούσας μεταρρύθμισης είναι η μείωση της υπερβολικής στήριξης στις εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας και η ενίσχυση της ποιότητάς τους, χωρίς όμως να αποκλειστεί εντελώς η χρήση τους. Παράλληλα, η χρήση των αξιολογήσεων των ΟΠΑΙ από τις επιχειρήσεις δεν μειώνει την ευθύνη που έχουν να διασφαλίζουν ότι τα πιστωτικά τους ανοίγματα βασίζονται σε υγιείς αξιολογήσεις (24). Η ΕΚΤ υποστηρίζει τη σταδιακή μέθοδο, την οποία πρεσβεύει το ΣΧΣ, και επισημαίνει ότι οι αναφορές στις αξιολογήσεις των ΟΠΑΙ θα πρέπει να καταργούνται ή να αντικαθίστανται μόνο στην περίπτωση που έχουν εξευρεθεί αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν με ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, καθίσταται αναγκαίο οι φορείς καθορισμού προτύπων και οι αρχές να αναπτύξουν μεταβατικά προγράμματα και χρονοδιαγράμματα προκειμένου να καταστεί δυνατή η κατάργηση ή αντικατάσταση των αναφορών στις αξιολογήσεις των ΟΠΑΙ, στις περιπτώσεις που αυτό είναι δυνατό, και να θεσπιστεί με ασφάλεια η σχετική ενίσχυση των δυνατοτήτων διαχείρισης κινδύνων.

1.8.

Η ΕΚΤ συστήνει την αντικατάσταση του άρθρου 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού (25) με μια αιτιολογική σκέψη η οποία θα υπενθυμίζει στις δημόσιες αρχές πόσο σημαντικό είναι να συμβάλλουν, όταν κρίνεται σκόπιμο, στον προαναφερόμενο στόχο της μείωσης της υπέρμετρης στήριξης στις εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας. Η ΕΚΤ παρατηρεί επίσης ότι σύμφωνα με την προτεινόμενη οδηγία για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις IV (CRD IV) (26) η ΕΑΤ, σε συνεργασία με την ΕΑΑΕΣ και την ΕΑΚΑΑ, θα δημοσιεύει εξαμηνιαίες εκθέσεις σχετικά με το βαθμό στον οποίο η νομοθεσία των κρατών μελών περιέχει αναφορές σε εξωτερικές αξιολογήσεις και σχετικά με τα μέτρα που αυτά λαμβάνουν για τη μείωσή τους. Η ΕΚΤ προτείνει οι ΕΕΑ, έχοντας λάβει υπόψη τη συμβολή της ΕΚΤ και του ΕΣΣΚ, να υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή για πιθανές εναλλακτικές ή συμπληρωματικές λύσεις σχετικά με τις αναφορές σε εξωτερικές αξιολογήσεις στην νομοθεσία της Ένωσης και την εθνική νομοθεσία.

1.9.

Για πληροφοριακούς σκοπούς, το παράρτημα II της παρούσας γνώμης περιγράφει τις μεθοδολογίες πιστοληπτικής αξιολόγησης που χρησιμοποιεί το Ευρωσύστημα στο πλαίσιο της καταλληλότητας των ασφαλειών για πράξεις παροχής ρευστότητας.

2.    Οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και εξωτερικοί οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας

Εξωτερικές πιστοληπτικές αξιολογήσεις και επιλεξιμότητα ECAI

2.1.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 προβλέπει ότι οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας πρέπει να υποβάλλουν αίτηση για εγγραφή, ως προϋπόθεση για την αναγνώρισή τους ως ECAI (27) σύμφωνα με την οδηγία 2006/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14 Ιουνίου 2006 σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικών ιδρυμάτων (28), και ότι η εν λόγω διαδικασία εγγραφής δεν θα πρέπει να αντικαθιστά την καθιερωμένη διαδικασία για την αναγνώριση ECAI σύμφωνα με την ως άνω οδηγία (29).

2.2.

Σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις IV (CRD IV) (30), η διαδικασία για την αναγνώριση ECAI από τις αρμόδιες αρχές συνεπάγεται «αυτόματη» καταλληλότητα των ΟΠΑΙ που είναι εγγεγραμμένοι ή πιστοποιημένοι σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1060/2009. Αυτό ισχύει και για τις κεντρικές τράπεζες που εκδίδουν αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας και εξαιρούνται από τον εν λόγω κανονισμό (31). Η ΕΚΤ υποστηρίζει τη νέα διαδικασία που προβλέπει ο προτεινόμενος κανονισμός CRD IV, καθώς θα συμβάλει στην απλοποίηση της διαδικασίας αναγνώρισης για τους ECAI και θα εξασφαλίσει διατομεακή συνέπεια (32). Για λόγους νομικής σαφήνειας και διαφάνειας, η ΕΚΤ θα πρότεινε ωστόσο να διευκρινιστεί περαιτέρω σε μια αιτιολογική σκέψη του προτεινόμενου κανονισμού ότι η έναρξη ισχύος του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV θα επιφέρει αυτόματη αναγνώριση των ως άνω ΟΠΑΙ και κεντρικών τραπεζών (ως ECAI) και ότι υπάρχει ανάγκη καθορισμού της αντιστοιχίας μεταξύ πιστοληπτικών αξιολογήσεων και βαθμίδων πιστοληπτικής διαβάθμισης, δηλ. αντιστοίχιση (mapping).

Αντιστοίχιση και ευρωπαϊκός δείκτης αξιολόγησης

2.3.

Ο προτεινόμενος κανονισμός προβλέπει τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού δείκτη αξιολόγησης από την ΕΑΚΑΑ, ο οποίος θα αποτελείται από όλες τις υποβαλλόμενες στην ΕΑΚΑΑ πιστοληπτικές αξιολογήσεις, καθώς και από έναν συγκεντρωτικό δείκτη αξιολόγησης για κάθε αξιολογούμενο χρεόγραφο (33). Τόσο ο δείκτης όσο και οι επιμέρους πιστοληπτικές αξιολογήσεις θα δημοσιεύονται στο δικτυακό τόπο της ΕΑΚΑΑ. Σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό, οι υποβαλλόμενες στην ΕΑΚΑΑ αξιολογήσεις θα βασίζονται σε μια εναρμονισμένη κλίμακα αξιολογήσεων (34).

2.4.

Παρόλο που η ΕΚΤ υποστηρίζει την ενισχυμένη διαφάνεια, διαλειτουργικότητα και συγκρισιμότητα των αξιολογήσεων από τους συμμετέχοντες στην αγορά, θα πρέπει ωστόσο να διασφαλιστεί, εν όψει των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων στον ανταγωνισμό και την ποικιλία των μεθόδων αξιολόγησης, ότι η θέσπιση εναρμονισμένης κλίμακας αξιολογήσεων δεν ασκεί πίεση στους ΟΠΑΙ για εναρμόνιση μεθοδολογιών και διαδικασιών.

2.5.

