31.12.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 336/109

1.1.

Ο ορισμός του «ενδιάμεσου παρόχου υπηρεσιών πληρωμών» στο άρθρο 3 παράγραφος 6 του προτεινόμενου κανονισμού αναφέρεται σε πάροχο υπηρεσιών πληρωμών «ο οποίος δεν υπηρετεί ούτε τον πληρωτή ούτε τον δικαιούχο της πληρωμής και ο οποίος μετέχει στην εκτέλεση της μεταφοράς χρηματικών ποσών». Εφόσον οι διαχειριστές συστημάτων πληρωμών, συμψηφισμού και διακανονισμού και οι πάροχοι υπηρεσιών μηνυμάτων μετέχουν στην εκτέλεση της μεταφοράς χρηματικών ποσών, φαίνεται πως εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του προτεινόμενου κανονισμού.

1.2.

Ωστόσο, οι εν λόγω διαχειριστές και πάροχοι υπηρεσιών δε συνδέονται με τους πληρωτές ή τους δικαιούχους πληρωμής άμεσα, με σχέση πελάτη, και, ως εκ τούτου, δε διαθέτουν όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει του προτεινόμενου κανονισμού. Για αυτόν το λόγο, οι υποχρεώσεις θα έπρεπε να βαρύνουν μόνο τα πιστωτικά ιδρύματα που μετέχουν άμεσα σε σχέσεις με πελάτες ή τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα που μετέχουν στην αλυσίδα των πληρωμών για την εκτέλεση των μεταφορών χρηματικών ποσών, δεδομένου ότι αυτά θα είχαν στην κατοχή τους τις απαραίτητες πληροφορίες (3).

1.3.

Υπό το φως των παραπάνω η ΕΚΤ συστήνει ένθερμα την εισαγωγή, αφενός, ρητής εξαίρεσης των διαχειριστών συστημάτων πληρωμών, συμψηφισμού και διακανονισμού και των παρόχων υπηρεσιών μηνυμάτων από το πεδίο εφαρμογής του προτεινόμενου κανονισμού και, αφετέρου, μιας αιτιολογικής σκέψης για διευκρινιστικούς σκοπούς. Η παραπάνω εξαίρεση θα τελούσε υπό την επιφύλαξη της υποχρέωσης των υπό θεώρηση διαχειριστών συστημάτων να διασφαλίζουν τη δυνατότητα αποτελεσματικού προσδιορισμού των εντολών πληρωμής που εισάγονται στα εν λόγω συστήματα μέσω της πρόσφορης εξακρίβωσης της ταυτότητας των συμμετεχόντων σε αυτά. Εν προκειμένω η ΕΚΤ παρατηρεί ότι η τρίτη οδηγία σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες περιέχει αιτιολογική σκέψη, στην οποία διευκρινίζεται ότι νομικά ή φυσικά πρόσωπα που παρέχουν σε πιστωτικά ή χρηματοοικονομικά ιδρύματα απλώς συστήματα μηνυμάτων ή άλλα συστήματα υποστήριξης για τη διαβίβαση κεφαλαίων ή συστήματα συμψηφισμού και διακανονισμού δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (4).

1.4.

Εξάλλου, το άρθρο 13 παράγραφος 2 του προτεινόμενου κανονισμού αφορά τις υποχρεώσεις των ενδιάμεσων παρόχων υπηρεσιών πληρωμών σε περιπτώσεις που αυτοί δε λαμβάνουν πλήρεις πληροφορίες σχετικά με τον πληρωτή. Οι παράγραφοι 12 και 13 του αναθεωρημένου ερμηνευτικού σημειώματος για την ειδική σύσταση VII της ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης (Financial Action Task Force, FATF) όσον αφορά τις ηλεκτρονικές μεταφορές χρηματικών ποσών (5) (εφεξής «ερμηνευτικό σημείωμα») δεν περιέχουν παρόμοια υποχρέωση όσον αφορά τις πληροφορίες. Εν προκειμένω η ΕΚΤ τάσσεται κατά της πρότασης περί ανάθεσης στον ενδιάμεσο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών της ευθύνης για την ενημέρωση του παρόχου υπηρεσιών πληρωμών του δικαιούχου ως προς το ελλιπές των πληροφοριών. Θα ήταν σκοπιμότερο η εν λόγω υποχρέωση να βαρύνει τα άμεσα εμπλεκόμενα μέρη, ήτοι τον πάροχο υπηρεσιών πληρωμών του πληρωτή και τον πάροχο υπηρεσιών πληρωμών του δικαιούχου, δεδομένου ότι αυτοί θα διέθεταν σε κάθε περίπτωση τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει των διατάξεων των κεφαλαίων II και III του προτεινόμενου κανονισμού. Οι μόνες υποχρεώσεις ενός ενδιάμεσου παρόχου υπηρεσιών πληρωμών θα έπρεπε να είναι εκείνες που προβλέπονται στα άρθρα 12 και 13 παράγραφος 1 του προτεινόμενου κανονισμού, τα οποία απαιτούν τη διαφύλαξη κάθε πληροφορίας σχετικά με τον πληρωτή, η οποία συνοδεύει τη μεταφορά χρημάτων, και τη φύλαξή της σε αρχείο επί πενταετία. Για αυτόν το λόγο, ενδείκνυται η διαγραφή της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του προτεινόμενου κανονισμού στο σύνολό της.

