23.3.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 91/1

1.

De ECB verwelkomt het hoofddoel van de ontwerpverordening, namelijk het vaststellen van een regelgevend kader van de Unie voor baissetransacties (short selling) en gelijksoortige praktijken gebaseerd op het gebruik van kredietverzuimswaps. De ECB merkt op dat in de ontwerpverordening veel van de aanbevelingen zijn verwerkt die zijn gedaan in de bijdrage van het Eurosysteem uit 2010 aan de openbare consultatie van de Commissie inzake short selling (2). De bijdrage van het Eurosysteem uit 2010 erkende dat in normale marktomstandigheden short selling kan bijdragen tot een efficiënte prijsstelling van verhandelde instrumenten en tot het handhaven van de liquiditeit van de markten; er werd echter ook gewezen op zorgen ten aanzien van de aan short selling verbonden risico's, zoals het risico van verstoorde marktontwikkelingen, van marktmisbruik en van het mislukken van de afwikkeling (3). In het algemeen ondersteunt de ECB de door de Unie ontworpen wettelijke regeling om aan deze zorgen tegemoet te komen, bestaande uit de ontwerpverordening en de momenteel in beraad zijnde (4) wijzigingen van Richtlijn 2003/6/EG van het Europees Parlement en de Raad van 28 januari 2003 betreffende handel met voorwetenschap en marktmanipulatie (marktmisbruik) (5). Een dergelijke uniforme regeling van de Unie is noodzakelijk voor de integratie van de financiële markten in de Unie, terwijl het tevens de convergentie zal bevorderen met de in andere belangrijke financiële centra, zoals de Verenigde Staten, vastgestelde regels (6). De ECB zal over de wijzigingen in Richtlijn 2003/6/EG gedetailleerde opmerkingen maken wanneer ze daar te zijner tijd over geraadpleegd wordt.

2.

Aansluitend bij de bijdrage van het Eurosysteem uit 2010 (7), verwelkomt de ECB: a) de transparantieregeling voor short selling van aandelen volgens het oorspronkelijke door het Comité van Europese effectenregelgevers aanbevolen tweeledige model (8); en b) de verplichte openbaarmaking aan de bevoegde autoriteiten met betrekking tot significante netto baisseposities die verband houden met emittenten van overheidsschuld in de Unie of van equivalente ongedekte posities in kredietverzuimswaps (9). De ECB ondersteunt vereisten die het risico aanpakken van het mislukken van de afwikkeling veroorzaakt door ongedekte baissetransacties (10), op grond waarvan het natuurlijke personen of rechtspersonen niet dient te worden toegestaan een baissetransactie aan te gaan tenzij ze een aandeel of overheidsschuldinstrument hebben geleend, een overeenkomst hebben gesloten om te lenen, of op het tijdstip van de afwikkeling in staat zullen zijn te lenen op basis van een bevestigde regeling. Bovendien verwelkomt de ECB de voorstellen op grond waarvan: a) aan bevoegde autoriteiten geharmoniseerde bevoegdheden zullen worden verleend om in uitzonderlijke omstandigheden tijdelijke beperkingen op baissetransacties en kredietverzuimswaptransacties op te leggen, onder de coördinatie van de Europese Autoriteit voor effecten en markten (EAEM) (11); en b) aan de EAEM zelf specifieke interventiebevoegdheden zullen worden toegekend, indien de ordelijke werking en integriteit van het financiële stelsel van de Unie worden bedreigd (12).

3.

De ECB merkt op dat verschillende wetgevingsinitiatieven van de Unie, waaronder de ontwerpverordening betreffende clearing door centrale tegenpartijen en transactieregisters (13), alsook de herziening van de Richtlijn Markten in Financiële Instrumenten („MiFID”) 2004/39/EG (14), ernaar streven de openbaarmakingsvereisten met betrekking tot verschillende soorten activa en rapporterende entiteiten te vergroten. De ECB verwelkomt deze algemene tendens, mits zorgvuldig aandacht wordt besteed aan het verzekeren van consistentie en het vermijden van overlap of leemtes. Het Eurosysteem heeft een sterk belang op dit gebied gebaseerd op haar functies betreffende statistiek en financiële stabiliteit en zal de voortgang van dit werk in samenwerking met de Commissie volgen.

4.

De ECB beveelt aan (15) dat door de ontwerpverordening bestreken overheidsschuldinstrumenten worden gedefinieerd als instrumenten die worden uitgegeven of gegarandeerd door de entiteiten die behoren tot de publieke sector van de lidstaten of de Unie, waarbij de „publieke sector” dient te worden gedefinieerd zoals in reeds bestaande aanvullende wetgeving van de Unie (16). Een dergelijke wetgevingstechniek heeft het voordeel dat onbedoelde leemtes worden uitgesloten, terwijl tevens wordt verzekerd dat de door de centrale banken van het ESCB als onderdeel van de uitvoering van het monetair beleid uitgegeven schuldinstrumenten niet als overheidsschuldinstrumenten worden geclassificeerd, hetgeen in strijd zou zijn met het in artikel 123 van het Verdrag tot uitdrukking gebrachte verbod tot financiering van de overheidssector door een centrale bank.