Εξάλλου, η ΕΚΤ παρατηρεί ότι διαδικασίες αντιστοίχισης θα αναπτυχθούν στον τραπεζικό (35) και τον ασφαλιστικό τομέα (36) από την ΕΑΤ και την ΕΑΑΕΣ. Εν όψει των διατομεακών χαρακτηριστικών των εν λόγω ζητημάτων, θα ήταν σκόπιμος ο συντονισμός της αντιστοίχισης, πιθανόν μέσω της μικτής επιτροπής των ΕΕΑ (37). Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΚΤ συστήνει τη διαγραφή της αναφοράς στην εναρμονισμένη κλίμακα αξιολόγησης και προτείνει η ΕΑΚΑΑ, σε συνεργασία με την ΕΑΤ, την ΕΑΑΕΣ και την ΕΚΤ, να εξετάσει, έως το Δεκέμβριο του 2015, εάν είναι εφικτή η θέσπιση εναρμονισμένης κλίμακας αξιολογήσεων για τις αξιολογήσεις που εκδίδουν οι εγγεγραμμένοι και πιστοποιημένοι ΟΠΑΙ και να υποβάλει έκθεση στην Επιτροπή επί του θέματος. Αυτό σημαίνει ότι στον προτεινόμενο κανονισμό θα πρέπει οι αναφορές στον «ευρωπαϊκό δείκτη αξιολογήσεων» να αντικατασταθούν από αναφορές στην «ευρωπαϊκή πλατφόρμα αξιολογήσεων».

3.    Λοιπές παρατηρήσεις

Αξιολογήσεις δημοσίου χρέους

3.1.

Η ΕΚΤ υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται για την ενίσχυση της διαφάνειας και της δημοσιοποίησης της μεθοδολογίας και της διαδικασίας αξιολόγησης όσον αφορά το δημόσιο χρέος (38). Με τον προτεινόμενο κανονισμό θεσπίζεται ειδικό καθεστώς όσον αφορά τη συχνότητα επανεξέτασης και τη διαδικασία έκδοσης των αξιολογήσεων κρατών. Η ΕΚΤ επικροτεί τις προτεινόμενες αλλαγές και κυρίως την πρόταση να απαιτείται από τους ΟΑΠΙ να εξετάζουν τις αξιολογήσεις κρατών με μεγαλύτερη συχνότητα. Παρόλο που οι αξιολογήσεις θα πρέπει να δημοσιεύονται μόνο μετά τη λήξη και τουλάχιστον μία ώρα πριν από την έναρξη εργασιών των τόπων διαπραγμάτευσης στην Ένωση, η ΕΚΤ θεωρεί ότι θα μπορούσαν να ληφθούν και άλλες πρωτοβουλίες για την άμβλυνση των πιθανών φιλοκυκλικών επιπτώσεων των μεταβολών στις αξιολογήσεις. Η ΕΚΤ συστήνει να διερευνηθούν τρόποι μείωσης της ευμεταβλησίας που προκαλεί ο χρόνος αλλαγής των αξιολογήσεων, ιδίως όταν ο εκδότης παρακολουθείται και κινδυνεύει να χάσει τον επενδυτικό βαθμό του, καθώς και όταν εξετάζεται υποβάθμιση αρκετών βαθμών. Στις περιπτώσεις αυτές, θα μπορούσαν να διερευνηθούν περαιτέρω προτάσεις για συχνότερη επικοινωνία με την αγορά κατά τρόπο ώστε να αμβλύνονται τα φαινόμενα «κατακρήμνισης».

Εξάλλου, η ΕΚΤ παρατηρεί ότι ο προτεινόμενος κανονισμός προβλέπει οι οργανισμοί αξιολόγησης να συνοδεύουν κάθε αξιολόγηση δημόσιου χρέους ή σχετική πρόβλεψη με λεπτομερή έκθεση έρευνας, όπου εξηγούνται όλες οι παραδοχές, οι παράμετροι, τα όρια και οι αβεβαιότητες, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη για την έκδοσης της αξιολόγησης ή της πρόβλεψης (39). Εν προκειμένω, θα ήταν σκόπιμο ορισμένες από τις απαιτήσεις να επεκταθούν και σε άλλα είδη αξιολογήσεων, ιδίως οι απαιτήσεις για λεπτομερή πληροφόρηση σχετικά με τις ποσοτικές και ποιοτικές παραδοχές που δικαιολογούν την αλλαγή αξιολόγησης, και το σχετικό τους βάρος.

Ανεξαρτησία των ΟΑΠΙ

3.2.

Η ΕΚΤ υποστηρίζει τις προτάσεις της Επιτροπής να εξεταστούν ζητήματα που άπτονται της ανεξαρτησίας των ΟΑΠΙ. Ωστόσο, επειδή το ισχύον πρότυπο χρηματοδότησης των αξιολογήσεων «ο εκδότης πληρώνει» θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή σύγκρουσης συμφερόντων και επομένως να επιφέρει διαστρεβλωτικές επιπτώσεις στις αξιολογήσεις (40), απαιτείται η εξεύρεση ευρύτερων λύσεων όσον αφορά εναλλακτικά πρότυπα πληρωμής. Η ΕΚΤ χαιρετίζει για τους λόγους αυτούς τις διαρκείς εργασίες της Επιτροπής για την παρακολούθηση της καταλληλότητας των προτύπων αποδοχών των ΟΠΑΙ και αναμένει την υποβολή σχετικής έκθεσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έως το τέλος του 2012, λαμβανομένων υπόψη και των εργασιών που διεξάγονται σε άλλες έννομες τάξεις, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών (41).

3.3.

Παρόλο που η ΕΚΤ υποστηρίζει τις προτάσεις για πιο αυστηρούς κανόνες όσον αφορά τη μετοχική δομή των ΟΑΠΙ (42), συστήνει την επανεξέταση από την Επιτροπή του προτεινόμενου ορίου του 5 % (43) προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά του.

Αρχές εναλλαγής

3.4.

Αν και η ΕΚΤ υποστηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής όσον αφορά τη θέσπιση κανόνα εναλλαγής, την άποψη δηλαδή ότι οι μακροχρόνιες σχέσεις με τις ίδιες αξιολογούμενες οντότητες θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ανεξαρτησία των αξιολογήσεων, πιθανές τυχαίες συνέπειες μπορεί να χρήζουν περαιτέρω αξιολόγησης (44). Πρώτον, παρόλο που ο κανόνας της εναλλαγής μάλλον θα συμβάλλει στην αποτροπή των συγκρούσεων συμφερόντων που δημιουργούνται από το πρότυπο «ο εκδότης πληρώνει», θα πρέπει να αποφεύγονται οι αρνητικές επιπτώσεις της εναλλαγής των ΟΑΠΙ στην ποιότητα των αξιολογήσεων, ιδίως εφόσον υπάρχει κίνδυνος ανταγωνισμού από τους νεοεισερχόμενους με την προσφορά υπερδιογκωμένων αξιολογήσεων ή χαμηλότερων τιμών. Δεύτερον, ο κανόνας εναλλαγής δεν θα πρέπει να οδηγεί σε ασυνεχείς βάσεις δεδομένων, καθώς κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε προβλήματα στην επικύρωση των προτύπων αξιολόγησης. Τρίτον, προκειμένου η εν λόγω διάταξη να καταστεί αποτελεσματική, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι υπάρχει επαρκής αριθμός ΟΠΑΙ προς επιλογή, οι οποίοι πληρούν όλες τις ελάχιστες προϋποθέσεις, ιδίως όσον αφορά την έκδοση ειδικών αξιολογήσεων, π.χ. για δομημένα προϊόντα χρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, ο καθορισμός του ακριβούς αριθμού ετών μετά τον οποίο θα πρέπει να υπάρχει εναλλαγή μπορεί να απαιτεί περαιτέρω ανάλυση. Τέλος, θα πρέπει εν προκειμένω να εξεταστεί και η αλληλεπίδραση με την επικείμενη αξιολόγηση του προτύπου «ο εκδότης πληρώνει» (45).