2.1.

Ως γενικό σχόλιο σημειώνεται ότι είναι ευκταία η διασφάλιση όσο το δυνατό μεγαλύτερης συνοχής ανάμεσα στους ορισμούς του άρθρου 4 της προτεινόμενης οδηγίας για τις υπηρεσίες πληρωμών στην εσωτερική αγορά (6) και στους ορισμούς του προτεινόμενου κανονισμού, ιδίως δε όσον αφορά τον ορισμό του «χρήστη υπηρεσιών πληρωμών» στο άρθρο 3 παράγραφος 8 του εν λόγω κανονισμού.

2.2.

Η ειδική σύσταση VII για τις ηλεκτρονικές μεταφορές χρηματικών ποσών (Special Recommendation VII, εφεξής «SR VII»), την οποία έχει εκδώσει η FATF, καταλαμβάνει ρητά τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των παρόχων υπηρεσιών έμβασης χρηματικών ποσών. Ο προτεινόμενος κανονισμός δεν περιέχει ρητή μνεία στους παρόχους υπηρεσιών έμβασης χρηματικών ποσών. Αν και ο ορισμός της έννοιας του «παρόχου υπηρεσιών πληρωμών» του άρθρου 3 παράγραφος 5 του προτεινόμενου κανονισμού κατά πάσα πιθανότητα θα περιλαμβάνει και τους παρόχους υπηρεσιών έμβασης χρηματικών ποσών, θα μπορούσε να προστεθεί μνεία σε αυτούς στο κείμενο του εν λόγω ορισμού, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο προτεινόμενος κανονισμός συνάδει κατηγορηματικά με την SR VII.

2.3.

Εξάλλου, θα πρέπει να προστεθεί ορισμός για τον «αποκλειστικό αναγνωριστικό κωδικό» που θα αντικατοπτρίζει τους διαφορετικούς δυνατούς συνδυασμούς δεδομένων που απαιτούνται για την εξακρίβωση της ταυτότητας του πληρωτή.

3.1.

Η ΕΚΤ παρατηρεί ότι η αιτιολογική σκέψη 6 του προτεινόμενου κανονισμού αφορά την υπό όρους εξαίρεση από το πεδίο εφαρμογής του εν λόγω κανονισμού, μεταξύ άλλων, των μεταφορών χρηματικών ποσών που απορρέουν από «εμπορικές συναλλαγές». Χωρίς να υπάρχει ορισμός της έννοιας «εμπορική συναλλαγή», στο άρθρο 2 παράγραφος 2 ορίζεται ότι ο προτεινόμενος κανονισμός «δεν ισχύει για τις μεταφορές χρηματικών ποσών οι οποίες απορρέουν από εμπορική συναλλαγή εκτελούμενη μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας ή άλλου παρεμφερούς μέσου πληρωμής».

3.2.