5.

Bepaalde gespecificeerde marktmakingactiviteiten en activiteiten op de primaire markt worden vrijgesteld van het door de ontwerpverordening voorziene regime van transparantie en regulerende interventies (17). Deze vrijstelling is gerechtvaardigd, aangezien, onder meer, een soepel verloop van marktmakingactiviteiten cruciaal is voor menige activaklasse, waaronder schuldinstrumenten die door publiekrechtelijke lichamen van de lidstaten zijn uitgegeven, om liquide en beschikbaar te blijven als onderpand in monetaire beleidstransacties van centrale banken. Anderzijds dient mogelijk misbruik van de marketmakingvrijstelling te worden vermeden, met name door de verzekeren dat de onderneming waarin een marktmaker een eigendomsbelang heeft, geen voordeel trekt uit een vrijstelling (18). De ECB beveelt aan (19) dat aan de Commissie bevoegdheden worden gedelegeerd om relevante technische normen vast te stellen, op basis van een voorstel van de EAEM, waardoor de bovengenoemde overwegingen voldoende evenwichtig zouden worden. Die technische normen kunnen het volgende in aanmerking nemen: a) gedetailleerde kenmerken van de marktmakingactiviteiten die voordeel trekken uit deze vrijstelling; b) rapportageprocedures om de bevoegde autoriteiten in kennis te stellen van de marktmakingactiviteit; en c) door marktmakers te gebruiken portefeuillestructuren en boekingprocedures met de bedoeling het karakter van een transactie duidelijk te identificeren als hetzij marktmaking, hetzij een ander type transactie, en het opnieuw boeken van transacties zonder kennisgeving aan de bevoegde autoriteit uit te sluiten.

6.

Een verdere vrijstelling van het ingevolge de ontwerpverordening vastgestelde regelgevende regime betreft activiteiten om gedurende een beperkte periode de prijs te stabiliseren bij het aanbieden van effecten indien zij onder verkoopdruk komen te staan (20). Zoals opgemerkt in de bijdrage van het Eurosysteem uit 2010 (21), deelt de ECB de vaststelling van de Commissie dat stabilisatieregelingen, net als marktmaking, legitieme activiteiten zijn die van belang zijn voor de goede werking van primaire markten (22). De ECB verwelkomt het feit dat de vrijstelling betreffende stabilisatiemaatregelen in de context van het regime voor baissetransacties in de ontwerpverordening wordt gedefinieerd door middel van een verwijzing naar de definitie die gebruikt wordt in het regime van de Unie ter voorkoming van marktmisbruik (23). Tegelijkertijd beveelt de ECB aan (24) dat aan de Commissie bevoegdheden worden gedelegeerd om, op basis van een voorstel van de EAEM, de technische uitvoeringsnormen vast te stellen om te verzekeren dat de vrijstelling voor stabilisatiemaatregelen onder het regime voor baissetransacties uniform wordt toegepast. Dergelijke technische normen zouden de technische normen aanvullen die zijn ontwikkeld met betrekking tot de vrijstelling voor stabilisatiemaatregelen onder het regime voor marktmisbruik (25). Twee afzonderlijke series technische uitvoeringsnormen zijn wenselijk om recht te doen aan de specifieke kenmerken van de twee situaties; dit is ook een kwestie van goede wetgevingstechniek.

7.

Onder de ontwerpverordening worden aan de Commissie bevoegdheden gedelegeerd om op basis van een voorstel van de EAEM de volgende normen vast te stellen: a) technische reguleringsnormen waarin gespecificeerd wordt welke informatiegegevens aan de bevoegde autoriteiten moeten worden verstrekt met betrekking tot netto baisseposities die de gespecificeerde drempel voor kennisgeving te boven gaan (26); en b) technische normen implementerenen waarin gespecificeerd wordt op welke manier informatie openbaar zal worden gemaakt met betrekking tot netto baisseposities die de gespecificeerde drempel voor openbaarmaking te boven gaan (27). De ECB beveelt aan (28) de wetgevingsdelegatie aan de Commissie zo te specificeren dat de ten behoeve van kennisgeving en openbaarmaking gebruikte formats in dergelijke gevallen tijdige Uniebrede consolidatie en beoordeling van baisseposities die specifieke emittenten raken, mogelijk maken. Consistentie van kennisgevingsformats zal cruciaal zijn voor het verzekeren van een effectieve respons op potentiële verstoringen van de markt door de EAEM en de bevoegde nationale autoriteiten, alsook, in verband met hun respectieve bevoegdheden, door het ESCB en het Europees Comité voor systeemrisico's (ESRB).

8.