Μεθοδολογίες

3.5.

Η ΕΚΤ υποστηρίζει την ανάθεση στην ΕΑΑΚΑ των προτεινόμενων καθηκόντων όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις νέες ή τροποποιημένες μεθοδολογίες των ΟΑΠΙ (46). Η ΕΚΤ συστήνει να διευκρινιστεί ότι τα καθήκοντα της ΕΑΚΑΑ περιορίζονται στην επαλήθευση της συμμόρφωσης των μεθοδολογιών με τους εφαρμοστέους κανόνες. Επίσης, ενδεχομένως να απαιτείται να οριστεί μια εφαρμοστέα διαδικασία και ένα χρονικό πλαίσιο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η επαλήθευση από την ΕΑΚΑΑ δεν παρακωλύει την έκδοση νέων αξιολογήσεων από τους ΟΠΑΙ. Η ΕΚΤ επικροτεί την πρόταση να απαιτείται μεγαλύτερη και ευκολονόητη καθοδήγηση των μεθοδολογιών και υποκείμενων παραδοχών που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση όλων των κατηγοριών στοιχείων του ενεργητικού. Τέλος, η ΕΚΤ επικροτεί και τη θέσπιση διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης για αλλαγές που πρόκειται να γίνουν στις μεθοδολογίες αξιολόγησης, τα πρότυπα ή τις βασικές παραδοχές.

Κανόνες για τα δομημένα μέσα χρηματοδότησης

3.6.

Η ΕΚΤ επικροτεί την πρόταση για αύξηση της διαφάνειας όσον αφορά τα δομημένα μέσα χρηματοδότησης (47). Ειδικότερα, η ΕΚΤ υποστηρίζει την προτεινόμενη υποχρέωση δημοσιοποίησης λεπτομερών πληροφοριών για τα δομημένα προϊόντα χρηματοδότησης (48), και συγκεκριμένα μέσω ενός κεντρικού δικτυακού τόπου (49) καθώς και την υποχρέωση δημοσιοποίησης δύο πιστοληπτικών αξιολογήσεων για τα δομημένα προϊόντα χρηματοδότησης (50). Εν προκειμένω, η ΕΚΤ θα ήθελε να υπογραμμίσει τα ακόλουθα:

3.7.

Πρώτον, προκειμένου να διασφαλιστεί η διατομεακή εναρμόνιση και προς αποφυγή της επικάλυψης κανόνων, θα πρέπει να διευκρινιστεί η σχέση μεταξύ των υποχρεώσεων δημοσιοποίησης για τους εκδότες, τους αρχικούς δικαιούχους και τους χορηγούς δομημένων προϊόντων χρηματοδότησης στον προτεινόμενο κανονισμό και παρόμοιων απαιτήσεων για τις τιτλοποιήσεις σε συγκεκριμένους τομείς (51).

3.8.

Δεύτερον, όσον αφορά τους τίτλους του Ευρωσυστήματος που προέρχονται από τιτλοποίηση, η πρωτοβουλία για την πληροφόρηση για το επίπεδο των δανείων καθιερώνει ειδικές απαιτήσεις πληροφόρησης ανά δάνειο για τους προερχόμενους από τιτλοποίηση τίτλους που γίνονται αποδεκτοί ως ασφάλειες στις πιστοδοτικές πράξεις του Ευρωσυστήματος. Στόχο έχει την αύξηση της διαφάνειας και την πιο έγκαιρη διαθεσιμότητα των πληροφοριών για τα υποκείμενα δάνεια και την απόδοσή τους στους συμμετέχοντες στην αγορά, σε τυποποιημένη μορφή. Εν προκειμένω, η ΕΚΤ επισημαίνει πιθανές συνέργειες από την ΕΑΚΑΑ κατά την επεξεργασία του περιεχομένου και των μορφών παροχής των πληροφοριών για τα δομημένα προϊόντα χρηματοδότησης (52).

3.9.

Τρίτον, η ΕΚΤ χαιρετίζει πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στην ενίσχυση των απαιτήσεων διαφάνειας στις αγορές δομημένων μέσων χρηματοδότησης και καλυμμένων ομολογιών και την εναρμόνιση των απαιτήσεων δημοσιοποίησης στον τομέα αυτό. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΚΤ υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής να αξιολογηθεί έως την 1η Ιουλίου 2015 η ανάγκη επέκτασης του αντικειμένου της παροχής πληροφοριών, μεταξύ άλλων, στις καλυμμένες ομολογίες (53). Η ΕΚΤ παρατηρεί επίσης ότι πρωτοβουλίες που αφορούν τη διαφάνεια της αγοράς καλυμμένων ομολογιών εξετάζονται και σε άλλες εκκρεμείς νομοθετικές πρωτοβουλίες, για παράδειγμα στον προτεινόμενο κανονισμό CRD IV (54). Συνεπώς, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η συνέπεια μεταξύ των διαφόρων πρωτοβουλιών. Δεδομένου ότι ο προτεινόμενος κανονισμός ρυθμίζει πρωτίστως τις δραστηριότητες των ΟΠΑΙ, οι ως άνω πρωτοβουλίες για τη διαφάνεια και τη δημοσιοποίηση πληροφοριών για τις καλυμμένες ομολογίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν και μια αξιολόγηση που να υποδεικνύει το κατάλληλο νομοθετικό μέσο της Ένωσης για τη θέσπιση των εν λόγω μέτρων, δηλ., για παράδειγμα στο πλαίσιο του προτεινόμενου κανονισμού ή/και σε άλλη σχετική νομοθεσία της Ένωσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.

Στις περιπτώσεις που η ΕΚΤ υποδεικνύει τροποποιήσεις στον προτεινόμενο κανονισμό, το παράρτημα I περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις διατύπωσης συνοδευόμενες από την αντίστοιχη αιτιολογία

Φρανκφούρτη, 2 Απριλίου 2012.

Ο Πρόεδρος της ΕΚΤ

Mario DRAGHI


(1)  COM(2011) 747 τελικό.

(2)  COM(2011) 746 τελικό.

(3)  Βλ. δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας — Απάντηση του Ευρωσυστήματος, Φεβρουάριος 2011 (εφεξής «απάντηση του Ευρωσυστήματος»), η οποία είναι διαθέσιμη στο δικτυακό τόπο της ΕΚΤ (http://www.ecb.europa.eu).

(4)  Βλ. έγγραφο του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με τίτλο «Principles for reducing reliance on CRA ratings» της 27ης Οκτωβρίου 2010 (αρχές για τον περιορισμό της στήριξης στις αξιολογήσεις των ΟΑΠΙ, εφεξής «αρχές του ΣΧΣ») καθώς και, στο παράρτημα II, μια επισκόπηση της πολιτικής που εφαρμόζεται στον τομέα αυτό βάσει του πλαισίου του Ευρωσυστήματος για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας.

(5)  Βλ., για παράδειγμα, τη γνώμη CON/2010/82 της 19ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, παράγραφοι 1 και 2. Όλες οι γνώμες δημοσιεύονται στο δικτυακό τόπο της ΕΚΤ (http://www.ecb.europa.eu).