Στο σημείο 10.a του ερμηνευτικού σημειώματος δεν χρησιμοποιείται συγκεκριμένα ο όρος «εμπορικός». Αντ' αυτού ορίζεται ότι η SR VII δεν καταλαμβάνει τις μεταφορές χρηματικών ποσών που απορρέουν από συναλλαγές εκτελούμενες μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, εφόσον όλες οι μεταφορές που απορρέουν από τη συναλλαγή συνοδεύονται από τον αριθμό της πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας. Ωστόσο, το σημείο 10.a αναφέρει επίσης ότι όταν οι πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες χρησιμοποιούνται ως σύστημα πληρωμών με σκοπό την πραγματοποίηση μεταφοράς χρηματικού ποσού, καταλαμβάνονται από την SR VII, οι δε απαραίτητες πληροφορίες θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο μήνυμα. Αυτό υποδηλώνει ότι η SR VII διακρίνει ανάμεσα στη χρήση καρτών με σκοπό την πληρωμή για αγαθά και υπηρεσίες (που δεν καταλαμβάνεται από την SR VII) και στη χρήση καρτών με σκοπό την πραγματοποίηση μεταφορών πιστώσεων (που καταλαμβάνεται). Προς διασφάλιση μεγαλύτερης συνοχής με το ερμηνευτικό σημείωμα, η ΕΚΤ προτείνει την αναδιατύπωση της αιτιολογικής σκέψης 6 και της πρώτης υποπαραγράφου του άρθρου 2 παράγραφος 2 του προτεινομένου κανονισμού (7).

3.3.

Γενικά, το άρθρο 2 παράγραφος 2 του προτεινόμενου κανονισμού φαίνεται πως εδράζεται στην παραδοχή ότι ο πάροχος υπηρεσιών πληρωμών του πληρωτή ή/και του δικαιούχου είναι ανά πάσα στιγμή σε θέση να εξακριβώσει εάν οι πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες έχουν χρησιμοποιηθεί με σκοπό την πληρωμή για αγαθά και υπηρεσίες ή την πραγματοποίηση μεταφορών πιστώσεων. Ωστόσο, η παραδοχή αυτή δεν είναι πάντα ορθή, διότι οποιοδήποτε είδος μέσου πληρωμής μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τέτοιες συναλλαγές. Όταν μία πληρωμή εκτελείται μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, μόνο ο κύριος/διαχειριστής του συστήματος της πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας λαμβάνει πληροφορίες από τις οποίες μπορεί να συναγάγει το σκοπό στον οποίο ερείδεται η συναλλαγή. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών του πληρωτή και του δικαιούχου λαμβάνουν μόνο τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για το διακανονισμό της συναλλαγής στο λογαριασμό του πελάτη τους, δε λαμβάνουν δηλαδή πληροφορίες για το σκοπό στον οποίο ερείδεται η συναλλαγή. Για αυτόν το λόγο, η υποχρεωτική υπαγωγή των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών σε καθεστώς που θα απαιτούσε από αυτούς να ελέγχουν το σκοπό τέτοιων συναλλαγών δεν θα συνέβαλλε στην ομαλή λειτουργία των συστημάτων πληρωμών. Έτσι, μολονότι η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται την επιθυμία να εξαιρεθούν από την υποχρέωση παροχής πλήρων πληροφοριών σχετικά με τον πληρωτή όσες συναλλαγές εκτελούνται μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας ενόψει της πληρωμής για αγαθά και υπηρεσίες, η πρόταση φαίνεται πως παραμένει ανεφάρμοστη στην πράξη, καθώς οι οντότητες που υπάγονται στον προτεινόμενο κανονισμό δε διαθέτουν τα μέσα που θα τους επέτρεπαν, σε κάθε περίπτωση, να εξακριβώσουν το λόγο στον οποίο ερείδεται η πραγματοποίηση ορισμένης πληρωμής. Ωστόσο, ίσως η πραγματική πρόθεση που ενυπάρχει στο άρθρο 2 παράγραφος 2 να συνίσταται στο ότι ο διακανονισμός (μέσω του παρόχου υπηρεσιών πληρωμών του πληρωτή) του λογαριασμού που συνδέεται με τις συναλλαγές τις εκτελούμενες από τον πληρωτή μέσω πιστωτικής κάρτας δεν αποτελεί μέρος κάποιας μεταφοράς πίστωσης που θα μπορούσε να έχει κινηθεί με χρήση της πιστωτικής κάρτας, αλλά μία εντελώς διακριτή μεταφορά πίστωσης από τον πληρωτή προς την εκδότρια της πιστωτικής κάρτας εταιρεία. Εάν όντως ισχύει αυτό, η ΕΚΤ συμφωνεί με το περιεχόμενο του άρθρου 2 παράγραφος 2, αν και, χάριν της ασφάλειας δικαίου, θα πρότεινε την αποσαφήνιση της παραπάνω πρόθεσης στο κείμενο του προτεινόμενου κανονισμού.