Met betrekking tot de specifieke kwestie van de aan entiteiten die zich bezighouden met het uitvoeren van baissetransacties, opgelegde openbaarmakingsverplichtingen (29), begrijpt de ECB dat de ontwerpverordening voorziet dat een dergelijke openbaarmaking zal worden verricht via het gebruik van officieel aangewezen mechanismen voor de centrale opslag van gereglementeerde informatie, ingevoerd als onderdeel van het transparantieregime voor effecten van de Unie (30). In beginsel ondersteunt de ECB deze methode van openbaarmaking, terwijl ze aanbeveelt (31) dat de methode gebaseerd dient te zijn op interactieve rapportage, met gebruikmaking van standaard dataformats, om efficiënte consolidatie en flexibele toegang mogelijk te maken op een geïntegreerde basis tot Uniebrede informatie. Bijvoorbeeld, alle openbaar gemaakte informatie zou toegankelijk kunnen zijn via de EAEM door middel van gecentraliseerde toegang tot officieel aangewezen mechanismen. Dit zou uitdrukking geven aan de grensoverschrijdende implicaties van door baissetransacties gegenereerde risico's en aan de voor de EAEM onder de ontwerpverordening voorziene coördinerende rol.

9.1.

De ontwerpverordening stelt regelingen vast voor het delen van informatie tussen de bevoegde nationale autoriteiten en de EAEM met betrekking tot aan die bevoegde autoriteiten gerapporteerde netto baisseposities. De ECB doet in dit verband de volgende aanbevelingen (32).

9.2.

In de eerste plaats, als minimum dienen de voorgestelde regelingen voor het delen van informatie tussen de bevoegde autoriteiten en de EAEM efficiënter te worden, met name door het de EAEM toe te staan te verzoeken „real-time” informatie te delen indien dit nodig is om haar taken effectief te vervullen. Op de lange termijn dient de EAEM automatisch toegang te krijgen tot alle op grond van de ontwerpverordening gerapporteerde informatie. De ECB beveelt derhalve aan dat de EAEM het initiatief neemt tot het instellen van gecentraliseerde informatieverzamelmechanismen in de Unie die een gemeenschappelijke identificatiecode van rapporterende entiteiten en een minimale gemeenschappelijke taxonomie gebruiken; dergelijke mechanismen dienen te voorzien in flexibele „real-time” toegang tot informatie voor beleidsdoeleinden, en tegelijkertijd de vertrouwelijkheid van de ontvangen gegevens te verzekeren. De ECB is van mening dat de instelling van dergelijke gecentraliseerde mechanismen zou helpen de beperkingen te overwinnen die inherent zijn aan het gebruik van ongecoördineerde pools van microgegevens, en het ook mogelijk zou maken de op grond van de ontwerpverordening verzamelde informatie te gebruiken in combinatie met andere beschikbare datasets, en daarbij de administratieve lasten voor de rapporterende entiteiten en de overheid zou minimaliseren (33).

9.3.

In de tweede plaats dient de ontwerpverordening ook uitdrukkelijk te voorzien in het delen van informatie tussen de EAEM en centrale banken van het ESCB om het vervullen van de ESCB-functies betreffende het verzamelen van statistische gegevens (34) en het bewaken en beoordelen van financiële stabiliteit (35) te vergemakkelijken.

9.4.

In de derde plaats, dient de ontwerpverordening te voorzien in het delen van informatie tussen de EAEM en het ESRB, om de informatieverzameling door het ESRB voor de vervulling van zijn taken te vergemakkelijken en met het oog op het signaleren en prioriteren van systeemrisico's die kunnen voortvloeien uit ontwikkelingen binnen het financiële stelsel (36).

10.

De ontwerpverordening geeft de EAEM de mogelijkheid het ESRB te raadplegen in verband met maatregelen die in uitzonderlijke situaties door de EAEM worden getroffen om aan negatieve effecten van baissetransacties het hoofd te bieden (37). De ECB beveelt aan (38) dat EAEM ook het recht zou moeten hebben het ESRB te raadplegen wanneer de EAEM in kennis wordt gesteld van door bevoegde nationale autoriteiten ingevoerde maatregelen. Passende termijnen zouden kunnen worden vastgelegd om een efficiënte afhandeling van ESRB-raadplegingen te verzekeren (39). De ECB stelt vast dat de raadpleging van het ESRB in verband met interventiemaatregelen die worden getroffen in het kader van het regime voor baissetransacties van de Unie het mogelijk zou maken het macroprudentiële perspectief op een passende manier te integreren in de interventies die worden overwogen. Bovendien, de Europese toezichthoudende autoriteiten, waaronder de EAEM, moeten nauw met het ESRB samenwerken en het regelmatig en tijdig alle informatie moeten verstrekken die nodig is voor de vervulling van zijn taken (40), terwijl het ESRB de Europese toezichthoudende autoriteiten om aanvullende informatie kan verzoeken (41). Bepalingen die voorzien in de raadpleging van het ESRB door de EAEM betreffende interventies die in baissetransacties worden overwogen, zullen het aan het ESRB, in de eerste plaats, mogelijk maken om weloverwogen en tijdig te beoordelen of een verzoek om verdere informatie in een specifieke situatie nodig is, gelet op de potentiële systeemrisico's, en, in de tweede plaats, om eventuele dergelijke verzoeken op een pragmatische en consistente manier te formuleren.

Door de ECB aanbevolen wijzigingen van de ontwerpverordening gaan in de bijlage vergezeld van specifieke formuleringsvoorstellen met een uitleg.