(6)  Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 5α, πρώτη πρόταση.

(7)  Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 5α, δεύτερη πρόταση.

(8)  Βλ. έκθεση της ομάδας υψηλού επιπέδου για την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα στην ΕΕ, υπό την προεδρία του Jacques de Larosière, 25 Φεβρουαρίου 2009, σσ.19-20. Η ομάδα είναι της άποψης ότι η χρήση αξιολογήσεων, η οποία απαιτείται από ορισμένους χρηματοπιστωτικούς κανονισμούς, εγείρει αρκετά προβλήματα, είναι όμως αναπόφευκτη στο στάδιο αυτό. Θεωρεί ωστόσο ότι θα πρέπει με το πέρασμα του χρόνου να μειώνεται σημαντικά. Οι εποπτικές αρχές θα πρέπει να ελέγχουν εάν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν την δυνατότητα να συμπληρώνουν τις εξωτερικές αξιολογήσεις (στις οποίες δεν θα πρέπει πλέον να στηρίζονται υπέρμετρα) με αξιόπιστες ανεξάρτητες εκτιμήσεις.

(9)  Βλ. τις αρχές του ΣΧΣ, και συγκεκριμένα την αρχή II για τον περιορισμό της στήριξης της αγοράς στις αξιολογήσεις των ΟΠΑΙ.

(10)  Βλ. ενότητα 3.4.2. της αιτιολογικής έκθεσης του προτεινόμενου κανονισμού, σ. 7 και την εκτίμηση αντικτύπου που τον συνοδεύει, σσ. 11 έως 13 και 25 έως 28.

(11)  COM(2011) 453 τελικό.

(12)  Βλ. άρθρο 76 παράγραφοι 2 και 3 και άρθρο 77 της πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων και για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη συμπληρωματική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων, ασφαλιστικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων επενδύσεων χρηματοπιστωτικού ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων, COM(2011) 453 τελικό (η «προτεινόμενη οδηγία CRD IV»). Βλ. και άρθρο 395 της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων, COM(2011) 452 τελικό (ο «προτεινόμενος κανονισμός CRD IV»).

(13)  ΕΕ L 174 της 1.7.2011, σ. 1. Βλ. και άρθρα 1 και 2 της προτεινόμενης οδηγίας.

(14)  Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 5β, πρώτη παράγραφος.

(15)  Βλέπε υποσημείωση 14.

(16)  Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 5β, δεύτερη παράγραφος.

(17)  Βλ. τις αρχές του ΣΧΣ, και συγκεκριμένα την αρχή I για τον περιορισμό της στήριξης σε αξιολογήσεις των ΟΠΑΙ σε πρότυπα, νόμους και κανονισμούς.

(18)  Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 5β.

(19)  Βλ., για παράδειγμα, σε σχέση με τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις από ECAI, άρθρα 80 έως 83 και 96 έως 99 και τα παραρτήματα VI και IX της οδηγίας 2006/48/ΕΚ, άρθρα 130 και επ. του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV και άρθρα 109α παράγραφος 1 στοιχείο β) και 111 παράγραφος 1 στοιχείο ιδ) της πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση των οδηγιών 2003/71/ΕΚ και 2009/138/ΕΚ, όσον αφορά τις εξουσίες της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων και της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (COM(2011) 8 τελικό) (εφεξής η «προτεινόμενη οδηγία “Omnibus II”»).

(20)  Άρθρα 81 παράγραφος 2 και 97 παράγραφος 2 της οδηγίας 2006/48/ΕΚ.

(21)  Βλ., για παράδειγμα, άρθρο 81 παράγραφος 2, δεύτερο εδάφιο της οδηγίας 2006/48/ΕΚ, άρθρο 131 παράγραφος 1 του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV και άρθρο 111 παράγραφος 1 στοιχείο ιδ) της προτεινόμενης οδηγίας “Omnibus II”.

(22)  Όπως προτείνεται στο άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 5β, τελευταία πρόταση της πρώτης παραγράφου.

(23)  Βλ. τις αρχές του ΣΧΣ, και συγκεκριμένα την αρχή II.

(24)  Βλέπε υποσημείωση 23.

(25)  Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 5β.

(26)  Άρθρο 150 παράγραφος 2 της προτεινόμενης οδηγίας CRD IV.

(27)  Άρθρο 2 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009.

(28)  ΕΕ L 177 της 30.6.2006, σ. 1.

(29)  Βλ. αιτιολογική σκέψη 44 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009.

(30)  Βλ. άρθρα 130 παράγραφος 2 και 262 παράγραφος 2 του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV.

(31)  Πρβλ. άρθρα 130, 131 και 133 του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV και άρθρα 81 και 97 και μέρος II του παραρτήματος VI της οδηγίας 2006/48/ΕΚ.

(32)  Βλ. παράγραφο 6.4. της γνώμης CON/2011/42 της 4ης Μαΐου 2011 αναφορικά με πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση των οδηγιών 2003/71/ΕΚ και 2009/138/ΕΚ, όσον αφορά τις εξουσίες της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων και της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών.

(33)  Άρθρο 1 παράγραφος 14 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 11α.

(34)  Άρθρο 1 παράγραφοι 14 και 18 του προτεινόμενου κανονισμού, νέα άρθρα 11α παράγραφος 1 και 21 παράγραφος 4α.

(35)  Βλ. άρθρα 131 και 265 του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV και τις αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές για την αναγνώριση των ECAI της επιτροπής ευρωπαϊκών αρχών τραπεζικής εποπτείας, 30 Νοεμβρίου 2010, μέρος 3, οι οποίες είναι διαθέσιμες στο δικτυακό τόπο της ΕΑΤ (http://www.eba.europa.eu).

(36)  Βλ. πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση των οδηγιών 2003/71/ΕΚ και 2009/138/ΕΚ, όσον αφορά τις εξουσίες της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων και της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών, Συμβιβαστική πρόταση της Προεδρίας της 21 Σεπτεμβρίου 2011, διαθέσιμη στο δικτυακό τόπο του Συμβουλίου (http://register.consilium.europa.eu).

(37)  Βλ. γνώμη CON/2011/42, παράγραφος 6.4.

(38)  Βλ. απάντηση του Ευρωσυστήματος, παράγραφος 2.1.

(39)  Παράρτημα I, σημείο 6 του προτεινόμενου κανονισμού.

(40)  Βλ. απάντηση του Ευρωσυστήματος, παράγραφος 5.

(41)  Βλ. άρθρο 1 παράγραφος 24 του προτεινόμενου κανονισμού, άρθρο 39 παράγραφος 1.

(42)  Βλ. άρθρο 1 παράγραφος 8 του προτεινόμενου κανονισμού, άρθρο 6α.

(43)  Βλ. άρθρο 1 παράγραφος 8 του προτεινόμενου κανονισμού, άρθρο 6α παράγραφος 1 στοιχείο α).

(44)  Άρθρο 1 παράγραφος 8 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 6β.

(45)  Άρθρο 39 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009.

(46)  Άρθρο 1 παράγραφοι 10 και 19 του προτεινόμενου κανονισμού.

(47)  Άρθρο 1 παράγραφος 11 του προτεινόμενου κανονισμού.

(48)  Άρθρο 1 παράγραφος 11 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 8α παράγραφος 1.

(49)  Άρθρο 1 παράγραφος 11 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 8α παράγραφος 4.

(50)  Άρθρο 1 παράγραφος 11 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 8β.

(51)  Βλ. για παράδειγμα άρθρο 122α της οδηγίας 2006/48/ΕΚ, άρθρο 17 της οδηγίας 2011/61/ΕΕ, άρθρο 50α της οδηγίας 2009/65/ΕΚ και άρθρο 135 της οδηγίας 2009/138/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριοτήτων ασφάλισης και αντασφάλισης (Φερεγγυότητα II) (ΕΕ L 335 της 17.12.2009, σ. 1).

(52)  Άρθρο 1 παράγραφος 11 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 8α παράγραφος 3.

(53)  Άρθρο 1 παράγραφος 24 του προτεινόμενου κανονισμού, νέο άρθρο 39 παράγραφος 4.

(54)  Άρθρο 478 του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV, Συμβιβαστική πρόταση της Προεδρίας της 1ης Μαρτίου 2012, η οποία είναι διαθέσιμη στο δικτυακό τόπο του Συμβουλίου (http://register.consilium.europa.eu).


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Προτάσεις διατύπωσης για τον προτεινόμενο κανονισμό

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροποποιήσεις που προτείνει η ΕΚΤ (1)

Τροποποίηση 1

Αιτιολογική σκέψη 3α του προτεινόμενου κανονισμού (νέα)

Δεν υπάρχει κείμενο.

«

Οι αρχές του ΣΧΣ για τον περιορισμό της στήριξης στις αξιολογήσεις των οργανισμών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας ορίζουν ότι οι φορείς καθορισμού προτύπων και οι αρχές θα πρέπει να αξιολογήσουν τις αναφορές στις αξιολογήσεις των ΟΑΠΙ σε πρότυπα, νόμους και κανονισμούς και, εφόσον αυτό είναι δυνατό, να τις καταργήσουν ή να τις αντικαταστήσουν με κατάλληλα εναλλακτικά πρότυπα πιστοληπτικής ικανότητας. Η προσέγγιση αυτή θα πρέπει να ενθαρρύνεται και σε επίπεδο Ένωσης. Οι δημόσιες αρχές θα πρέπει να λάβουν δεόντως υπόψη την ανάγκη αποφυγής της υπέρμετρης και μηχανιστικής στήριξης των αρμόδιων αρχών και συμμετεχόντων της χρηματοπιστωτικής αγοράς στις πιστοληπτικές αξιολογήσεις και θα πρέπει να συμβάλλουν κατάλληλα στο σκοπό αυτό.»

Αιτιολογία

Η προτεινόμενη τροποποίηση αντικατοπτρίζει την αρχή του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΣΧΣ) για τη μείωση της στήριξης στις αξιολογήσεις των οργανισμών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (ΟΑΠΙ) και προτείνει τη συμβολή όλων των αρμόδιων αρχών της Ένωσης, καθώς και των εθνικών δημόσιων αρχών, στο σκοπό αυτό (βλ. και τροποποιήσεις 4 και 5).

Τροποποίηση 2

Αιτιολογική σκέψη 21α του προτεινόμενου κανονισμού (νέα)

Δεν υπάρχει κείμενο.

«21α

Με την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. xx/201x του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της xx xxx 201x  (2) σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων, οι εγγεγραμμένοι ή πιστοποιημένοι σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και οι κεντρικές τράπεζες που εκδίδουν πιστοληπτικές αξιολογήσεις, αλλά εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, λαμβάνουν αυτοδικαίως, για κανονιστικούς σκοπούς, την ιδιότητα του ECAI.»

Αιτιολογία

Όσον αφορά την αλληλεπίδραση μεταξύ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και το καθεστώς για την αναγνώριση των ECAI βάσει της οδηγίας 2006/48/ΕΚ, η ΕΚΤ έχει ήδη επισημάνει ότι η επικάλυψη διαδικασιών και δαπανηρών απαιτήσεων θα πρέπει να αποφεύγεται  (3). Η αιτιολογική σκέψη 44 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 διαλαμβάνει ότι ο κανονισμός δεν θα πρέπει να αντικαταστήσει τη διαδικασία της αναγνώρισης των ECAI βάσει της οδηγίας 2006/48/ΕΚ. Ωστόσο, δεδομένου ότι ο προτεινόμενος κανονισμός CRD IV ορίζει ως ECAI όλoυς τους ΟΑΠΙ που έχουν εγγραφεί ή πιστοποιηθεί σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 ή τις κεντρικές τράπεζες που εκδίδουν αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας και εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009, η ΕΚΤ συστήνει να αναφερθεί σε μια νέα αιτιολογική σκέψη ότι η πιο πάνω διαδικασία αναγνώρισης θα είναι άνευ αντικειμένου με την έναρξη ισχύος του προτεινόμενου κανονισμού CRD IV. Εν προκειμένω, το άρθρο 2 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 θα πρέπει να τροποποιηθεί μόλις τεθεί σε ισχύ ο προτεινόμενος κανονισμός CRD IV.

Τροποποίηση 3

Άρθρο 1 παράγραφος 2α του προτεινόμενου κανονισμού (νέο)

Τροποποίηση του άρθρου 2 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009

Δεν υπάρχει κείμενο.

«4.   Προκειμένου να εξασφαλισθεί η ομοιόμορφη εφαρμογή της παραγράφου 2 στοιχείο δ), η Επιτροπή μπορεί κατόπιν υποβολής αιτήσεως από κράτος μέλος και αφού διαβουλευθεί με την ΕΚΤ και την ΕΑΚΑΑ, σύμφωνα με τηνκανονιστική διαδικασία στην οποία παραπέμπει το άρθρο 38 παράγραφος 3 και σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζει το στοιχείο δ) της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, να εγκρίνει απόφαση που θα αναφέρει ότι η κεντρική τράπεζα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω στοιχείου και επομένως οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητάς της εξαιρούνται από την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, ενημερώνει δε σχετικά την ΕΑΚΑΑ.

Η ΕΑΚΑΑ δημοσιεύει στο δικτυακό τόπο της τον κατάλογο με τις κεντρικές τράπεζες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του στοιχείου δ) της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου.»

Αιτιολογία

Κατά την αξιολόγηση της πιστοληπτικής διαβάθμισης των αποδεκτών περιουσιακών στοιχείων, το Ευρωσύστημα λαμβάνει υπόψη πιστοληπτικές αξιολογήσεις που προέρχονται από διαφορετικές πηγές, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών συστημάτων αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας που λειτουργούν σε εθνικές κεντρικές τράπεζες (ΕθνΚΤ). Τα συστήματα αυτά αποτελούν ήδη αντικείμενο λεπτομερούς επικύρωσης και εμπεριστατωμένης παρακολούθησης των επιδόσεών τους από το Ευρωσύστημα. Όσον αφορά τις αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας που εκδίδονται από τις ΕθνΚΤ, η ΕΚΤ προτείνει διαβούλευση της Επιτροπής με την ΕΚΤ και την ΕΑΚΑΑ πριν από την απόφαση επί της εξαίρεσης προκειμένου να επωφεληθεί από την τεχνογνωσία της ΕΚΤ στον τομέα αυτό.

Σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009, η ΕΑΚΑΑ δημοσιεύει στο δικτυακό της τόπο κατάλογο των οργανισμών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας που είναι εγγεγραμμένοι σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό. Προτείνεται η ΕΑΚΑΑ να δημοσιεύει και αυτή στο δικτυακό της τόπο τον κατάλογο των εξαιρουμένων των κεντρικών τραπεζών.

Τροποποίηση 4

Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού

Τροποποίηση του προτεινόμενου άρθρου 5α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009

«Άρθρο 5α

Υπερβολική εξάρτηση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας

Τα πιστωτικά ιδρύματα, οι επιχειρήσεις επενδύσεων, οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις, τα ιδρύματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, οι εταιρείες διαχείρισης και επένδυσης, οι διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και οι κεντρικοί αντισυμβαλλόμενοι, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. xx/201x του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της xx xxx 201x για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών9 διεξάγουν δική τους αξιολόγηση κινδύνου και δεν βασίζονται αποκλειστικά ή μηχανιστικά στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας για την αξιολόγηση της φερεγγυότητας μιας οντότητας ή ενός χρηματοπιστωτικού μέσου. Οι αρμόδιες αρχές που είναι επιφορτισμένες με την εποπτεία αυτών των επιχειρήσεων ελέγχουν στενά την επάρκεια των διαδικασιών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων.»

«Άρθρο 5α

Υπερβολική εξάρτηση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας

Τα πιστωτικά ιδρύματα, οι επιχειρήσεις επενδύσεων, οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις, τα ιδρύματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, οι εταιρείες διαχείρισης και επένδυσης, οι διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και οι κεντρικοί αντισυμβαλλόμενοι, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. xx/201x του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της xx xxx 201x για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών9 αναπτύσσουν και εφαρμόζουν επαρκείς εσωτερικές διαδικασίες και μεθοδολογίες προκειμένου να είναι σε θέση να διεξάγουν δική τους αξιολόγηση κινδύνου σύμφωνα με τους συγκεκριμένους τομεακούς κανόνες στην εφαρμογή των οποίων εμπίπτουν και δεν βασίζονται αποκλειστικά ή μηχανιστικά στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας για την αξιολόγηση της φερεγγυότητας μιας οντότητας ή ενός χρηματοπιστωτικού μέσου. Οι αρμόδιες αρχές που είναι επιφορτισμένες με την εποπτεία αυτών των επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά, την κλίμακα και την περιπλοκότητα των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων, ελέγχουν στενά την επάρκεια των διαδικασιών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων.»

Αιτιολογία

Το σκεπτικό της προτεινόμενης τροποποίησης παρατίθεται στις παραγράφους 1.1 και 1.2 της παρούσας γνώμης.

Τροποποίηση 5

Άρθρο 1 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού

Τροποποίηση του προτεινόμενου άρθρου 5β του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009

«Άρθρο 5β

Εξάρτηση των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου από αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας

Η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή (Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών), που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*) (ΕΑΤ), η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων), που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1094/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (**) (ΕΑΑΕΣ) και η ΕΑΚΑΑ δεν αναφέρονται σε αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας στις κατευθυντήριες γραμμές, τις συστάσεις και τα σχέδια τεχνικών κανόνων τους, όπου οι αναφορές αυτές έχουν τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουν μηχανιστική εξάρτηση από αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας από τις αρμόδιες αρχές ή τους συμμετέχοντες στις χρηματοοικονομικές αγορές. Ως εκ τούτου, και το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 2013, η ΕΑΤ, η ΕΑΑΕΣ και η ΕΑΚΑΑ θα επανεξετάσουν και θα αφαιρέσουν, εφόσον απαιτείται, όλες τις αναφορές των υφιστάμενων κατευθυντήριων γραμμών και συστάσεων σε αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ), που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1092/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με τη μακροπροληπτική επίβλεψη του χρηματοοικονομικού συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου (***) δεν αναφέρεται σε αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας στις προειδοποιήσεις και τις συστάσεις του, όπου οι αναφορές αυτές έχουν τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουν μηχανιστική εξάρτηση από αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας».

«

Αιτιολογία

Το σκεπτικό της προτεινόμενης τροποποίησης παρατίθεται στις παραγράφους 1.3 έως 1.8 της παρούσας γνώμης.

Τροποποίηση 6

Άρθρο 1 παράγραφος 14 του προτεινόμενου κανονισμού

Τροποποίηση του προτεινόμενου άρθρου 11α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009

«Άρθρο 11α

Ευρωπαϊκός δείκτης αξιολόγησης

1.   Κάθε εγγεγραμμένος και κάθε πιστοποιημένος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, όταν εκδίδει μια αξιολόγηση ή μια προοπτική αξιολόγησης, υποβάλλει στην ΕΑΚΑΑ πληροφορίες αξιολόγησης, περιλαμβανομένης της αξιολόγησης και της προοπτικής του αξιολογούμενου μέσου, πληροφορίες σχετικά με τον τύπο αξιολόγησης, τον τύπο της δράσης αξιολόγησης και την ημερομηνία και ώρα δημοσίευσης. Η αξιολόγηση που υποβάλλεται πρέπει να βασίζεται στην εναρμονισμένη κλίμακα αξιολόγησης που αναφέρεται στο άρθρο 21 παράγραφος 4α εδάφιο α).

2.   Η ΕΑΚΑΑ καθιερώνει έναν ευρωπαϊκό δείκτη αξιολόγησης ο οποίος θα περιλαμβάνει όλες τις αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας που υποβάλλονται στην ΕΑΚΑΑσύμφωνα με την παράγραφο 1 και ένα συγκεντρωτικό δείκτη αξιολόγησης για κάθε αξιολογούμενο δανειακό μέσο. Ο δείκτης και οι ατομικές αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας δημοσιεύονται στον ιστότοπο της ΕΑΚΑΑ.»

«Άρθρο 11α

Ευρωπαϊκή πλατφόρμα αξιολόγησης

1.   Κάθε εγγεγραμμένος και κάθε πιστοποιημένος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, όταν εκδίδει μια αξιολόγηση ή μια προοπτική αξιολόγησης, υποβάλλει στην ΕΑΚΑΑ πληροφορίες αξιολόγησης, περιλαμβανομένης της αξιολόγησης και της προοπτικής του αξιολογούμενου μέσου, πληροφορίες σχετικά με τον τύπο αξιολόγησης, τον τύπο της δράσης αξιολόγησης και την ημερομηνία και ώρα δημοσίευσης.

2.   Η ΕΑΚΑΑ καθιερώνει μια ευρωπαϊκή πλατφόρμα αξιολόγησης η οποία θα περιλαμβάνει όλες τις αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότηταςπου υποβάλλονται στην ΕΑΚΑΑ σύμφωνα με την παράγραφο 1 . Ο δείκτης και οι ατομικές αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας δημοσιεύονται στον ιστότοπο της ΕΑΚΑΑ.»

Αιτιολογία

Το σκεπτικό της προτεινόμενης τροποποίησης παρατίθεται στις παραγράφους 2.3 έως 2.5 της παρούσας γνώμης. Ο τίτλος του άρθρου τροποποιείται αναλόγως.

Τροποποίηση 7

Άρθρο 1 παράγραφος 18 στοιχείο β) του προτεινόμενου κανονισμού

Τροποποίηση του προτεινόμενου άρθρου 21 παράγραφος 4α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009

«4α.   Η ΕΑΚΑΑ αναπτύσσει σχέδια ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων για να διευκρινίσει:

α)

μια εναρμονισμένη τυπική κλίμακα αξιολόγησης που πρέπει να χρησιμοποιείται, σύμφωνα με το άρθρο 11α, από εγγεγραμμένους και πιστοποιημένους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, η οποία θα βασίζεται στη μετρική για τη μέτρηση του πιστωτικού κινδύνου και τον αριθμό των κατηγοριών αξιολόγησης και τις τιμές αποκοπής για κάθε κατηγορία αξιολόγησης·

[…].»

«4α.   Η ΕΑΚΑΑ αναπτύσσει σχέδια ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων για να διευκρινίσει:

α)

[…].»

Αιτιολογία

Το σκεπτικό της προτεινόμενης τροποποίησης παρατίθεται στις παραγράφους 2.3 έως 2.5 της παρούσας γνώμης.

Τροποποίηση 8

Άρθρο 1 παράγραφος 18 στοιχείο βα) του προτεινόμενου κανονισμού (νέο)

Άρθρο 21 παράγραφος 4β του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 (νέο)

Δεν υπάρχει κείμενο.

«4β.   Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015, η ΕΑΚΑΑ, σε συνεργασία με την ΕΑΤ, την ΕΑΑΕΣ και την ΕΚΤ επανεξετάζουν κατά πόσο είναι εφικτή η θέσπιση εναρμονισμένης κλίμακας αξιολόγησης όσον αφορά τις αξιολογήσεις που εκδίδονται από εγγεγραμμένους και πιστοποιημένους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και υποβάλουν σχετική έκθεση στην Επιτροπή

Αιτιολογία

Το σκεπτικό της προτεινόμενης τροποποίησης παρατίθεται στις παραγράφους 2.3 έως 2.5 της παρούσας γνώμης.

Τροποποίηση 9

Άρθρο 1 παράγραφος 24 στοιχείο γ) του προτεινόμενου κανονισμού (νέο)

Άρθρο 39 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 (νέο)

Δεν υπάρχει κείμενο.

«5.   Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014, η ΕΑΚΑΑ, η ΕΑΤ και η ΕΑΑΕΣ υποβάλουν έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων που έχουν ληφθεί για τον περιορισμό της υπέρμετρης στήριξης σε εξωτερικές πιστοληπτικές αξιολογήσεις και αξιολογούν πιθανές εναλλακτικές ή συμπληρωματικές λύσεις στα υφιστάμενα πρότυπα. Η ΕΚΤ και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου συμβάλει στην έκθεση αυτή σε θέματα που αφορούν τη μακροπροληπτική εποπτεία και το συστημικό κίνδυνο.»

Αιτιολογία

Το σκεπτικό της προτεινόμενης τροποποίησης παρατίθεται στις παραγράφους 2.3 έως 2.8 της παρούσας γνώμης.


(1)  Οι έντονοι χαρακτήρες στο κυρίως κείμενο αφορούν τα σημεία των οποίων την προσθήκη προτείνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Η χρήση διαγράμμισης στο κυρίως κείμενο αφορά τα σημεία των οποίων τη διαγραφή προτείνει η ΕΚΤ.

(2)  EE L …, σ.

(3)  Παράγραφος 8 γνώμης CON/2009/38.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ

1.

Η ΕΚΤ έχει άμεση σχέση με τις υπηρεσίες που παρέχονται από τους ΟΠΑΙ στο πλαίσιο των καθηκόντων και υποχρεώσεων του Ευρωσυστήματος, ιδίως όσον αφορά τη διενέργεια των πράξεων νομισματικής πολιτικής. Με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου 2009 για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (1), το Ευρωσύστημα και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες (ΕθνΚΤ) των κρατών μελών των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ καθορίζουν τις διαδικασίες, τους κανόνες και κριτήρια που είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί ότι ικανοποιείται η απαίτηση υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης των αποδεκτών περιουσιακών στοιχείων για τις πράξεις νομισματικής πολιτικής, και καθορίζουν, ανάλογα με την περίπτωση, τις προϋποθέσεις για τη χρήση των αξιολογήσεων πιστοληπτικής ικανότητας σε πράξεις των κεντρικών τραπεζών (2).

2.

Το πλαίσιο του Ευρωσυστήματος για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας (Eurosystem credit assessment framework — ECAF) λαμβάνει υπόψη του πιστοληπτικές αξιολογήσεις μίας εκ των παρακάτω τεσσάρων πηγών: από οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (External Credit Assessment Institutions — ECAI), από εσωτερικά συστήματα αξιολόγησης των ΕθνΚΤ (in-house credit assessment systems — ICAS), από εσωτερικά συστήματα διαβάθμισης των ίδιων των αντισυμβαλλομένων ή από μέσα διαβάθμισης που διατίθενται από τρίτους φορείς. Τα ως άνω συστήματα και μέσα υπόκεινται σε γενικά κριτήρια αποδοχής, τα οποία συμπληρώνονται από διαδικασία παρακολούθησης των επιδόσεών τους για πολυετή περίοδο σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο του Ευρωσυστήματος για τα μέσα και τις διαδικασίες νομισματικής πολιτικής (3). Επιπροσθέτως, το Ευρωσύστημα λαμβάνει υπόψη θεσμικά κριτήρια και χαρακτηριστικά που εξασφαλίζουν παρόμοια προστασία στους κατόχους χρηματοπιστωτικών μέσων, όπως εγγυήσεις. Η διαδικασία του ECAF για την παρακολούθηση των επιδόσεων συνίσταται σε μια ετήσια εκ των υστέρων σύγκριση του παρατηρούμενου ποσοστού αθετήσεων για το σύνολο των αποδεκτών οφειλετών, δηλ. του στατικού δείγματος, και το ελάχιστο όριο πιστοληπτικής διαβάθμισης που θέτει το Ευρωσύστημα, όπως ορίζεται από το επίπεδο αναφοράς για την πιθανότητα αθέτησης υποχρέωσης πιστούχου (4), και καθορίζει το ανώτατο επίπεδο πιστωτικού κινδύνου που το Ευρωσύστημα είναι διατεθειμένο να αναλάβει στις τακτικές του πράξεις νομισματικής πολιτικής. Η διαδικασία παρακολούθησης των επιδόσεων σκοπό έχει τη διασφάλιση της συγκρισιμότητας των αποτελεσμάτων όλων των συστημάτων και πηγών. Παράλληλα, το Ευρωσύστημα διαθέτει διακριτική ευχέρεια όσον αφορά τις εν λόγω αξιολογήσεις και διατηρεί το δικαίωμα να απορρίπτει ή να περιορίζει τη χρήση συγκεκριμένου στοιχείου του ενεργητικού βάσει οποιασδήποτε πληροφορίας που μπορεί να θεωρεί σχετική με την πιστοληπτική του διαβάθμιση.

3.

Στο πλαίσιο των μέτρων που ανακοινώθηκαν τοv Δεκέμβριο του 2011 για την ενίσχυση του τραπεζικού δανεισμού και των δραστηριοτήτων αγοράς χρήματος (5), το διοικητικό συμβούλιο υπέδειξε ότι οι δανειακές απαιτήσεις, δηλ. τα τραπεζικά δάνεια, θα πρέπει να γίνονται αποδεκτά σε διευρυμένη βάση. Επίσης, το διοικητικό συμβούλιο χαιρέτισε την ευρύτερη χρήση των δανειακών απαιτήσεων ως ασφαλειών στις πιστοδοτικές πράξεις του Ευρωσυστήματος βάσει εναρμονισμένων κριτηρίων και ανακοίνωσε ότι το Ευρωσύστημα ενισχύει τις δυνατότητες εσωτερικής πιστοληπτικής αξιολόγησης. Ενθαρρύνει επίσης πιθανούς εξωτερικούς παρόχους πιστοληπτικών διαβαθμίσεων, δηλ. οργανισμούς αξιολόγησης, τρίτους φορείς και εμπορικές τράπεζες που χρησιμοποιούν συστήματα που βασίζονται σε εσωτερικές αξιολογήσεις, να ζητούν την έγκριση του Ευρωσυστήματος βάσει του ECAF (6). Επιπλέον, η ΕΚΤ και, ιδίως, οι ΕθνΚΤ του Ευρωσυστήματος (αφού οι πληροφορίες για τους αντισυμβαλλομένους των δανειακών απαιτήσεων είναι διαθέσιμες σε εθνικό επίπεδο), οφείλουν να διαθέτουν επαρκή εσωτερικά συστήματα πιστοληπτικής διαβάθμισης. Καθίσταται συνεπώς απαραίτητο για τις ΕθνΚΤ του Ευρωσυστήματος να ενισχύσουν τις δυνατότητές τους για την αξιολόγηση δανείων που δεν έχουν αξιολογηθεί από ΟΠΑΙ. Επί του παρόντος, υπάρχουν τέσσερις ΕθνΚΤ που διαθέτουν εσωτερικά συστήματα αξιολόγησης (7). Τα εν λόγω συστήματα υπόκεινται ήδη σε λεπτομερή επικύρωση και εμπεριστατωμένη παρακολούθηση επιδόσεων από το Ευρωσύστημα.

4.

Όσον αφορά τις αξιολογήσεις δημοσίου χρέους, το Ευρωσύστημα έχει αποδείξει την ανεξαρτησία του από οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και σχημάτισε ιδία άποψη σχετικά με την πιστοληπτική διαβάθμιση των κρατικών ομολόγων ως προς την επιλεξιμότητά τους ως ασφαλειών για τις πράξεις χορήγησης ρευστότητας του Ευρωσυστήματος, με απόφασή του να αναστείλει τις υποχρεώσεις αξιολόγησης κρατών μελών της ζώνης του ευρώ που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα οικονομικής και δημοσιονομικής προσαρμογής που συμφωνήθηκε με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την ΕΚΤ, όπως στις περιπτώσεις της Ελλάδας (8), της Ιρλανδίας (9) και της Πορτογαλίας (10), και αποφασίζοντας να τερματίσει την αναστολή, κατόπιν αξιολόγησης των αρνητικών επιπτώσεων της πιστοληπτικής διαβάθμισης των κρατικών ομολόγων, μετά την απόφαση της Ελλάδας να προχωρήσει σε προσφορά ανταλλαγής του χρέους της προς τους κατόχους ομολογιών (11).

5.

Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωσύστημα συμμορφώνεται με την αρχή του ΣΧΣ βάσει της οποίας οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να σχηματίζουν τη δική τους κρίση για την πιστοληπτική διαβάθμιση των χρηματοπιστωτικών μέσων που κάνουν αποδεκτά στις πράξεις αγοράς, είτε ως ασφάλεια είτε ως οριστικές αγορές, και βάσει της οποίας οι πολιτικές των κεντρικών τραπεζών θα πρέπει να αποφεύγουν μηχανιστικές προσεγγίσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αδικαιολόγητα απότομες και μεγάλες αλλαγές στην καταλληλότητα των χρηματοπιστωτικών μέσων και στο επίπεδο των περικοπών αποτίμησης που μπορεί να επιδεινώνουν φαινόμενα «κατακρήμνισης» (12). Παράλληλα, όπως προαναφέρθηκε, το Ευρωσύστημα είναι πρόθυμο να επανεξετάζει συνεχώς τις διαδικασίες, τους κανόνες, τις μεθόδους και τα συστήματα του ECAF γενικά, καθώς και τους πόρους που χρησιμοποιούνται από τις εσωτερικές πηγές πιστοληπτικής διαβάθμισης.


(1)  ΕΕ L 302 της 17.11.2009, σ. 1.

(2)  Βλ. γνώμη CON/2009/38 της 21ης Απριλίου 2009 σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, τροποποίηση 1.

(3)  Κατευθυντήρια γραμμή ΕΚΤ/2011/14 της 20ής Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με τα μέσα και τις διαδικασίες νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος (ΕΕ L 331 της 14.12.2011, σ. 1).

(4)  Βλ. ενότητα 6.3.5. του παραρτήματος I της κατευθυντήριας γραμμής ΕΚΤ/2011/14.

(5)  Βλ. δελτίο τύπου της ΕΚΤ της 8ης Δεκεμβρίου 2011, το οποίο είναι διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο της ΕΚΤ (http://www.ecb.europa.eu).

(6)  Βλ. ενότητα 6.3.4. του παραρτήματος I της κατευθυντήριας γραμμής ΕΚΤ/2011/14.

(7)  Τα ICAS σήμερα αποτελούνται από τα τέσσερα συστήματα πιστοληπτικής αξιολόγησης που διαχειρίζονται η Deutsche Bundesbank, η Banco de España, η Banque de France και η Oesterreichische Nationalbank (βλ. ενότητα 6.3.4.2. του παραρτήματος I της κατευθυντήριας γραμμής ΕΚΤ/2011/14).

(8)  Απόφαση ΕΚΤ/2010/3 της 6ης Μαΐου 2010 σχετικά με προσωρινά μέτρα που αφορούν την καταλληλότητα των εμπορεύσιμων χρεογράφων που εκδίδει ή εγγυάται η ελληνική κυβέρνηση (ΕΕ L 117 της 11.5.2010, σ. 102).

(9)  Απόφαση ΕΚΤ/2011/4 της 31ης Μαρτίου 2011 σχετικά με προσωρινά μέτρα που αφορούν την καταλληλότητα των εμπορεύσιμων χρεογράφων που εκδίδει ή εγγυάται η ιρλανδική κυβέρνηση (ΕΕ L 94 της 8.4.2011, σ. 33).

(10)  Απόφαση ΕΚΤ/2011/10 της 7ης Ιουλίου 2011 σχετικά με προσωρινά μέτρα που αφορούν την καταλληλότητα των εμπορεύσιμων χρεογράφων που εκδίδει ή εγγυάται η πορτογαλική κυβέρνηση (ΕΕ L 182 της 12.7.2011, σ. 31).

(11)  Απόφαση ΕΚΤ/2012/2 της 27ης Φεβρουαρίου 2012 για την κατάργηση της απόφασης ΕΚΤ/2010/3 σχετικά με προσωρινά μέτρα που αφορούν την καταλληλότητα των εμπορεύσιμων χρεογράφων που εκδίδει ή εγγυάται η ελληνική κυβέρνηση (ΕΕ L 59 της 1.3.2012, σ. 36).

(12)  Αρχές του ΣΧΣ, αρχή III.1. για τις πράξεις των κεντρικών τραπεζών.


Top